همایش گردشگری بیابان لوت با تاکید بر میراث پایه برگزار می‌شود/ باید مراقب باشیم از یونسکو کارت زرد نگیریم

به گزارش خبرنگار ایلنا، نخستین همایش بین‌المللی گردشگری بیابان لوت از 11 تا 12 اردیبهشت ماه در دانشگاه بیرجند برگزار خواهد شد. در این راستا نشست خبری این همایش صبح امروز با حضور سفیر و نماینده سابق جمهوری اسلامی ایران در یونسکو معاونین، میراث فرهنگی، مدیر پایگاه میراث جهانی لوت و چندی از مسئولان در کاخ گلستان برگزار شد.

محمدرضا مجیدی، نماینده سابق ایران در یونسکو با اشاره به آنکه بیابان لوت نخستین اثر طبیعی ایران بود که توانستند در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت برسد، گفت: این اثر نادر را توانستیم در فهرست میراث جهانی ثبت کنیم. این در حالی است که ثبت میراث طبیعی با دشواریهای بسیاری همراه است. داستان ثبت آثار داستان عشق و عاشقی. ثبت یک اثر بسیار شیرین است که اتفاق بیفتد اما پاسداشت آن اثر بسیار دشوار خواهد بود.

وی ادامه داد: در آستانه سومین سالگرد ثبت جهانی بیابان لوت هستیم که سه استان خراسان جنوبی، کرمان و سیستان و بلوچستان را دخیل کرده است. در این راستا اولین همایش بین‌المللی گردشگری بیابان لوت را مطرح کردیم چرا که اگر این موقعیت تبدیل به فرصت نشود تبدیل به تهدید خواهد شد.

مجیدی با اشاره به اخبار نه چندان خوبی که هر از گاهی از گوشه و کنار بیابان لوت به گوش می‌رسد، گفت: اگر به واسطه این اخبار از یونسکو کارت زرد دریافت کنیم تمام تلاش‌های ما هدر خواهد رفت. باید توجه داشته باشیم که گردشگری، میراث پایه است و برای پایداری گردشگری باید میراث پایدار بماند.

او با تاکید بر آنکه نباید از حوزه‌های مردم‌شناسی میراث ناملموس جوامع محلی و سایر داشته‌های لوت چشم‌پوشی کنیم، یادآور شد: اگر بخواهیم بیابان لوت در فهرست میراث جهانی ماندگار شود باید کاری کنیم که مردم و ساکنان بیابان لوت مدعی نگهداری آن باشند. اکنون ورزش‌هایی مانند اسکی کویری داریم که نیازمند ماشین و به مخاطره انداختن گیاهان و محیط زیست کویر نیست. این همایش سعی دارد تا راه‌کارهایی برای حفاظت بیشتر بیابان لوت ارائه دهد.

مجیدی خاطرنشان کرد: همایش بین‌المللی گردشگری بیابان لوت دوسالانه خواهد بود و نخستین دور آن در دانشگاه بیرجند برگزار خواهد شد. کرمان نیز در سال 1400 میزبان دومین همایش خواهد بود و سیستان و بلوچستان در سال 1402 سومین دور این همایش را برگزار خواهد کرد. این همایش تا سال 1408 ادامه خواهد داشت تا بتوانیم طی یک دوره 10 ساله به نتیجه برسیم.

دبیرکل بین‌المجالس آسیایی باتاکید بر اینکه محور گردشگری، میراث پایه را در روسیه تا نیوزیلند در نظر گرفته‌اند، خاطرنشان کرد: ما باید سعی کنیم تا حساسیت‌های به وجود آمده در جوامع محلی درخصوص گردشگر و توریسم را بهبود بخشیم. در این راستا در حوزه زیرساخت‌های گردشگری با مشکلات زیادی روبه‌رو هستیم. این زیرساخت‌ها از مشکلات سربازی گرفته تا بخش‌های دیگر مانند توجیه جوامع محلی و فرهنگسازی در این حوزه را دربرمی‌گیرد.

به گفته او، در همایش بین‌المللی گردشگری بیابان لوت 11 کشور مقاله فرستاده‌اند و در این کنفرانس 130 مقاله در چهار پنل ارائه خواهد شد. در این میان احتمال حضور پنج کشور مانند اسپانیا، ایتالیا، مالزی، هند و برخی نهادهای UN و یونسکو وجود دارد.

مقصودی، مدیر پایگاه میراث جهانی بیابان لوت با اشاره به آنکه همیشه می‌گوییم که تنوع زیستی مهم است اما به عوارض زیستی آن توجه نمی‌کنیم، گفت: در بسیاری از مواقع بین توسعه و حفاظت تقابل وجود دارد چراکه در این میان میراث فرهنگی و حفظ آن نیز مطرح می‌شود. اگر توسعه گردشگری با مباحثی مانند توجه به میراث پایه همراه باشد مشکلی پیش نمی‌آید اما در بیشتر مواقع اینگونه نمی‌شود. باید دید چکار می‌توان کرد تا بین توسعه و حفظ میراث تعادل برقرار شود.

وی ادامه داد: با توسعه بوم‌گردی در بیابان لوت هر کس می‌خواهد ماشین بگیرد و به کویر برود و این آسیب‌رسان خواهد بود. یکی از دغدغه‌های ما تعریف تاثیر گردشگری است و باید محدوده‌ها را مشخص کنیم. در این میان عدم هماهنگی سبب می‌شود تا نتوانیم بین بخش‌ها تعادل برقرار کنیم و آن را کنترل نماییم. به طور مثال در چهارشنبه‌سوری برای ورود 3000 نفر به بیابان لوت مجوز داده شده بود. قطعا حضور این تعداد گردشگر که از آن می‌توان به عنوان گردشگری انبوه یاد کرد، در بیابان لوت آسیب‌رسان است. باید برنامه‌ای را در نظر بگیریم که گردشگری با ملاحظات حفاظتی وارد کویر لوت شود.

مقصودی با تاکید بر آنکه فرهنگ‌سازی برای جوامع محلی از اهمیت زیادی برخوردار است، در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا مبنی بر فعالیت‌هایی که برای فرهنگ‌سازی انجام شده، گفت: برای این مهم بروشورهایی تهیه کردیم که تاثیرگذار بود. همچنین در صدد برگزاری کلاس‌های آموزشی بر آمدیم که این کلاس‌های آموزشی تورلیدرها را نیز دربرمی‌گرفت. نباید فراموش کرد که در خراسان جنوبی گردشگر کمتر است و بیشتر آنها توجیه شده هستند. این در حالی است که گردشگران کرمان تعدادشان بیشتر است.

محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی کشور نیز گفت: اگر به این نتیجه برسیم که گردشگری چگونه می‌تواند توسعه یابد و به میراث آسیب نرساند، بهترین جنبه برگزاری این همایش خواهد بود. نباید فراموش کنیم که اگر جامعه محلی نفع نبرد حفاظت نیز نمی‌کند.