تعرض به یک تپه باستانی متعلق به عصر آهن

به گزارش ایلنا، مهدی عابدینی عراقی سرپرست گروه باستان شناسی با اعلام این خبر گفت: شیشارتپه در شهرستان میاندرود استان مازندران و در حاشیه روستای «قاجارخیل خورندین» قرار داردکه از نظر شرایط جغرافیایی و زیست محیطی در میان جلگه‌ای هموار، سرسبز و مستعد دیده می‌شود. میزان آب فراوان و حاصلخیزی زمین، به سبب نزدیکی این منطقه به رود دائمی موجب شده که در حوالی روستای قاجار خیل بیش از 5 تپه باستانی مهم و با نهشته‌های فرهنگی چشمگیر جلب توجه کند.

این باستان شناس افزود: به کمک بررسی سطحی هیات باستان شناسی مشخص شددر میان این تپّه‌ها، شیشار تپّه از وسعت و قدمت بیشتری برخوردار بوده و متأسفانه طی دو دهه گذشته به دلیل ایجاد خط لوله گاز و آب حاشیه غربی اثر مورد تعرض قرار گرفته و در آینده نه چندان دور نیز به دلیل ساخت مسیر لوله آب  این تخریب وسعت بیشتری به خود می گیرد.

وی افزود: هیأت باستان‌شناسی گمانه‌زنی شیشار تپّه درراستای عقد قرارداد بین شرکت آب و پژوهشکده باستان‌شناسی کشور و باکسب مجوز‌های لازم از پژوهشکده باستان‌شناسی اقدام به حفر گمانه‌های آزمایشی در مسیر خط لوله آب کرده است.

او بااشاره به حفر گمانه های آزمایشی در مسیر خط لوله آب هدف از گمانه‌زنی راسنجش داده‌های موجود در این قسمت اعلام کرد.

مهدی عابدینی عراقی همچنین گفت :گمانه‌ای نیز به منظور لایه‌نگاری و شناخت از ضخامت نهشته‌های فرهنگی در این محدوده حفر شد و کاوش مابقی گمانه‌ها به محض برخورد با آثار حائز اهمیّت به پایان رسید.

او نتیجه این گمانه زنی را نشان اهمیت بالای این تپه باستانی که نسبت به سایر تپه های منطقه ازقدمت بیشتری برخورداراست ،دانست .

این باستان شناس افزود: نمونه‌ سفال‌های بدست آمده از کاوش بیانگر استقراری از عصر آهن II بوده که از لحاظ فرم و نقش سفال‌ها بسیار با ارزش و متنوع می‌باشد. همچنین تعدادی سفال مشکوک به عصر آهن I نیز از کاوش بدست امد که برای آزمایش سالیابی مطلق، در روند مراحل تحقیقاتی است. در صورتی که این نمونه‌ها متعلق به عصر آهن I باشند از آن جهت مهم و با ارزش تلقّی می‌شوند که تاکنون در جلگه مازندران شواهدی قوی وعلمی مبنی بر وجود این برهه زمانی بدست نیامد.

مهدی عابدینی عراقی با اشاره به اینکه سه دوره معماری شاخص از گمانه‌زنی این تپه محرز شده است افزود: دوره سوم و جدیدتر مربوط به سطح فوقانی تپه بودکه به دلیل نزدیکی به سطح تپّه بسیار آسیب دیده است. دوره دوم در بیشتر گمانه‌ها به دست آمده که شامل چندین دیوار چینه‌ای، اجاق‌های خانگی و یک فضای نیمه صنعتی آهنگری بوده که تحقیقات قوم باستان‌شناسی منطقه این موضوع را تأیید می‌کند و نشان از فعالیّت‌های آهنگری بصورت پیشه‌ای دوره‌گرد و نیز یکجانشین دارد.

او با بیان اینکه این آثار در کنار آثار معماری مربوط به عصر آهن II در این تپه است،گفت: دوره اوّل که قدیمی‌ترین دوره محسوب می‌شود از گمانه‌لایه‌نگاری و در عمق 30/2 متری شناسایی شده است که مربوط به کوره سفال‌پزی است. این کوره از دو بخش مجزا تشکیل شده و متأسفانه ادامه آن در دیواره‌های گمانه قرار داشته و امکان شناسایی کامل آن مقدور نبود.

این باستان شناس همچنین گفت :پایان کاوش در گمانه لایه نگاری در مسیر خط لوله گاز بیانگر نهشته‌های فرهنگی با ضخامت 4 متر است و با توجّه به اینکه به دلیل رطوبت بالای خاک و چسبناک شدن آن ادامه کاوش مقدور نبود ؛ احتمالاً ضخامت لایه‌های باستانی در این محدود بیشتر از 4 متر باشد.

اوتصریح کرد:داده‌های فرهنگی متنوع و جالبی همچون چند تکه فلز، حجم چشمگیری از نمونه سفال‌های متنوع، پیکرک‌های حیوانی، سردوک‌های سنگی و سفالی، توکن، دیسک سفالی، ابزار استخوانی و... از این تپّه بدست آمده که قابل توجّه است.

سرپرست گروه باستان شناسی شیشار تپه تاکید کرد:پس از اتمام گمانه‌زنی به منظور سنجش اهمیّت داده‌های باستانی شیشار تپّه مشخص شدکه این تپّه در دوران عصر آهن II مورد سکونت بوده و شواهد بدست آمده نشان از جامعه‌ای پویا همراه با تولیدات کشاورزی و صنعتی و نیمه صنعتی دارد.

اوهمچنین گفت :با در نظر گرفتن ضخامت بیش از 4 متری نهشته‌های فرهنگی در قسمتی که قرار است لوله انتقال آب دریای خزر به فلات ایران از آن بگذرد و همچنین اهمیّت بالای آثار مکشوفه از دوران پیش از تاریخ در این تپّه پیشنهاد می‌شود قبل از هر گونه دخل و تصرّف‌های عمرانی، این قسمت از تپّه مورد کاوش باستان‌شناسی قرار گیرد تا ضمن جلوگیری از تخریب آثار ، تحقیقات و مطالعات باستان‌شناسی نیز بصورت علمی صورت گیرد و نتایج قابل قبولی برای عرضه به جامعه علمی باستان‌شناسی در بر داشته باشد.

مجوز گمانه زنی به منظور تعیین عرصه و پیشنهادحریم شیشارتپه میاندرود استان مازندران توسط رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری صادرشده است.