قائم‌مقامی در گفت‌وگو با ایلنا مطرح کرد؛
دلایل اهمیت دیدار رؤسای جمهوری ترکیه و مصر در قطر/ تلاش آنکارا برای عادی‌سازی روابط با تمامی کشورهای ساحلی دریای مدیترانه
یک کارشناس مسائل ترکیه گفت: طراحی خط لوله اسرائیل، قبرس، ترکیه و اروپا موجب شده تا ترکیه در چنین شرایطی تلاش کند با همه کشورهای ساحلی دریای مدیترانه شامل مصر به عادی سازی روابط دست پیدا کند.
علی قائم‌مقامی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در تحلیل دیدار روز دوشنبه رؤسای جمهوری ترکیه و مصر با وساطت امیر قطر و در پاسخ به این سوال که اهمیت این دیدار در شرایطی که گفت‌وگوهای دوجانبه کاهش تنش میان آنکارا و قاهره متوقف شده است، چیست، گفت: ترکیه در زمان حکومت محمد مرسی از وی حمایت می‌کرد و پس از کودتای عبدالفتاح السیسی در سال ٢٠١٣ روابط خود با قاهره را به سطح کاردار کاهش داد و حتی پس از مرگ مرسی در زندان السیسی را قاتل وی دانست. با این حال در این فاصله زمانی تجارت میان دو کشور ادامه یافت و حجم تجارت آنکارا و قاهره بین سال‌های ٢٠١۴ تا ٢٠١٩ حدود چهار و نیم تا پنج میلیارد دلار برآورد شده است. ترکیه و مصر البته در نوامبر سال ٢٠١٢ میلادی، مکانیسم مشورت اقتصادی عالی‌رتبه را امضا کرده بودند که پس از کودتای سال ٢٠١٣ از بین رفت اما باز در میزان حدود پنج میلیارد دلار تجارت استمرار یافت. همچنین شورای کار ترکیه- مصر در سال ٢٠١٣ در قاهره برگزار شد.
وی ادامه داد: در رابطه با بحران لیبی، مصر و ترکیه در این کشور در مقابل یکدیگر قرار گرفتند؛ مصر از حکومت طبرق و ترکیه از حکومت طرابلس حمایت کرد و با طرابلس قراردادهای نظامی، امنیتی و اقتصادی امضا کرد. ارتش ترکیه در این شهر مستقر شد و از طرف دیگر مصر حکومت طبرق را تحت حمایت خود قرار داد و عبدالفتاح السیسی گفت که اگر ترکیه به اقدامات خود تداوم دهد، مصر نیز ارتش خود را وارد لیبی خواهد کرد و تنش و تضاد به این سطح افزایش یافت.
وی افزود: مسأله بعدی موضوع نفت و گاز دریای مدیترانه است که مصر، یونان، قبرس، اسراییل و امارات در خط لوله مدیترانه شرقی سرمایهگذاری کردند تا گاز مدیترانه که اسرائیل استخراج می‌کند را از طریق جزیره‌ای در یونان صادر کنند که آمریکا چند ماه قبل با ادامه این خط لوله مخالفت کرد و مقرر شد به جای این خط لوله، خط لوله اسرائیل، قبرس، ترکیه و اروپا طراحی شود. در چنین شرایطی تلاش می‌شود که ترکیه با همه کشورهای ساحلی دریای مدیترانه شامل مصر به عادی‌سازی روابط دست پیدا کند.
این کارشناس مسائل ترکیه گفت: علاوه بر این مصر به نوعی بازار صادرات ترکیه است و نیاز دارد کالاهای خود را به ترکیه صادر کند که این نیز از عوامل تلاش دو کشور برای عادی‌سازی روابط است. ترکیه نقش انتقال غلات اوکراین و روسیه را به عهده گرفته که البته تا الان از روسیه غلاتی منتقل نشده اما اوکراین از طریق کریدور دریای سیاه غلات خود را به ترکیه منتقل می‌کند و مصر هم یکی از مقاصد این غلات است و این هم نیاز دیگر مصر برای عادی‌سازی روابط است. اردوغان روز دوشنبه اعلام کرد که گفت‌وگوهای دو کشور در سطح وزرای خارجه پس از یک سال و نیم که از گفت‌وگوی هیات‌های امنیتی گذشته جلسات دو جانبه را آغاز کنند تا در نهایت روسای جمهور ترکیه و مصر با یکدیگر دیدار کنند.
گفت‌وگو: فرشاد گلزاری
