کاروانسرای سنگی یادآور دوران صفوی

در شهر زنجان در کاروانسرای سنگی به دنبال خاطراتی از پیشینیان هستیم. خاطراتی فراموش‌نشدنی که یادآور دوران صفوی است.

به گزارش خبرنگا رایلنا از زنجان, پهناوری سرزمین ایران و دوری شهرها و آبادی‌ها از یکدیگر، ایرانیان را به فکر فرو برد که در فراز و نشیب این تاریخ مکان‌های امن و آرام بسازند و محل‌هایی در میانه راه‌ها برای اتراق و استراحت تدارک ببینند.
* یادآوری این خاطرات تجسم گذشته را امکان‌پذیر می‌کند، جایی که با قرار داشتن در آن احساس غرور به انسان دست می‌دهد.

بنای کاروانسرای سنگی

کاروانسرای سنگی یکی از بی‌نظیرترین آثار تاریخی به جای مانده در شهر زنجان است که در جاده کمربندی زنجان - میانه در خیابان خیام، رو‌به‌روی راه‌آهن این شهر قرار دارد.

گفته می‌شود که شاه عباس کبیر دستور می‌دهد در سطح کشور در مسیر راههای ارتباطی به منظور تقویت سیستم تجاری و بازرگانی که آن زمان دوران رونق و شکوفایی خود را می‌گذراند، حدود یک‌هزار کاروانسرا ساخته شود.

کاروانسرای سنگی شهر زنجان که از کاروانسراهای برون‌شهری است، در قرن ۱۱ قمری به دستور شاه عباس صفوی خارج در بافت قدیم شهر زنجان ساخته شد.

استفاده از سنگ به عنوان مصالح اصلی در ساخت این کاروانسرا باعثشده است که این بنا با عنوان کاروانسرای سنگی و در زبان ترکی «داش کاروانسرا» معروف شود.

کاروانسراها مکان‌های جامعی هستند که در نقاط مختلف پذیرای کاروانیان این مرز و بوم است.

قدیمی‌ترین اثر تاریخی به جای مانده بر سطح شهر زنجان، کاروانسرای سنگی است که طبق متون تاریخی یکی از سه کاروانسرایی است که در دوران اقتدار و حکومت صفویان ساخته شده است.

در گذشته کاروانسرا علاوه بر اتاق و ایوان دارای بارانداز، طویله و انبار بوده و حتی اتاق‌هایی برای میهمانان مهم کاروان در نظر گرفته می‌شد.

حیاط و حوض آب نیز جزو معماری کاروانسرا به حساب می‌آید.

از لحاظ موقعیت محل کاروانسراها به سه دسته‌ درون‌شهری، برون‌شهری و کنار شهری تقسیم می‌شود.

همچنین از لحاظ معماری نیز به کاروانسراهای مدور چند ضلعی، دو ایوانی و چهار ایوانی تقسیم می‌شوند.

احداثبنای چهار ایوانی با حیاط مرکزی سابقه‌ طولانی در معماری ایران دارد که نمونه این نقشه را می‌توان در کاخ‌های اشکانی و عاشوری دید‌.

کاروانسرای سنگی به لحاظ اینکه تنها بنای باقی مانده از کاروانسراهای زنجان است، دارای اهمیت فراوان و با بیش از سه قرن قدمت است.
با حضور در این بنای تاریخی چنان حس آرامش و صمیمیت در انسان ایجاد می‌شود که گویی همه عضو یک خانواده هستیم.
پلان این کاروان‌سرا به سبک چهار ایوانی است و حجره‌های آن در یک طبقه قرار گرفتند.

سقف‌ این کاروانسرا از نوع قوسی است که بعدها با تغییر کاربری امروز به عنوان سفره‌خانه سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این کاروانسرا در سال ۱۳۷۷ توسط سازمان میراثفرهنگی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

این بنای باشکوه بخاطر اینکه تنها کاروانسرای باقی مانده زنجان می‌باشد، حائز اهمیت فراوان است.

در حال حاضر پس از گذشت سال‌ها این کاروانسرا همچنان طرفداراران زیادی از نقاط مختلف کشور دارد.

*راه‌اندازی سایت اختصاصی کاروانسرا سنگی زنجان

مدیر کاروانسرا سنگی زنجان از راه‌اندازی سایت اختصاصی کاروانسرا سنگی زنجان خبر داد.

منصور مهرجو امروز دوشنبه(۱۰آذر) با اعلام این خبربه خبرنگارایلنا در زنجان, اظهار داشت: کاروانسرای سنگی به ترکی(داش کاروانسراسی) در جاده کمربندی زنجان - میانه روبروی ایستگاه قطار زنجان وافع شده است. قدمت این کاروانسرا به دوره صفویه باز می‌گردد و هم اکنون به عنوان رستوران سنتی مورد استفاده است.

مهر جو, دراین زمینه خاطر نشان کرد: استفاده از سنگ به عنوان مصالح اصلی در ساخت کاروانسرا باعثشده است که این بنا با عنوان کاروانسرای سنگی و در زبان محاوره ای داش کاروانسرا معروف شود و این بنا از لحاظ این که تنها بنای باقی مانده از کاروانسراهای زنجان از دوران صفوی است دارای اهمیت فراوانی است.

مدیر کاروانسرا سنگی زنجان با بیان اینکه در حال حاضر از کاروانسرا سنگی به عنوان سفره خانه سنتی استفاده می شود، گفت: کیفیت غذاهای این محل بسیار مطلوب بوده و ازدیاد مشتریان نشان از رضایت مندی مراجعین است.

وی با اشاره به بخش های مختلف کاروانسرا سنگی گفت: در این محل سنتی غذای مخصوص کاروانسرا، پیش غذا، نوشیدنی های سرد، نوشیدنی های گرم ارائه شده و در کاروانسرا سنگی بخشی به عنوان کافه کاروانسرا نیز وجود دارد.

مهرجو در پایان از راه‌اندازی سایت اختصاصی کاروانسرا سنگی زنجان با آدرس http: / / karvansarasangi - zanjan. ir خبر داد و گفت: آخرین اخبار و اطلاعیه های مربوط به این محل سنتی و قدیمی در این سایت درج خواهد شد.