ضرورت استفاده از نهال گواهی‌شده در باغبانی/ افزایش راندمان با استفاده از نهال گواهی‌شده
باغبانی، یکی از زیربخش‌های مهم کشاورزی ایران است و شاید بتوان گفت که در دنیا، کشاورزی ایران را با محصولات باغبانی آن می‌شناسند؛ به‌طوری که علاوه بر تامین نیازهای داخلی، بخش زیادی از محصولات تولیدی آن به دیگر کشورها نیز صادر می‌شود. نهال، از جمله مهم‌ترین نهاده‌های مورد استفاده در باغبانی است که به ثمر نشستن دیگر هزینه‌ها و زحمات در باغبانی، بستگی به انتخاب نهال مناسب دارد؛ به دفعات اتفاق افتاده که باغداری اقدام به کشت نهال کرده و چند سال هزینه و زحمت نگهداری از آن را متقبل شده اما بعد از گذشت چند سال، متوجه می‌شود نهالی که انتخاب کرده، مناسب نبوده و همه تلاش‌هایش به هدر می‌رود؛ از این جهت است که در باغبانی وجود نهالستان‌های مجوزدار که تحت نظارت مراجع ذیصلاح فعالیت می‌کنند، برای تولید و توزیع نهال گواهی‌شده در بین باغداران اهمیت پیدا میکند.
به گزارش ایلنا، مجتبی میر، رئیس گروه نهال و بهبود ارقام معاونت باغبانی با اشاره به اهمیت استفاده از نهال گواهی‌شده در باغبانی، می‌گوید: تا سال 96 برنامه و نظارت مناسبی روی نهال‌های تولیدی وجود نداشت اما از سال 86 به بعد در معاونت باغبانی موضوع نهال جدی‌تر گرفته شد و تولید نهال‌های گواه‌‌شده در دستور کار قرار گرفت.
وی در ادامه با بیان اینکه در حال حاضر نیز بخشی از نهالستان‌های کشور بدون مجوز هستند و هیچ تضمینی برای کیفیت نهال‌های تولیدی آنها وجود ندارد، گفت: از باغداران و بهره‌برداران تقاضا داریم که برای تهیه نهال، فریب قیمت پائین‌تر آنها را نخورند و سراغ چنین نهالستان‌هایی نروند؛ چراکه زیان‌های جدی‌تری متوجه آنها خواهد شد.
میر در ادامه توضیح داد: تعداد زیادی نهالستان در کشور به‌صورت مجوزدار فعالیت می‌کنند که موسسه ثبت و گواهی بذر و نهال و سازمان حفظ نباتات کشور روی تولید این نهال‌ها نظارت کامل دارند و نهال‌های گواهی‌شده تولیدی این نهالستان‌ها از نظر «اصالت» و «سلامت» مورد تائید است.
نهال‌های با لیبل سفید و آبی
وی اضافه کرد: در نهالستان‌های مجوزدار، دو نوع نهال با دو لیبل متفاوت تولید می‌شود؛ نوع اول آن نهال‌های با لیبل سفید هستند که کیفیت آن را تولیدکننده به‌صورت خوداظهاری تائید میکند و نوع بسیار با کیفیت‌تر نهال که با لیبل آبی مشخص می‌شود و تحت شرایط ویژه تولید می‌گردد که در واقع این نهال‌ها هم از نظر ژنتیکی دارای کیفیت برتری هستند و هم سلامتی آنها کاملا تائید شده است و برای تولید آنها هسته‌های اولیه، نهالستان‌های مادری و کشت بافت و... تحت شرایط ویژه‌ای انجام و در نهایت نهالی باکیفیت و با لیبل آبی به بازار عرضه می‌شود.
استفاده از فناوری پیشرفته
رئیس گروه نهال و بهبود ارقام معاونت باغبانی عنوان کرد: چون پروسه تولید نهال‌های گواهی‌شده حساس‌تر و برای تولید آنها از فناوری پیشرفته استفاده می‌شود، هزینه تولید آنها بالاتر است، پس قیمت آنها در بازار فروش از نهال‌های تولیدی نهالستان‌های بدون مجوز ببیشتر می‌باشد و باغداران نباید به‌دلیل قیمت پائین‌تر نهال‌های بدون شناسنامه خریداری کنند.
افزایش راندمان
میر اضافه کرد: هرچند که نهال‌های گواهی‌شده قیمت بالاتری دارند، اما به‌دلیل اینکه از پتانسیل ژنتیکی بالایی برخوردارند و از نظر بیماری هم سلامت هستند، راندمان تولید را تا 30 درصد و بیشتر بالا می‌برند، خرید آنها کاملا توجیه‌پذیر است.
میر در ادامه می‌گوید: تکنولوژی و زنجیره کامل تولید نهال در کشور ما کاملا بومی‌سازی شده و زنجیره‌های تولید نهال در کشور ایجاد شده است و درصورت استقبال باغداران از نهال‌های باکیفیت و لیبل آبی، توان تولید آن به اندازه کافی در کشور وجود دارد اما شرط این اتفاق استقبال از این نهال‌ها است تا تولید کنندگان نیز انگیزه کافی برای تولید را داشته باشند.
20 سال معطلی قانون استفاده از نهال گواهی‌شده
مجتبی حسینی، مدیرعامل یک شرکت دانش‌بنیان تولید نهال گواهی‌شده می‌گوید: این شرکت، تنها شرکت بخش خصوصی است که زنجیره تولید نهال گواهی‌شده را از «اسکرین هاوس» و باغ مادری تا تولید نهال در اختیار دارد.
وی ادامه داد: بیش از 50 رقم و پایه مختلف در اسکرین هاوس و باغ مادری این مجموعه وجود دارد که اصالت و سلامت آن به تائید تمام مراجع ذیصلاح داخلی و بین‌المللی رسیده است و در واقع این ارقام در رده بیسیک هستند که بالاترین رده گیاهی از نظر تجاری است و تمامی آنها را از کشور ایتالیا و با صرف هزینه‌های شخصی وارد کشور کرده‌ایم. حسینی توضیح می‌دهد: در تمام کشورهای پیشرفته دنیا، سرمایه‌گذاری در «مراکز پیش تکثیری» یا همان اسکرین هاوس و باغ مادری را بخش دولتی انجام می‌دهد و مراحل بعد از آن توسط بخش خصوصی انجام می‌شود، اما در کشور ما چون دولت چنین کاری را انجام نمی‌دهد، ما به‌عنوان یک شرکت بخش خصوصی، ناچاریم چنین هزینه‌هایی را انجام دهیم.
وی همچنین اضافه میکند: از 20 سال قبل، قانون تولید نهال گواهی‌شده و عاری از بیماری وجود دارد، اما تاکنون فقط یک درصد نهال تولیدی کشور گواهی‌شده است که باید این عقب‌ماندگی جبران شود.
حمایت‌های دولتی
اما چنانچه در سطور بالا و در گفته‌های مجتبی میر، رئیس گروه نهال و بهبود ارقام معاونت باغبانی نیز اشاره شد، برخی از باغداران به دلیل بالا بودن قیمت نهال گواهی شده و احتمالا برخی هم به دلیل نا آگاهی، به جای استفاده از نهال گواهی‌شده ترجیح می‌دهند که از نهال‌های ارزان‌تر که توسط نهالستان‌های بدون مجوز تولید شده، استفاده کنند که مشکلاتی برای آنها ایجاد میکند.
رئیس گروه نهال و بهبود ارقام معاونت باغبانی می‌گوید: برای رغبت بیشتر باغداران به خرید نهال گواهی‌شده، لازم است بودجه‌هایی در قالب یارانه برای ارزان‌تر شدن تهیه نهال گواهی‌شده در نظر گرفته شود که این نهال‌ها ارزان‌تر به دست باغداران برسد.
مجتبی میر در ادامه توضیح می‌دهد که حمایت‌هایی نیز از این نظر از تولید نهال صورت می‌گیرد که تمرکز آن بیشتر بر روی تولید نهال گواهی‌شده است و سعی می‌شود که از زنجیره تولید این نهال‌ها حمایت شود تا بتوان در حد توان به ترویج استفاده از این نهال‌ها کمک کرد.
