راهروهای تئاترشهر مثل کوره داغ هستند/ از امکانات بهداشتی خبری نیست

به گزارش خبرنگار ایلنا، افسانه ماهیان درباره اجرای عمومی «سه‌ جلسه تراپی» در تئاتر شهر و اینکه چه عاملی موجب شد نمایش را در این مجموعه روی صحنه ببرد؛ توضیح داد: امروز به هریک از سالن‌های تماشاخانه ایرانشهر یا باران و حافظ که رجوع می‌کنید؛ مدیران عنوان می‌کنند برنامه سال 94 مشخص است. من از جشنواره سی و دوم تئاتر فجر تا امروز منتظر به دست آوردن شرایط اجرا بودم و دوندگی زیادی داشتم که درنهایت این امکان در تئاتر شهر فراهم شد.

او ادامه داد: ما در موسسه اکو تجربه خوبی داشتیم، نه به این دلیل که سالن ویژه با امکانات خاصی باشد، نه؛ تنها به این دلیل که هیچ چیز ندارد و گروه می‌داند باید همه کار را از صفر تا صد برعهده بگیرد.

ماهیان خاطرنشان کرد: یکی از چالش‌های بزرگ من و گروه با تئاترشهر بحث بلیت‌ها بود چون اجرای زنده مانند تئاتر و موسیقی در تمام جهان کار بسیار سختی است و فشار روانی زیادی دارد. مخاطب ما نیز باید متوجه باشد که هزینه این تلاش زنده را بپردازد. الان با گفتگوی زیاد موفق شدیم بهای بلیت را 15 هزار تومان تعیین کنیم. اما درنظر بگیرید به هر ترتیب باید 20 درصد درآمد گیشه را به تئاتر شهر بپردازیم.

این هنرمند تصریح کرد: از سوی دیگر بحث ارائه بلیت با تخفیف برای دانشجویان و بلیت نیم‌بها در روزهای یکشنبه‌ وجود دارد که با این رویه اصلا هزینه‌های گروه‌ها تامین نمی‌شود. من تهیه‌کنندگی کار را شخصا برعهده گرفته‌ام و باید کل هزینه‌های گروه را بپردازم و منتظر بمانم تا بعد از پایان اجراها مزد زحمت‌های شبانه‌روزی عوامل پرداخت شود.

او ادامه داد: اصلا از حضور تهیه‌کننده تجربه خوشی ندارم چون به هیچ وجه قواعد را رعایت نمی‌کنند. بیشتر آنها وقتی وارد کار می‌شوند برنامه‌ خاصی ندارند که مثلا من نتوانم انجام بدهم؛ این به معنای تهیه‌کنندگی نیست.

این هنرمند تصریح کرد: تجربه نشان می‌دهد وقتی بچه‌های تئاتری به عنوان تهیه‌کننده قدم پیش می‌گذارند؛ مثل اتفاقی که در تجربه نمایش «سی‌وسه درصد نیل سایمون» با ستاره اسکندری افتاد، شاهد همکاری خوب و دلسوزانه‌ای هستیم. اما بعضی افراد که خارج از خانواده هنرهای نمایشی وارد کار تهیه‌کنندگی تئاتر می‌شوند الزاما دغدغه‌های حرفه‌ای این عرصه را درک نمی‌کنند و تنها سود و زیاد خود را در نظر می‌گیرند.

ماهیان به وضعیت دشوار کاری هنرمندان تئاتر نیز اشاره کرد و گفت: در شرایط موجود تمام اعضای گروه با آگاهی اینکه امکان زیان وجود دارد کنار یکدیگر جمع می‌شوند و با مشارکت در سود و زیان؛ شرایط اجرای یک نمایش را فراهم می‌کنند. ما نمی‌گوییم قیمت بلیت‌ در تئاتر شهر باید صد هزار تومان باشد ولی باید به یک قیمت متعادل نسبت به شرایط روز و هنر تئاتر برسیم.

این کارگردان تاکید کرد: اگر به دانشجویان و دشواری‌هایی که با آن مواجه هستند فکر می‌کنیم؛ نباید از گروه نمایشی پرداخت شود و باید راه‌کارهای دیگری را برای تخفیف دادن مدنظر قرار دهیم. مردم هم نشان داده‌اند اگر یک نمایش با کیفیت باشد حتما به دیدن آن می‌آیند و استقبال می‌کنند. تئاتر در تمام جهان هنر گرانی است.

او افزود: ما باید فشار زیادی را تحمل کنیم که بچه‌ها حداقل به کف دستمزدهای خود برسند. تازه توجه داشته باشید ما گروه شلوغی نیستیم و تعداد عوامل تا آنجا که امکان داشته کاهش پیدا کرده است ولی اتفاقی که امروز در قیمت‌گذاری رخ می‌دهد قابل درک نیست.

کارگردان نمایش «سه جلسه تراپی» گفت: هنرمندان این روزها شرایط سختی را در تئاترشهر تجربه می‌کنند چون وضعیت این مجموعه انگیزه را از گروه می‌گیرد. راهروها مثل کوره گرم و داغ هستند و امکانات بهداشتی و موارد مورد نیاز برای تمرین یک گروه تئاتر فراهم نیست ولی هنرمندان با خون و جان تمرین می‌کنند تا نمایشی روی صحنه بیاید. به نوعی می‌توان گفت آنها با سلامت جسم و روح خود بازی می‌کنند.

ماهیان درباره نمایشی که از امروز یکشنبه - هفدهم خرداد - در سالن چهارسو به صحنه می‌رود؛ توضیح داد: در اصل ماجرا تغییر عمده‌ای نداشتیم و قصه همان است که از ابتدا بود. اما نغمه ثمینی منهای قصه تغییراتی در فرم داد که خیلی کلی بودند اما اهمیت آنها در اجرا کم نبود. وقتی این تغییرات صورت گرفت در شیوه اجرایی نیز تغییراتی بوجود آوردیم چون اینها لازم و ملزوم یکدیگر بودند و چاره‌ای نداشتیم.

او افزود: کارکترها هم تغییراتی داشت و دو شخصیت به‌طور کامل از نمایش‌نامه حذف شدند و از پنج بازیگر به سه بازیگر رسیدیم. این نمایش‌نامه از تجربه‌های متفاوت نغمه ثمینی است. گرچه قبلا سابقه نگارش نمایش‌نامه‌های «شکلک» و «خواب در فنجان خالی» را با مایه‌های رئالیسم جادویی در کارنامه داشت اما اینجا عامدانه گام برداشته است.

کارگردان نمایش «دوزخ» بیان کرد: ما هم با شیوه اجرایی همین کار را انجام دادیم؛ بسیار آرام حرکت کردیم و از افتادن به دام کلیشه‌های مرسوم در طراحی صحنه، بازی‌ها و طراحی لباس‌ها دوری کردیم. تغییراتی که در بازیگران داشتیم به دلیل تغییرات متن بود و به نوعی ناخواسته محسوب می‌شود.

این هنرمند در پاسخ به این پرسش که آیا گمان می‌کند در این اجرا روند صعودی کیفی نمایش‌های اخیر خود را ادامه داده یا خیر؟ اظهار کرد: فکر می‌کنم در هر کار تازه این درست که باید بدانیم چه‌ می‌خواهیم و با یک چیدمان برنامه‌ریزی شده و دکوپاژ شده به اجرا برسیم؛ اما از وقتی وارد مرحله اجرا می‌شویم یا قرار است از کار زیاد و کم کنیم قطعا آزمون و خطا صورت می‌گیرد. به همین دلیل هر اجرا یک آزمایش است.

کارگردان نمایش «هم‌هوایی» با بیان اینکه کار دنیای جدید و متفاوتی دارد؛ ادامه داد: اجرای عمومی این نمایش خیلی برایم کنجکاو برانگیز است چون می‌خواهم بدانم مخاطب چگونه با کار ارتباط برقرار می‌کند. به هر حال «سه جلسه تراپی» گرچه از سلایق گذشته‌ من تبعیت دارد اما با سه نمایش قبل متفاوت است.

ماهیان تصریح کرد: چیدمانی را دوست دارم که تماشاگران به راحتی وارد فضای داستان و تخیل می‌شود. می‌توانم عنوان کنم تمام تلاشم را انجام دادم و مشخصا سعی کردم به این سو حرکت کنم که فضای تازه‌ای تجربه شود.

گفتگو: بابک احمدی