فرصت‌های اقتصادی ریاست هند بر سازمان شانگهای/ ارتقای کریدور شمال به جنوب و بندر چابهار

 به گزارش ایلنا از ORF هند؛ در ۱۶ سپتامبر، هند ریاست دوره‌ای سازمان همکاری شانگهای را بر عهده گرفت. در این اجلاس، کشورهای عضو چالش‌ها و تهدیدات جهانی از جمله درگیری روسیه و اوکراین، چالش‌های بهبود اقتصادی، موانع زنجیره تامین جهانی و بحران انرژی و غذا را مورد بحث و بررسی قرار دادند.

در سال ۲۰۰۱، با گنجاندن ازبکستان، شانگهای پنج متشکل از چین، قزاقستان، قرقیزستان، روسیه و تاجیکستان به سازمان همکاری شانگهای تبدیل شد. با اضافه شدن هند و پاکستان در سال ۲۰۱۷، سازمان همکاری شانگهای به یکی از بزرگترین سازمان‌های بین المللی تبدیل شده که تقریباً ۳۰ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی و ۴۰ درصد از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهد.

 سازمان همکاری شانگهای که در ۲۰ سال گذشته تکامل یافته است، اکنون جغرافیای اوراسیا، آسیای جنوبی و آسیای مرکزی را در بر می‌گیرد ذو نیاز مبرمی به اتصال منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای برای توسعه اقتصادی-اجتماعی، تجارت، و ارتباط مردم با مردم دارد.

هند و سازمان همکاری شانگهای

دهلی نو از زمان پذیرش خود در سازمان همکاری شانگهای پیوسته برای تقویت همکاری در موضوعات مربوط به امنیت منطقه‌ای، دفاع، مبارزه با تروریسم، تجارت غیرقانونی مواد مخدر و غیره تلاش کرده است. هند به عنوان بزرگترین دموکراسی جهان، نه تنها دیدگاه‌های خود را در مورد این موضوعات قرار داده، بلکه در ایجاد انگیزه در دیگران برای حمایت از تشکیل یک دولت فراگیر در افغانستان و کمک به احیای صلح و بهبود اقتصادی کشور موفق بوده است.

سازمان همکاری شانگهای همچنین به هند این فرصت را می‌دهد که اقدامات جهانی و منطقه‌ای ضد تروریسم و ​​همچنین تلاش‌های منطقه‌ای برای مبارزه با تجارت غیرقانونی مواد مخدر را آغاز کند. به عنوان مثال، دهلی نو می‌تواند کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای را در استفاده بی‌رویه آن از تروریسم در منطقه اوراسیا را حساس کند.

 در این راستا، دهلی‌نو می‌تواند از ساختار منطقه‌ای ضد تروریسم سازمان همکاری شانگهای (RATS) برای تقویت همکاری و هماهنگی برای مبارزه با چالش‌های امنیتی منطقه‌ای و جمع آوری و اشتراک اطلاعات استفاده کند.

هند از زمان به دست آوردن عضویت کامل، تلاش‌های جدی برای ارتقای صلح، رفاه و ثبات در سراسر منطقه اوراسیا، بویژه در میان اعضای سازمان همکاری شانگها انجام داده است. احتمالا دهلی نو از سازمان همکاری شانگهای برای تحت فشار گذاشتن پاکستان برای تغییر موضع و استراتژی خود در پیوند دادن آسیای مرکزی و آسیای جنوبی به عنوان یک مدافع سرسخت برای اتصال منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای استفاده کند.

 پاکستان قبلاً با امتناع از عبور پروژه‌های ارتباطی و انرژی مانند خط لوله ترکمنستان-افغانستان-پاکستان-هند (TAPI) از مرزهای خود مانع از منافع هند در حوزه‌های ژئوپلیتیک، اقتصادی و فرهنگی شده است. علاوه بر این، دهلی نو می‌تواند از سازمان همکاری شانگهای برای ارتقای کریدور حمل و نقل بین المللی شمال به جنوب و پروژه بندر چابهار (INSTC) استفاده کند. لازم به یادآوری است که کمیته سه‌جانبه همچنین در سال ۲۰۲۰ توسط هند، ایران و ازبکستان برای همکاری نزدیکتر در بندر چابهار و سایر طرح های ارتباطی تأسیس شد.

در عصر سیاست خارجی چندجانبه و چندجانبه، سازمان همکاری شانگهای می‌تواند برای اطمینان از هماهنگی بیشتر بین کشورهای عضو برای رویارویی با چالش‌های مشترک و نگرانی‌های ژئواستراتژیک مورد استفاده قرار گیرد. به نظر می‌رسد تاکنون روسیه و چین در جایگاه رهبری سازمان همکاری شانگهای قرار دارند. با این حال، هند، با نفوذ اقتصادی منطقه‌ای و جهانی و سرمایه فکری قوی‌اش، باید به سرمایه‌گذاری دیپلماتیک خود در برنامه‌ریزی و برنامه مترقی سازمان همکاری شانگهای فکر کند.

به منظور تقویت موقعیت خود در این مجمع، هند همچنین می‌تواند از روابط طولانی مدت دوجانبه خود با روسیه، ایران و جمهوری‌های آسیای مرکزی استفاده کند. باید توجه داشت که چین از طرح کمربند و جاده (BRI) برای افزایش حضور تجاری خود در آسیای مرکزی استفاده کرده که نگرانی‌های ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک و امنیتی هند افزایش یافته است.