از ابهامات‌مالی تا شروط ۵گانه؛
واگذاری استقلال و پرسپولیس و چالش‌های پیش‌رو / تجربه‌ای جدید و ابهاماتی به بزرگی سرخابی‌ها
به نظر می‌رسد این واگذاری به بخش‌خصوصی که برای نخستین‌بار در فوتبال کشور اتفاق می‌افتد همچنان با پیچیدگی‌ها و ابهامات بسیاری برای اهالی فوتبال روبروست.
هرچند با قیمت گذاری دو تیم استقلال و پرسپولیس از سوی مجمع، بحثواگذاری این دو تیم وارد فاز اجرایی شد، ولی به نظر می‌رسد این واگذاری به بخش خصوصی که برای نخستین بار در فوتبال کشور اتفاق می‌افتد، همچنان با پیچیدگی‌ها و ابهامات بسیاری برای اهالی فوتبال روبروست.
به گزارش خبرنگار ایلنا، رقم نسبتا سنگین ۲۹۰ میلیارد تومانی، وضعیت نامشخص بدهی‌های چند میلیاردی، ابهام در وضعیت اموال‌منقول و غیر منقول این دو باشگاه، وضعیت سهام پیشکسوتان، نحوه نظارت وزارت‌ورزش، اهلیت خریداران و چگونگی تعیین آن و… بسیاری از سئوالات مرتبط دیگر، روند اجرای طرحی که ۸ سال از قانونی‌شدن آن می‌گذرد را با شرایط پیش‌بینی نشده‌ای روبرو کرده است.
با این همه مجلس، دولت و وزارت‌ورزش و جوانان را مکلف کرده تا پایان سال از طریق مزایده یا عرضه سهام این دو باشگاه در بورس کار انتقال این دو تیم به بخش خصوصی را فراهم کنند.
از سوی دیگر بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران ورزشی نسبت به اجرای این قانون و واگذاری این دو تیم به بخش خصوصی ابراز نگرانی می‌کنند و آن را زمینه‌ای برای از بین رفتن جایگاه این دو تیم مردمی می‌دانند.
کارشناسان معتقدند با توجه به اینکه این نوع واگذاری تا به حال در فوتبال باشگاهی سابقه نداشته و نقاط ضعف و اشکالات آن بر همگان پوشیده است، بهتر بود تا ابتدا در باشگاه‌های کوچک‌تر اجرا می‌شد و سپس با الگوبرداری از این نمونه آزمایشی آن را در باشگاه‌های بزرگ و پرسابقه‌ای نظیر سرخابی‌های پایتخت به مرحله اجرا درمی‌آمد.
از سوی دیگر بسیاری از پیشکسوتان و قدیمی های دو باشگاه استقلال و پرسپولیس هم بواسطه سال‌ها حضور در این دو تیم و افتخارآفرینی برای سرخابی‌ها خود را در این باشگاه ذی‌نفع می‌دانند و اعتقاد دارند باید سهمی در مدیریت آینده این دو تیم حتی در صورت واگذاری به بخش خصوصی داشته باشند. با این همه به نظر نمی‌رسد به جز یکی دو چهره سرشناس سایر پیشکسوتان پرسپولیس از چنان تمکن مالی برخوردار باشند که بتوانند سهام دار این دو تیم شوند.
مجتبی محرمی مدافع سابق پرسپولیس در این‌باره می‌گوید: ما که پولی نداریم تا بخواهیم سهام پرسپولیس را بخریم. با این قیمت سر سوزنی از پرسپولیس را هم نمی‌توانیم بخریم. سئوال من این است این ۲۹۰ میلیارد تومان را کجا می‌خواهند بیاورند و به چه کسی می‌خواهند بدهند؟ به دولت بدهند؟ دولت کم پول دارد؟ پس بهتر است این سهام را به پیشکسوتانی بدهند که سال‌ها برای این باشگاه زحمت کشیده‌اند و حتی مجانی برای باشگاه بازی کرده‌اند. مگر نمی‌گویند پرسپولیس تیم مردمی است، پس این سهام را به مردم که صاحبان اصلی آن هستند واگذار کنند.
همچنین ناصر شفق یکی از مدیران باسابقه فوتبال هم درباره نحوه واگذاری دو باشگاه سرخابی می‌گوید: من فکر می‌کنم این مسیر، مسیر محتوم است. این کار باید دیر یا زود انجام می‌شد تا کلیه باشگاه‌‌ها خصوصی شوند و تا زمانی که این کار انجام نشود، چرخش حرفه‌ای فوتبال‌ایران ناقص و ابتر خواهد بود. به همین دلیل می‌گوییم واگذاری سهام ۲ باشگاه استقلال و پرسپولیس می‌تواند اتفاق خوبی باشد و مطمئن هستم استقلال و پرسپولیس جزو برندهای فوق‌العاده کشورمان هستند. امیدوارم سهام این ۲ باشگاه به افرادی واگذار شود که این قوه‌اجتماعی را به اقتصادی تبدیل کنند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: در کل معتقدم در تیم‌های پرطرفداری مانند استقلال و پرسپولیس رویه خصوصی‌سازی مانند باشگاه رئال‌مادرید، بارسلوانا، منچستر یونایتد و بایرن‌مونیخ باشد، یعنی برای انتخاب هیات‌مدیره از طرفداران واقعی که کارت‌هواداری آن باشگاه را دارند رأی‌گیری شود و این رویه درخصوص انتخاب مدیرعامل هم صورت پذیرد.
از سوی دیگر نکته‌ای که برای خریداران و بخش‌خصوصی چندان روشن نیست و آنها بطور دقیق نمی‌دانند اینکه در صورت خریداری باشگاه و صرف هزینه‌های هنگفت چگونه باید سهمی نیز برای پیبشکسوتان قائل شوند و اساسا در مدیریتی که بر پایه کارهای اقتصادی و سرمایه گذاری‌های کلان تجاری - ورزشی صورت می‌گیرد، چگونه باید پیشکسوتان را در تصمیمات مدیریتی دخیل کرد.
در کنار تمامی این ابهامات وضعیت خود دو باشگاه استقلال و پرسپولیس است که بیشتر به دو تیم و برند صاحب نام شباهت دارند تا باشگاه هایی که صاحب تشکیلات، چارت و امکانات و ورزشگاه‌های مستقل باشند. با این شرایط بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند با این نحو از خصوصی‌سازی که بسیاری از بسترهای لازم برای انجام آن در کشور فراهم نیست، بر مشکلات این دو تیم که تنها برندهای بزرگی محسوب می‌شوند و عملا فاقد ساختارهای باشگاهی هستند، افزوده خواهد شد.
همچنین مدیر عامل سابق پرسپولیس هم در این مورد می‌گوید: رقم ۲۹۰ میلیارد خیلی کارشناسی شده نیست. اگر در پرداخت مطالبات دیر یا زود شد و طلب‌کاران مقابل باشگاه آمدند، باشگاه ممکن است ضربه مهلکی بخورد. اگر باشگاه سقوط کرد یا در ته جدول قرار گرفت و پرستیژ آن سوخت چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا باز هم قیمت همان ۲۹۰ میلیارد است؟ در مورد قیمت ورزشگاه درفشی‌فر هم ابهاماتی وجود دارد. در مورد ساختمان باشگاه هم با فدراسیون‌فوتبال مجادله وجود دارد، زیرا سند ساختمان به نام باشگاه نیست. اگر واقع‌بینانه نگاه کنیم ۴۰ تا ۵۰ میلیارد تومان قیمت این برند است که حق سهم لیگ‌برتری باشگاه است. بنابر این قیمت باشگاه بیشتر از ۱۵۰ میلیارد تومان ارزش ندارد. امیر عابدینی۵ شرط پیشکسوتان برای خرید باشگاه را اینگونه نام می‌برد:
۱ - سازمان خصوصی‌سازی، باشگاه پرسپولیس را هم مثل سایر نهادهای دیگر واگذار کند، یعنی ساختمان و اماکن این باشگاه را بر اساس قیمت کارشناس دادگستری قیمت‌گذاری کنند.
۲ - برند باشگاه متعلق به پیشکسوتان است و برای پیشکسوتان سهمی قائل شوند و ۳۰درصد سهام را به آنها بدهند.
۳ - واگذاری به گونه‌ای باشد که پولش ۵ ساله پرداخت شود.
۴ - برای پیش‌پرداخت ۱۰ درصد یا حداکثر ۲۰ درصد برای خرید سهام پرداخت شود، نه ۴۰ درصد.
۵ - در کار تعیین هیأت‌‌مدیره دخالتی نشود.
با توجه به شرایط عنوان‌شده از سوی عابدینی باید دید آیا سازمان خصوصی‌سازی حاضر به پذیرش این شروط خواهد بود یا ترجیح می‌دهد استقلال و پرسپولیس را کاملا به بخش خصوصی واگذار کند و تنها به وظایف نظارتی در این زمینه اکتفا نمایند. با تمامی فرآیند غیر قابل پیش‌بینی ۲ باشگاه استقلال و پرسپولیس به نظر می‌رسد واگذاری این دو تیم تنها راه پیش‌روی این دو باشگاه برای گریز از بحران‌های مدیریتی و چالش‌های مالی باشد، به شرط آنکه مسیر واگذاری روندی منطقی و کارشناسی را طی کند و از تعیین چارچوب‌ها و قوانین دست و پا گیر که می‌تواند مسیر واگذاری را دست‌خوش اختلال و نابسمانی کند پرهیز کرد.
به نظر می‌رسد در روند واگذاری که قرار است جلسه‌مزایده آن دهه سوم بهمن برگزار شود، نقش نهادهای نظارتی بیش از پیش اهمیت دارد و این بخش می‌بایست با حساسیت و وسواس خاصی بر فرآیند روند واگذاری نظارت کند و هر نقطه‌ای که احساس کرد واگذاری از مسیر اصلی خود خارج می‌شود آن را گوشزد نماید تا از بروز مشکلات بزرگ‌تر در نخستین تجربه واگذاری سرخابی‌ها پرهیز شود.
