فقدان ایمنی کمر کارگر معدن «همکار» را شکست

در پی بروزحادثه ریزش زغال از دیواره معدنی در کرمانکه به شکستگی مهره‌های کمر یک کارگر جوان منجر شد؛ اطلاعات جدیدی به ایلنا گزارش شده که نشان می‌دهد تونل محل وقوع حادثه به دلیل «چوبست کاری» نشدن مستعد وقوع حادثه بوده است. «چوبست کاری» اصطلاحی فنی به معنی مهار زغال انباشته شده در دیواره و سقف تونل محل استخراج به وسیله چوب است.

به گزارش خبرنگار ایلنا، روز پنجشنبه(۱۶ بهمن ماه) مجید نیکخواه، کارگر «آتش‌بار» معدن همکار واقع در شهرستاند راور کرمان بر اثر ریزش ناگهانی زغال سنگ دچار حادثه شد و در اثر شدت جراحات وارده به بیمارستان شهید باهنر کرمان منتقل شد. این کارگر با تشخیص فلج اندام تحتانی به دلیل شکستگی مهره‌های کمر قرار است امروز تحت عمل جراحی قرار گیرد.

منابع کارگری ایلنا در این معدن، عدم تجهیز راهروی کارگاه استخراج به چوبست را عامل بروز حادثه برای کارگر جوان معدن همکار دانستند.

یک منبع آگاه دلیل بروز این حادثه را رعایت نشدن اصول اولیه ایمنی کار عنوان کرد و توضیح داد عدم وجود چوببست کاری(نصب دیواره ای چوبی در تونل جهت حفاظت از جان نیروی انسانی در حال عبور از تونل) در راهروی محل تردد کارگر حادثه دیده باعثریزش زغال و برخورد لیچه(سنگ سخت و سنگینی که گاه همراه زغال ریزش می کند) با کمر وی شد که در ‌‌نهایت مهرهای کمر این کارگر ۳۱ ساله دچار شکستگی شد.

وی ادامه داد: مرحله چوبست کاری قبل از مرحله‌ی انفجار انجام می‌شود و باید ملزومات ایمنی برای انجام آن فراهم شود. به گفته‌ی این منبع آگاه حادثه روز پنجشنبه در حالی رخ داده است که باید در محل حضور کارگر «آتش‌بار» چوبست کاری جهت محافظت از او انجام می‌شد تا ایمنی کارگر جهت کار و تعبیه ی چال(جهت استخراج زغال) فراهم شود. او ادامه داد: وقتی چوبست کاری در محل عبور کارگر انجام نشود هرلحظه امکان ریزش زغال و سنگ وجود دارد که این مسئله طبیعتا باعثبروز سانحه می شود.

حفاطت از جان کارگران معدن اولویت کارفرمایان نیست

کمبود نیروی کار در این معدن یکی دیگر از دلایلی است که امکان بروز حوادثکار اینچنینی را افزایش می‌دهد. منبع خبری ایلنا در این باره گفت: در قسمت تعبیه چال برای زغال سنگ باید دو نفر علاوه بر نیروی آتشبار حضور داشته باشند اما در روزی که این حادثه برای «مجید نیکخواه» اتفاق افتاد، بغیر از استاد کار کارگاه نیروهای دیگری حضور نداشتند در حالیکه در این بخش باید به همراه کارگر آتش بار یک ناظر آتشبار و یک کارگر ایمنی هم حضور داشته باشند.

او توضیح داد: وجود ناظر و کارگر ایمنی در محل ورود کارگر آتش بار باعثمی شود تا ضمن سنجش میزان ایمنی محل، خطرات کار در این بخش هم کاهش یابد.

این منبع آگاه عدم نظارت کافی مسولین معدن بر روند فعالیت کارگران را از دلایل اصلی بروز چندین حوادثی می‌داند و می گوید: مسئله ی حائز اهمیت برای مدیران معادن معمولا این است که این ماه چقدر توانسته ایم به تولیداتمان اضافه کنیم و در این بین جان کارگر از اهمیت حداقلی برخوردار است. وی ادامه داد: مسئولین تنها به فکر بازدهی معدن هستند نه به فکر کارگری که بایستی ساعت ها در عمق بیش از ۲۰۰ متری زیر زمین زغال سنگ استخراج کند.

فقدان نظارت عامل اصلی حوادثمعدن

اگرچه هنوز باید منتظر ارائه گزارش رسمی در خصوص علت وقوع این حادثه در معدن همکار بمانیم، اما مروری بر حوادثسالهای گذشته در معدن همکار نشان می دهد مسئله ی کمبود ایمنی و عدم رعایت ملزومات حفاظتی برای کارگران در این معدن سالهاست که مسئله ساز شده است. کارگران این معدن در سالهای گذشته شاهد مرگ دلخراش تعدادی از همکاران‌شان از جمله عبدالرضا مولایی، علی حاج حسنی، علیرضا کاظمی و مجید شهریاری و این اواخر ابراهیم ضیاءالدینی بوده‌اند. در این بین گویا بخت با مجید نیکخواه یار بوده است که اکنون می‌تواند زنده باشد.

کارگران می گویند مسئولین معدن در زمینه ایمنی کارگران مسامحه و چشم پوشی می‌کنند و در برخی موارد هم عدم اطلاع رسانی دقیق مسول ایمنی در ارتباط با وضعیت ایمنی معدن باعثمی شود حوادثبیشتری بروز کند.

شهرستان راور واقع در ۱۲۵ کیلومتری استان کرمان با جمعیتی بالغ بر ۲۰ هزار نفر است و دارای روستاهای متعددی از جمله روستای فیض آباد است که معادن متعددی از جمله معدن زغال سنگ همکار را در خود جای داده است. معدن همکار یک معدن شبه دولتی است و در رده ی معادن زیر زمینی زغال سنگ جای می‌گیرد.

پیش از این حادثه نیز نائب رئیس اتاق معدن ایران، بروز حادثه در معادن زیر زمینی را ناشی از عدم نظارت و بازرسی مستمر از این معادن دانسته بود.

او گفته بود: بحثنظارت و ایمنی قطعا باید به عنوان الویت اول مورد توجه دولت و کارگزاران آن در بخش های مختلف کار و صنعت باشد. معدن زیر زمینی به دلیل شرایط خاص و لرزشهایی که دارند حادثه خیزند. اما می توان با سرمایه گذاری مالی و آموزشی برای این معادن، تعداد این حوادثرا کاهش داد.

نایب رییس کمیسیون اتاق معادن ایران، وظیفه ی نظارت و بازرسی ار از وظایف اساسی دولت در برقراری ایمنی و امنیت در معادن عنوان کرد وگفت: بحثنظارت و ایمنی قطعا باید به عنوان الویت اول مورد توجه دولت و کارگزاران آن در بخش های مختلف کار و صنعت باشد.

بهرامن می گوید اگر ما می خواهیم بخش معدن را توسعه دهیم نباید صرفا به بهبود مسائل زیست محیطی بپردازیم بلکه باید یکی از اساسی ترین بخش های کار در معدن یعنی بحثایمنی و حفاظت از نیروی کار را به عنوان الویت اول در نظر بگیریم. و برنامه ریزی ویژه ای روی این بحثداشته باشیم.

به گفته‌ی نایب رییس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران، این حوادثدر حالی اتفاق می افتد که صنعت معدن ایران هنوز به اعماق وارد نشده است. بهرامن ادامه داد: حوادثمعدنی در همه جای دنیا اتفاق می افتد اما در ایران مسئله از آن جهت حائز اهمیت است که هنوز صنعت معدن ایران توان ورود به اعماق زمین را پیدا نکرده است، اما می بینیم که در همین سطحی هم که کار می کنیم دچار حوادثی از این دست می شویم.

وی عدم وجود منابع لازم برای تجهیز کارگاههای استخراج زیر زمینی را یکی از دلایل اصلی در تکرار حوادثمعدنی دانست و گفت: تا زمانی که شرکت های معدنی مجهز به تجهیزات ایمنی در بخش های زیر زمینی نشوند قطعا باز هم باید شاهد وقوع حوادثاین چنینی باشیم.

نایب رییس خانه معدن ایران افزود: مسائل فنی و نظارتی در تمام دنیا تعاریف شفاف و روشن خود را دارد و قابل تقلیل نیست. علم پیچیده ای نیست که بگوییم نمی توانیم به آن دسترسی پیدا کنیم. مهمترین وجه این علم، آموزش شرایط کار به نیروی کار و کارفرمایان معادن است. به نحوی که هر دوی آنها نسبت به شرایط سخت و غیر ایمن کار معدن اطلاعات کافی داشته باشند. نظارت مستمر بر بخش معدن توسط مسولین ادارات کار و بازرسی به موقع از امکانات معدن باعثمی شود تعداد این حوادثتا حد زیادی کاهش پیدا کند.

بهرامن ادامه داد: بسیاری از معادن زغال سنگ ایران از حداقل استانداردهای ایمنی در بخش تجهیزات حفاظتی برخوردارند و ما این امر را بارها گوشزد کرده ایم. به گفته ی وی، کمبود های مالی و آموزشی در بخش معدن و همچنین عدم ورود سازمان های توسعه ای به عنوان سرمایه گذارانی که می توانند در بخش ایمنی کمک رسان باشند، باعثشده آمار حوادثبه وقوع پیوسته در معادن ایران روبه فزونی رود.

وی در پایان خاطر نشان کرد: امروز صحبت از ارتقاء بخش معدن است. باید بگویم که اگر قرار است جهشی در کار معدن انجام شود باید زیر ساخت های آن را مهیا کنیم. یکی از اساسی ترین زیرساخت ها تجهیز معادن به امکانات ایمنی استاندارد است تا بیش از این شاهد به خطر افتادن جان کارگران نباشیم.

گفتنی است سال گذشته هم در پی وقوع حادثه انفجار در معدن ذغالسنگ «چشمه پودنه» در روز اول اسفندماه ۹۲ که به کشته شدن سه کارگر انجامید،خانه معدن ایرانبا ارسال نامه‌ای نسبت به آنچه «وضعیت خطرناک و غیر ایمن معادن ذغالسنگ کشور» خوانده، هشدار داده بود. ر بخش هایی از این نامه آمده بود " در حال حاضر وضعیت ایمنی در معادن ذغالسنگ کشور در بد‌ترین شرایط خود از بدو شروع فعالیت صنعتی معادن ذغالسنگ کشور قرار دارد ".