فرسایش خاک بحرانی خاموش در قزوین/ میزان فرسایش خاک در قزوین ۷ برابر حد مجاز است

محمد کرمی‌نور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در قزوین با اشاره به فرسایش خاک در استان گفت: میزان متوسط فرسایش خاک استان قزوین سالانه 14 تا 16 تن در هکتار در سال است که نزدیک به میانگین کشوری است.

معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قزوین ادامه داد: تغییرات گسترده کاربری در اراضی حوزه‌های آبخیز و از بین بردن پوشش گیاهی، شیب زیاد در برخی مناطق، شخم در جهت شیب، چرای زودهنگام و بیش از ظرفیت مراتع، تغییرات اقلیمی دهه‌های اخیر و وقوع بارش‌های شدید خارج از فصل که در مدت کم و میزان زیاد ناشی از تغییر الگوی بارندگی که منجر به بروز فرسایش و سیلاب می‌شود و معمولا باعث جریان‌های گل آلود و واریزه‌ای و ایجاد خسارت می‌شود  و از همه مهم تر وقوع پدیده خشکسالی و کاهش پوشش گیاهی از مواردی هستند که سرعت فرسایش خاک در استان را در سال‌های اخیر افزایش داده‌اند.

 وی عنوان کرد: به طور طبیعی 300 تا 700 سال طول می‌کشد که یک سانتی‌متر خاک تشکیل شود و از آنجایی که تولید غذا به خاک وابسته است، فرسایش خاک امنیت غذایی را با چالش مواجه کرده و باعث کاهش بهره‌وری اراضی کشاورزی و مراتعی شده است.

 بودجه‌های آبخیزداری جوابگوی نیازهای استان نیست

این مسئول با اشاره به اهمیت آبخیزداری در کاهش فرسایش خاک گفت: عملیات‌ آبخیزداری عمدتا به چهار روش مکانیکی، بیولوژیکی، بیومکانیکی و مدیریتی انجام می‌شود و در کنترل فرسایش خاک و سیلاب، افزایش سطح سفره‌های آب زیرزمینی و افزایش پوشش گیاهی تاثیرگذار هستند.

وی ادامه داد: در سال جاری 120 هزار هکتار از حوزه‌های آبخیز استان پیش بینی مطالعه و میزان 8 هزار و 246 هکتار هم پیش‌بینی عملیات اجرایی شده است که در صورت تامین اعتبار به انجام خواهد رسید و این در حالی است که در مجموع، اعتبارات ملی و بخصوص اعتبارات استانی برای حوزه آبخیزداری در گستره استان کافی نیست.

کرمی‌نور ادامه داد: سطح استان دارای سه حوزه آبخیز اصلی شور که در آن‌ سدی وجود ندارد، حوزه آبخیز سدها (نهب و بالاخانلو) و حوزه آبخیز سد سفیدرود واقع در شمال استان است  که در مجموع 490 هزار هکتار از این مناطق دارای مطالعات تفصیلی اجرایی منابع طبیعی و آبخیزداری است و روند ادامه و تکمیل مطالعات یاد شده همچنان ادامه دارد.

تاثیر مثبت آبخیزداری در کاهش سرعت فرونشست

وی درباره فرونشست زمین در دشت قزوین هم گفت: علت اصلی فرونشست، برداشت بی رویه آب‌های زیرزمینی است و اگر سطح سفره آبخوان را ارتقا دهیم این پدیده کاهش و کنترل پیدا خواهد کرد، فعالیت‌های آبخیزداری در بالا دست دشت به طور مطلوب در تغذیه دشت و در نتیجه کاهش فرونشست تاثیرگذار است.

این مسئول ادامه داد: حوزه‌های آبخیز واقع در شهرستان‌های آبیک، البرز، قزوین، بوئین زهرا و تاکستان بالا دست دشت قزوین هستند که تاکنون پروژه‌های متعدد آبخیزداری در آن‌ها اجرا شده و این روند در صورت تخصیص اعتبارات به طور مداوم ادامه دارد.