محسنی‌اژه‌ای:
قهر امکان تبادل افکار را محدود می‌کند/ نباید وقت‌ها را صرف نزاع کرد
معاون اول قوه‌قضاییه با بیان اینکه بخشش و گذشت فوق العاده مورد اهتمام اسلام است، گفت: با قهر بودن امکان تبادل افکار و همکاری محدود می‌شود و وقت‌ها صرف نزاع می‌شود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، حجت‌الاسلام محسنی‌اژه‌ای در اولین همایش ملی "صبر" ضمن تبریک تولد حضرت فاطمه زهرا و فرا رسیدن سال نو گفت: مساله صلح و سازش و رضایت چیزی نیست که در یک زمان خاص در یک جامعه و قشر خاص مورد احترام و ارزش باشد. صلح در همه زمان‌ها و جوامع بشری مورد نیاز و مورد ارزش بوده است. در اسلام عزیز به مساله صلح سازش اهمیت فراوانی داده شده است.
معاون اول قوه قصاییه گفت: در قرآن مجید سوره‌ها و آیات مختلف اختصاص به صلح دارد و به آن اشاره کرده است. یک معنای صلح، آشتی و آرامش است. صلح ممکن است بین اطراف یک نزاع و جنگ و قهر باشد. باید ببینیم در مقابل صلح چیست و آنها چقدر زیان بار هستند. اگر دو کشور و شخص با هم جنگ داشته باشند چه خطراتی در بر دارد؟ صلح به میزان خطر موجود و بیشتر از آن ارزش دارد. با وجود صلح آرامش می‌آید و جامعه تعالی پیدا می‌کند. با قهر بودن امکان تبادل افکار و همکاری محدود می‌شود و وقت‌ها صرف نزاع می‌شود.
سخنگوی قوه قضاییه تشریح کرد: اصل وجود صلح که دنباله آن ارامش است، مهم است. بخشش و گذشت فوق العاده مورد اهتمام اسلام است و هم در کتاب و هم سنت به آن اشاره شده است. آثار گذشت در جامعه بین فرد و فرد و فرد و جامعه مشخص است. گذشت نه برای اسلام و مسلمین بلکه برای کل بشریت مشخص است و می‌گویند جامعه باید به دور از جنگ باشد و انسان بخشش را تقویت کنند هرچند که ممکن است در عمل اینگونه نباشد.
سخنگوی دستگاه قضایی ادامه داد: اگر کسی حقی دارد و هیچ توقع و ما به ازایی در مورد حق خود نداشته باشد، می‌تواند یک طرفه ببخشد و صلح برقرار شود. اما زمانی مصالحه برقرار می‌شود که دوطرفه است و در این جریان صلح می‌کنند و ما بازایی هم طلب می‌کنند که اشکالی هم ندارد.
او افزود: اما در برخی موارد به جز صلح راهی وجود ندارد لذا گاهی مساله آنقدر پیچیده و در هم تنیده است که اگر بخواهند به صورت دقیق تنیدگی‌ها را از هم جدا کنند ممکن است آسیب و گسست ایجاد شود و امکان اینکه همه مسائل در هم پیچیده با دقت از هم تفکیک شود و حق ذیل را جدا و حق امر هم به صورت جداگانه بدهند، امکان پذیر نیست و اگر هم ممکن باشد بسیار دشوار خواهد بود.
اژه‌ای با اشاره به تعداد بخشش در حق قصاص تا پایان بهمنماه سال ۹۵ گفت: در سال ۹۵ تا پایان بهمنماه با تلاش‌هایی که توسط شورای حل اختلاف در زندان‌ها مردم خیر، دولت و سایر دستگاه‌ها صورت گرفت، از ۳۰۰ نفری که حکم به قصاص داشتند، ۲۳۰ نفر از حق قصاص صرف نظر کردند و مابقی در مراحل اداری و در شرف انجام هستند.
او با بیان اینکه نمی‌توان قاتل و شرور را در جامعه رها کرد تاکید کرد: اما اگر در این موارد صاحب حق رضایت دهد بهتر است و توصیه شده تا آنجایی که ممکن است از حق قصاص خود بگذرند.
او گفت: اگر فردی از حق قصاص خود گذشت کند، آثار مثتبی در جامعه برای صلح ایجاد می‌شود که بسیار قابل توجه است. جامعه‌ای که اهل گذشت و بخشش باشد خدا به آنها عنایت می‌کند. خداوند می‌فرمایند تا زمانی که افراد مصلح در جامعه وجود دارند آنها را عذاب نمی‌کنیم حتی اگر قریه‌ای مستحق عذاب هم باشد.
سخنگوی دستگاه قضا ضمن تشکر از کسانی که دست‌اندرکار صلح و بخشش در جامعه هستند، گفت: باید همه تلاش کنند تا محسنات صلح و سازش و رضایت برای مردم ملموس شود و همه کسانی که مانند ائمه جمعه، مراجع و افرادی که در جامعه الگوی مردم هستند باید این مساله را توسعه دهند و آثار مثبتی برای دستگاه قضایی و بشریت دارد و همچنین قوا از این مسائل منتفع می‌شوند.
او ادامه داد: زمانی که گذشت و صلح فردی است و بر اساس این است که حقی ناحق شده، تاکید فراوان وجود دارد که حتی الامکان بخشش صورت گیرد اما زمانی حق فردی نیست و فردی که متولی انتظام در جامعه است و مسولان قضایی موظف اند که از اموال عمومی و حق عمومی در جامعه صیانت داشته باشند در این جا نمی‌توانیم بگوییم بخشش خوب است و از اموال بیت المال بدون ضابطه ببخشیم. دستگاه قضایی موظف است بر اساس موازین قانونی موارد را مورد بررسی قرار دهد و حق ندارد بدون رعایت موازین بخشی انجام دهد.
محسنی اژه‌ای افزود: نیروی انتظامی موظف است از جامعه صیانت کند و اگر دزدی را گرفت باید تمام حقوق آن را رعایت کنند اما نمی‌تواند بدون اینکه امور قضایی مدنظر را قرار دهد، او را بخشیده و رها کند.
سخنگوی دستگاه قضایی با اشاره به آیات قرآن بیان کرد: در آیاتی که در قرآن است می‌گوید کسی که از روی جهالت کاری مرتکب می‌شود و توبه می‌کند مورد بخشش قرار می‌گیرد و در جایی دیگر تاکید دارد اگر کاری بد را اصلاح کنند قابل بخشش است، کافی نیست.
اژه‌ای افزود: اگر صلح و سازش بین مردم بیشتر شود، قطعا در جامعه آثار مشخصی خواهد داشت.اگر پرونده‌ای تشکیل شد، بهتر است در همان کلانتری آشتی و صلح کنند چراکه آثار آن من حیث المجموع به نفع جامعه بوده و سبب می شود از حجم کار قوه قضاییه کم شود.
معاون اول قوه قضاییه تاکید کرد: در گرفتن رضایت نباید حقی از کسی ضایع کنیم بلکه رضایت باید از روی میل باشد نه حیله و تهدید.
