رونمایی از کتاب «با سقراط در شهر گفتگو» به قلم احمد راسخی لنگرودی

به گزارش ایلنا، در این کتاب که به تازگی توسط نشر اطلاعات به چاپ رسیده است، می خوانیم:  گفت‌وگوهای سقراطی به مثابه شهری دیدنی می آید که گشت و گذار در آن، دست‌کم برای یک بار هم که شده ارزش آن را دارد. در این شهر با آدمیانی روبرو می شویم که غالبا با رغبت با سقراط، فیلسوفِ گفت‌وگو، بر سر موضوعات مختلف به گفت‌وگو نشسته‌اند. اداره‌ شهر گفت وگو به دست با کفایت اوست که گفت وگوها را غالبا شکل می دهد، به پیش می برد و به انجام می‌رساند.

 شهر گفت وگو از هر نظر که نگریسته شود؛ اعم از شکل و محتوا، زیبا و جذاب می‌آید. نکات آموزنده و افق‌ساز فراوان دارد. کسی از پرسه‌زدن در این شهر، سرآخر پشیمان نمی شود. این شهر سرشار از درنگ و تامل، نقد و نظر، استدلال و عقلانیت است. زاویه‌ دید و نگاه آدمی را به خود و پیرامون خود بیش از پیش م‌یگشاید و آدمی را به افق‌های بالا و بالاتر سوق می دهد.

گشت و گذار در این شهر ما را بر آن میدارد که برای یک بار هم که شده به باورهای خود از جوانب و زاویه‌های مختلف بنگریم و بر درستی و نادرستی های آن واقف شویم.

شرط ورود به این شهر داشتن روحیه‌ جستجوگری و مجهز بودن به قدرت گفت و گوست و دوری جستن از فن خطابه. اساس گفت وگوها را در چنین شهری، بیشتر «معرفت» و «حقیقت» و «فضیلت» تشکیل می‌دهد. همه‌ پرسش‌ها و همه‌ پاسخ‌ها کمابیش حول این سه محورِ کلیدی دور می‌زند؛ و اصلا چه چیز از این سه مهمتر!؟

مولف در مقدمه کتاب می‌نویسد: آوازه سقراط همیشه نگارنده را مایه‌ شگفتی بوده است. پیوسته این پرسش ذهنم را به خود مشغول میداشته که چگونه است کسی که هرگز چیزی ننوشت و نوشتن را نیز اساسا خوش نداشت، و به‌ قولی از همان آغاز قلم در قلمدان نهاد، تا این اندازه نام و آوازه پیدا می‌کند؛ تا آن‌جا که در صدر فیلسوفان برجسته و نام‌آشنای جهان نیز قرار می‌گیرد؟ چگونه او در تاریخ سری از سرها باز می‌کند؛ حال آن‌که برعکسِ فیلسوفانِ مطرحِ تاریخ هرگز قلم بر کاغذ نسایید؟ پنداری فقدان آثار، استثنائا در او نتیجه معکوس داشته است؛ به این معنا که تاثیر او را عظیم و عظیم‌تر نیز ساخته است! اهل تشکیلات سیاسی هم نبود؛ مکتبی هم بنیاد ننهاد؛ بر مقام و مسند اداری هم جلوس نکرد. پس چگونه این‌همه شهرت و آوازه یافت؟

مطالب این مجموعه در چهار فصل گرد آمده است؛ فصل نخست که عنوان «سقراط که نمی‌نوشت!» را بر خود دارد، در قالب چهار بخش با عناوین؛ «خرمگس آتن»، «جام شوکران!»، «تعبیر یک رویا»، و «دوره آثار افلاطون»، نگاهی اجمالی بر زندگینامه سقراط، از سال‌های آغازین تا واپسین روزهای حیات، و روایت راویان او همچون افلاطون، گزنفون، آریستوفانس و ارسطو، و نیز تاملی بر مجموعه رساله‌های نوشتاری افلاطون می افکند.

 «سقراط، فیلسوف گفتگو»، عنوان فصل دوم از کتاب حاضر را به خود اختصاص می‌دهد. در این فصل ضمن اشاره به نظریه‌ «ایده‌ها» و یا همان «عالم مثل»، نقش و اهمیت گفتگو در اندیشه‌ نظری سقراط، و تعابیر مختلف در اهمیت و قابلیت‌های گفتگو، و نیز شرایط تحصیل گفتگو مورد بحث و نظر قرار می‌گیرد.

فصل سوم عنوان استعاری «ماهی برق» را برجبین دارد. «ماهی برق» نام جانوری است دریایی که از سوی یکی از اطرافیان به مزاح به سقراط نسبت داده شده است؛ از آن‌رو که پرسش‌های پیوسته او تن و روح پاسخ‌دهنده را به لرزه می اندازد.

فصل چهارم با عنوان «گشت و گذار در شهر گفتگو»، که در واقع اصلی ترین و مهمترین بخش از کتاب حاضر را تشکیل می‌دهد، مروری اجمالی بر طرز کار سقراط در گفتگوهای خود، و نیز نحوه و چگونگی گفتگوهای سقراط شده است.

فصل پنجم و به عنوان آخرین فصل از کتاب حاضر، تصویری روشن از یک گفتگوی شکوهمند از مجموعه گفت‌وگوهای سقراط را نشان می‌دهد که به رساله  مهمانی یا ضیافت اختصاص دارد.

این کتاب در ۲۰۸ صفحه و با قیمت؛ ۴۵ هزار تومان در بازار به فروش می رسد.