تاکید جشنواره تجسمی امام رضا (ع) بر حرفه‌ای شدن/ رویدادی فرهنگی مبتنی بر حکمت و شعار «معین‌الضعفا»/ «تولاء» موضوع محوری امسال
نشست خبری جشنواره‌های تجسمی جشنواره (گرافیک، عکس و خوشنویسی) امام رضا (علیه السلام) صبح امروز دوشنبه یازدهم دی‌ماه در سالن صفار زاده واقع در حوزه هنری تهران با حضور زرویی (مدیر مرکز هنرهای تجسمی حوزه هنری)، محمد خراسانی‌زاده مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، رسول اولیازاده (دبیر سیزدهمین جشنواره بین‌المللی عکس رضوی)، مسعود نجابتی (دبیر نهمین جشنواره ملی گرافیک رضوی) و مهدی بابایی‌مجرد (دبیر بیستمین جشنواره خوشنویسی رضوی) برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، در ابتدای نشست خبری جشنواره‌های تجسمی جشنواره (گرافیک، عکس و خوشنویسی) امام رضا (علیه السلام)، محمد خراسانی زاده گفت: یکی از اتفاقات مهم در حوزه تجسمی مسئله توجه به تشکل‌های خصوصی است که در بازه کوتاه به تربیت نسل‌های بعد پرداخته‌اند. این اتفاق امروز پر رنگتر شده است. امروز هنرمندانی را داریم که مشغول فعالیت هستند و دیده شدنشان به واسطه حضور در رویدادها رقم خورده است. به طور مثال انجمن خوشنویسان یکی از این مجموعه‌هاست که در کشور و خارج از کشور شعبه‌هایی دارد.
او ادامه داد: وقتی هنر به واسطه نام امام رضا (علیه السلام) و ائمه (سلام الله علیها) مضمون مبارکی را پیدا می‌کند این هنر خودش متبرک خواهد شد و اینجاست که هنرمند فراتر از تکنیک عمل می‌کند. بزرگان این نگاه را مبتنی بر حکمت اسلامی می‌دانند که فردی و بی‌خاصیت نیست بلکه اسلامی کنشگر است و این یعتی دینی که برای امروز برنامه دارد.
شأن موزه هنرهای معاصر برای میزبانی جشنواره لحاظ می‌شود
مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی وزارت ارشاد، ادامه داد: افتخار موزه هنرهای معاصر این است که در حاشیه جشنواره امام رضا (علیه السلام) آثار تراز اول هنرمندان معاصر کشور را میزبانی کند. البته شان موزه به عنوان یکی از مهمترین موزه‌های منطقه و دنیا لحاظ خواهد شد؛ خداراشکر در موزه هنرهای معاصر اینقدر برنامه داریم که با حفظ‌شان به این پدیده بپردازیم.
در ادامه؛ فرهاد قائمیان (مدیر جشنواره امام رضا (علیه السلام)) گفت: چهار کارگاه آموزشی در حرمین مطهر داریم. جمع‌آوری آثار بخش خوشنویسی در مشهد انجام خواهد شد. آثار ایام گذشته بخش تجسمی هم با همکاری اداره کل هنرهای تجسمی در قالب نمایشگاهی برگزار خواهد شد.
وی افزود: علاوه بر آثار هنرمندان مطرح کشور، آثار گرافیکی هنرمندان جبهه مقاومت را داریم و در این میان تعدادی از نهادها با ما همکاری و مشارکت کرده‌اند. معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، سازمان صدا وسیما ، انجمن خوشنویسان ایران و شعب آن، معاونت زنان نهاد ریاست جمهوری، سازمان اوقاف، گرافیک شیعه قم، موسسه آستان قدس رضوی و مجموعه حوزه هنری حامیان جشن امسال هستند که با ما همکاری داشته‌اند و از آنها ممنونم.
در ادامه برنامه مسعود نجابتی (دبیر نهمین جشنواره ملی گرافیک رضوی) گفت: تمام سعی ما در شورای هنری جشنواره ایجاد طراوت و حفظ آن در جشنواره است. هنر و مخاطب تکرار نمی‌پذیرند و آنچه معمولا در رویدادهای هنری، می‌بینم تکرار است و تلاش ما حفظ طراوت است.
«تولاء» و مبازره با طاغوت موضوعات محوری جشنواره امسال
او افزود: امسال در موضوع و محتوا نسبت به دوره‌های قبلی، تفاوت‌هایی داریم. در دوره‌های قبل به معارف و سیره امام هشتم (علیه السلام) مورد توجه بود و امسال موضوع تولا را مطرح کردیم؛ یعنی نفس هر آنچه غیر خداست و طاغوت سر لوحه ماست و به زندگی سیاسی امام رضا (علیه السلام) می‌پردازیم. ائمه (سلام الله علیها) نیز با طاغوت مبارزه کرده‌اند و تاکید حضرت آقا هم همین بوده است.
نجابتی تاکید کرد: بنا به توضیحاتی که دادم ما هم در جشنواره امسال به موضوع «مبارزه دائمی با طاغوت» پرداخته‌‌ایم که در درون انسان و در دنیای بیرون وجود دارد. مصداق‌ها هم برای شرکت‌کنندگان، مشخص شده‌اند. پنج مصداق داریم که مبارزه با نفس، مبارزه با طاغوت بیرون، مبارزه با ناهنجاری‌های اجتماعی تعدادی از آنهاست و در رابطه با آنها منابعی هم معرفی شده‌اند که این منابع توسط انتشارات صهبا و انقلاب اسلامی منتشر شده‌اند. مبارزه با بی‌عدالتی و رانت و فیش‌های نجومی هم مورد توجه ما بوده است. به هرحال هر ظلمی می‌تواند مورد توجه هنرمندان شرکت‌کننده باشد. مبارزه با تفرقه‌ها هم آخرین بخش است. بحث وحدت مهم است و عمده تلاشش دشمن هم برای بر هم زدن وحدت بوده که این مسئله هم مورد توجهمان بوده است.
جایزه بزرگ امسال به موضوع مبارزان فلسطینی اختصاص دارد
او ادامه داد: جایزه بزرگ امسال را هم به مبارزان فلسطینی اختصاص داده‌ایم و هنرمندان باید با این موضوع باید کار کنند. بنا به اینکه موضوع غزه مسئله روز است در جشنواره از کارهای قبلی استقبال نمی‌کنیم و کارها باید تولیدی باشد.
او افزود: نکته مهم‌تر قالب جشنواره است. منظور ما از گرافیک ارتباط تصویری است و هر اثری که در این فضا باشد، داوری خواهد شد. اساس کار ایده است. قالب برایمان معیار نیست و ایده برایمان مهم است.همه اینها، یعنی اینکه موضوع ما منحصر به تصویرسازی و یک یا چند رشته نیست.
نجابتی ادامه داد: کارها دو مرحله داوری می‌شوند. کارهای مشروط که باید تکمیل شوند، به مرحله دوم می‌روند و در مرحله بعد قضاوت‌ها صورت می‌گیرد و برای هر پنج بخش، سه جایزه‌هایی داریم.
آزمون عکاسان آماتور و حرفه‌ای
در ادامه برنامه رسول اولیازاده (دبیر سیزدهمین جشنواره بین‌المللی عکس رضوی) گفت: امروز تصویری را ثبت می‌کنیم ولو یادگاری از خانواده‌مان باشد. این تصویر صد سال دیگر قضاوت می‌شود و با دیدگاه‌های مختلف مورد مراجعه و تحلیل قرار خواهد گرفت. پس عکس سندی تصویری تاریخی خواهد شد. به طور مثال دوره‌های صفویه و قاجار هم با این تصاویر دیده می‌شوند.
او با اشاره به اینکه عکس، سندی برای آیندگان است، بیان کرد: ما در سیزدهمین جشنواره عکس رضوی دو بخش حرفه‌ای و آماتور را داریم. ممکن است آماتورها شرکت‌کننده هم حرفه‌ای باشند، اما امکان تهیه دوربین نداشته باشند و با گوشی عکس بگیرند که می‌توانند با همین آثار در جشنواره حضور یابند. کیفیت گوشی‌های امروزی خوب است و امکان بزرگنمایی عکس‌های آنها، وجود دارد، لذا فرصتی برای عکاسان حرفه‌ای اما بدون دوربین و تجهیزات تلقی می‌شود.
جلوگیری از حضور عکس‌های آرشیوی
او با اشاره به اینکه عکاس با عکس‌بردار فرق دارد، توضیح داد: پس از ایجاد و پیشرفت دیجیتالیسم می‌گوییم عکاس خیلی زیاد شده است. در کلاس خوشنویسی هم خیلی‌ها می‌آیند اما از میان آنها تعداد کمی خوشنویس شوند. از هر صد نفر یکی خوشنویس می‌شود و بقیه خوش خط خواهند شد. عکاسی هم همین است و بین عکس‌بردار و عکاس فرق است که ما این موضوع را هم مدنظر داشته‌ایم.
او گفت: دوم اینکه کارگاه‌هایی را در نظر گرفته‌ایم که کلاسهای توجیهی دارند؛ تا عکاسان با عکاسی آیینی آشنا شوند و بر اساس آموزه‌ها برای جشنواره عکاسی کنند. این کارگاه در چهار مکان متبرک برگزار می‌شود که ما برای این تصمیمات دونگاه داشته‌ایم؛ یکی انجام کاری آموزشی و دیگر امکان حضور عکاسان در اماکن متبرکه.
اولیازاده افزود: جشنواره عکس چند موضوع دارد که آیین‌ها، اماکن مقدسه و زائر، خانواده‌های زائر، معماری اماکن متبرکه را شامل می‌شود.
او در پایان گفت: امیدوارم با حضور استادان در ارتباط با موضوعات قدمهای مثبت در کلاس‌ها و کارگاه‌ها برداشته شود.
خوشنویسی با نزول قرآن متولد شده
مهدی بابایی‌مجرد (دبیر بیستمین جشنواره خوشنویسی رضوی) نیز در ادامه نشست گفت: خوشنویسی با نزول قرآن متولد شده و در بستر اجتماع رشد و نمو کرده است. این مسیر سخت بوده است. صدها هزاران نفر کار می‌کنند و چند نفر خوشنویس می‌شوند.
او اذعان داشت: جشنواره‌ای که نوزده سال برگزار شده یعنی رویداد و اتفاق مهمی محسوب می‌شود و جشنواره امام رضا (علیه السلام) چنین رویدادی است.
بابایی گفت: در رابطه با خوشنویسی ما باید به صورت منسجم نقاط ضعف و قوت را رصد کنیم تا در رویداد بعدی بهتر برگزار شود.
او گفت: من دیرتر از دیگر دبیران به جشنواره ملحق شدم و طی مدت حضورم تلاش کردیم آسیب‌شناسی مفید و عملیاتی داشته باشیم و در همین راستا، در فراخوان ارتقا ایجاد کرده‌ایم و بنیاد امام رضا (علیه السلام) در این زمینه با ما همکاری کرد.
بابایی با اشاره به اینکه در تدوین فراخوان (محتوا و قالب) تغییراتی ایجاد شده، گفت: سعی کردیم از تکرار پرهیز نماییم. از طرفی بحث شعر را داشتیم. تصمیم بر این شد که اشعار کتاب شده بیست دوره قبل جشنواره را مرور کنیم تا از میان آنها اشعاری انتخاب شوند که این اتفاق افتاد و آنها در یک بسته در سایت شمس طوس بارگزاری شده‌اند.
بابایی گفت: علاقه ما امسال به کتابت بیشتر است و علاقمندی در این زمینه بیشتر است و قالب‌های دیگر هم در سایت بارگزاری خواهد شد. در گرایش‌ها هم نستعلیق شکسته، نسخ، ثلث و اقلام سته را داریم و برای هرکدام از این بخش‌ها جایزه‌ای در نظر گرفته شده و انشالله اعداد و ارقام از سال‌های قبل بیشتر شود.
او در پایان گفت: خواهش این است شرکت‌کنندگان به تقویم زمانی توجه داشته باشند. بیست اسفند آخرین مهلت ارسال فایل‌هاست و دهم فروردین اولین داوری انجام می‌شود. کارگاه‌ها هم در روزهای بیستم و بیست و یکم دی‌ماه برگزار خواهند شد.
