آیا سند هم‌افزایی میان اداره کتاب و معاونت رسانه‌های دیجیتال شرایط تکثیر کتابهای دیجیتال را بهبود می‌بخشد؟
کتابهای صوتی و دیجیتال به دلیل ماهیت خود علاوه بر اداره کتاب وزارت ارشاد برای انتشار باید از دو معاونت هنر (مرکز موسیقی) و معاونت مرکز رسانه‌های دیجیتال عبور کنند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، کتابهای دیجیتال و صوتی در این عصر یکی از پرمخاطب‌ترین گونه‌های مطالعاتی به ویژه برای نسل کودک و نوجوان به شمار می‌روند.
در ایران نیز همچون سایر نقاط جهان فن‌آوری‌های مورد نیاز برای مطالعه کتابهای دیجیتال چند سالی است جای خود را میان کتاب‌خوان‌ها باز کرده و به دنبال همین تقاضا نیز جمعی از ناشران ایرانی به سمت تولید و تکثیر و همچنین عرضه کتابهای دیجیتال و صوتی روی آورده‌اند.
منتها در این مسیر مشکلاتی قانونی گلایه‌‌های برخی از ناشران فعال در عرصه نشر دیجیتال را به همراه داشته است. درواقع بررسی مجدد کتابهای صوتی و دیجیتال در مرکز رسانه‌های دیجیتال وزارت ارشاد آن‌هم پس از صدور مجوز ازطرف اداره کتاب از جمله مواردی است که نه دلیل حقوقی و قانونی آن برای این‌دسته از ناشران مشخص است و نه لزومی برای آن احساس می‌شود.
اساسا کتابهای صوتی و دیجیتال به دلیل ماهیت خود علاوه بر اداره کتاب وزارت ارشاد برای انتشار باید از دو معاونت هنر (مرکز موسیقی) و معاونت مرکز رسانه‌های دیجیتال عبور کنند و در این حین گویا مرکز رسانه‌های دیجیتال کتابهای مجوز گرفته را مجدد مورد ارزیابی محتوا و حتی جرح و تعدیل قرار می‌دهد.
یکی از کارشناسان معاونت رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره چرایی بررسی مجدد کتاب مکتوب مجوز دار از سوی این مرکز به ایلنا می‌گوید: در بررسی کتابهای صوتی و دیجیتال معاونت رسانه‌های دیجیتال دو مسئله را مد نظر قرار می‌دهد اول آنکه فایل صوتی یا دیجیتال کتاب مذکور عینا همان کتاب مجوز گرفته شده باشد و تغییراتی در ان مشاهده نشود. ثانیا نیاز داریم تا تائید صحت مجوز را از اداره کتاب استعلام کنیم. چراکه ممکن است برخی کتابها در سال‌های گذشته مجوز انتشار داشته‌اند ولی در حال حاضر فاقد چنین مجوزی باشند.
این کارشناس معاونت رسانه‌های دیجیتال ادامه می‌دهد: درواقع این کنترل‌ها بیشتر نظارت‌های معمول درون سازمانی هستند و در نهایت هم مجدد این اداره کتاب است که نظر نهایی و قطعی را می‌دهد. البته کتابهایی که از حساسیت‌های بیشتری برخوردار هستندع مثل برخی کتابهای حوزه روان‌شناسی و ... نیاز به نظارت‌های بیشتری دارند و عملا هرچه کتاب از نظر نوبت چاپ و سال انتشار جدیدتر باشد مشکل کمتری برای دریافت مجوز مجدد برای تبدیل شدن به کتابهای دیجیتال و صوتی را دارد. بررسی میائل فنی و سالم بودن فایل‌های مذکور از دیگر مسائلی است که از طرف معاونت رسانه‌های دیجیتال کنترل می‌شود.
او البته به برخی جرح و تعدیل‌ها در کتابهای دیجیتال و صوتی نیز اشاره می‌کند و یادآور می‌شود: در برخی از ارزیابی‌ها به مواردی برمی‌خوریم که احتمالا به دلیل خطای سهوی از دست اداره کتاب در رفته و کتاب از نظر ما نیاز به بررسی مجدد دارد. ما این کتابها را نیز به اداره کتاب ارجاع می‌دهیم تا نظر قطعی از طرف آن‌ها اعلام شود.
احمد کمالی‌نژاد (معاون دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی) اما از دست بودن نگارش یه تفاهم‌نامه و سند هم‌افزایی میان اداره کتاب و معاونت رسانه‌های دیجیتال این وزارتخانه خبر می‌دهد و می‌گوید: قرار تا تفاهم نامه و یک سند هم افزایی بین دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی و معاونت رسانه های دیجیتال منعقد شود تا بر مبنای آن کتابهایی که از اداره کتاب معاونت فرهنگی مجوز گرفته اند وقتی صحت مجوز آن برای همکارانمان در معاونت رسانه های دیجیتال تایید شد براساس همان مجوز به کارهای دیجیتال شدن یا صوتی شدن کتاب مکتوب نیز صورت گیرد.
او تاکید می‌کند: در واقع تاکنون نیز مواردی مستقیم از ناشران به ما منتقل نشده که برای دریافت مجوز کتابهای دیجیتال و صوتی خود به مشکل برخورده است مگراینکه اصل مجوز مکتوب برای معاونت رسانه های دیجیتال به تایید نرسیده و یا زمانی که برای دریافت مجوز مجدد صرف شده جهت بازخوانی و کنترل متن کتاب دیجیتال و صوتی با اصل کتاب مکتوب است.
معاون دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی درباره نتایج احتمالی این سند هم‌افزایی نیز متذکر می‌شود: سند هم افزایی در حال تصویب نهایی است و امیدواریم با محقق شدن آن سرعت کار تبدیل کتابهای کاغذی به کتاب های دیجیتال و صوتی بالاتر برود چراکه چون دیگر نیازی نیست دو گروه بررسی کتاب را تجربه کند و هم این که دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی صحت مجوز را تایید کند و محتوا را بررسی کند کفایت دارد و معاونت رسانه و دیجیتال نیز براساس نظر دفتر توسعه کتاب و کتابخوانی عمل می کند.
باید منتظر ماند و دید این راه‌حل می‌تواند سامان‌دهی لازم برای کتابهای دیجیتال و صوتی که این روزها بار اصلی سرانه مطالعه در جهان و ایران را به دوش می‌کشند به دنبال داشته باشد یا خیر؟