نگاهی به آخرین نقاشی‌های هفت هنرمند نوگرا پیش از مرگ+آثار
اینکه هنرمندان در آخرین روزهای حیات به خلق چه آثاری می‌پردازند سوالی است که پاسخ آن همواره برای مخاطبان جالب بوده است. گزارش پیش رو که ترجمه‌ای از سایت‌های مختلف از جمله «گاردین» و «آرت نیوز» است، به آخرین نقاشی‌های چند هنرمندن مدرن و نوگرا می‌پردازد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، اینکه هنر اگر درست مورد توجه قرار گیرد هنرمند را به مراحل بالاتری از انسان بودن می‌رساند سخنی بی‌راه نیست. هنر به لحاظ بعد مفهومی و زیباشناسانه‌ای که دارد مخاطبان را به اندازه ظرفیت و پتانسیل‌شان به آگاهی می‌رساند. اما اینکه هنرمند طی دوران هنری خود در تفکر و نوع نگرشش به جهان تحولاتی ایجاد می‌شود حاصل همین آگاهی است که روند کسب آن بر اساس سواد و دانش و منظر هنرمند است. فرقی نمی‌کند که آن هنر سینما باشد یا تئاتر یا عکاسی و نقاشی و موسیقی. کلیت ماجرا در همه هنرها یکی است و آنچه آن‌ها را گاه از یکدیگر جدا می‌کند موضوعات تخصصی و گاه سطحی است؛ و البته که در دنیای امروز مرزبندی‌های میان هنرها برداشته شده نو از میان رفته است.
شاید بیهوده نباشد اگر بگوییم نقاشان و مجسمه‌سازان در این میان بیش از باقی هنرمندان در این زمینه مورد توجه بوده‌اند. دلیل این اتفاق اهمیت نقاشی در دوران کلاسیک است. در آن مقاطع که هنوز هنر امروزی و مدرن و پست مدرن ایجاد و ابداع نشده بود، نه تنها اثر هنرمند بلکه زندگی او نیز برای مخاطبان اهمیت داشت. هنرمندان چون میل آنژ، لئوناردو داوینچی، ونگوگ، مونش و پیکاسو علاوه بر تخصص، تکنیک و تبحر شخصیت‌های خاص و متناقضی داشته‌اند. نمونه بارز این مدل شهرت ونسان ونگوگ است که زندگی‌اش تا به امروز توسط افراد مختلفی روایت شده است. چند فیلم سینمایی هم با موضوع او و زندگی‌اش توسط کارگردان‌های مختلف تولید و ارائه شده اند. اما افراد نامبرده تنها چند نفر از چندین نفری هستند که در دنیا محبوب و مشهورند و زندگی‌شان همچنان مورد توجه است.
اما آنچه به نگارش و تنظیم این گزارش قوت بخشیده کنجکاوی مخاطبان مقاطع مختلف تاریخی برای دیدن آخرین آثار نقاشان مطرح است. معمولا آخرین آثار هنرمندان رشته‌های مختلف از آخرین دغدغه‌ها و تحولات فکری هنرمند حکایت دارند.
در گزارش پیش رو ضمن ارائه آخرین آثار چند نقاش کلاسیک به طور کوتاه به زندگی آن‌ها نیز پرداخته خواهد شد.
«Water Lilies» / «نیلوفرهای آبی»/ سال ۱۹۲۶
کلود مونه
اسکار کلود مونه هنرمند اهل پاریس، زاده چهاردهم نوامبر سال ۱۸۴۰ است. او بنیان‌گذار سبک امپرسیونیسم فرانسوی است. اصطلاح امپرسیونیسم از یکی از نقاشی‌های مونه با عنوان «امپرسیون»/ «طلوع آفتاب» گرفته شده است.
مونه تا سال ۱۸۸۲ در چندین نمایشگاه حضور یافت. او مجموعه تابلوهای نیلوفرهای آبی را در سال ۱۸۹۹ آغاز کرد. از ۱۹۱۴ به بعد در دوره‌ای طولانی به کشیدن چنین تابلوهایی پرداخت. در ۱۹۲۱ مجموعه‌ای از کارهایش مورد قبول دولت وقت واقع شد و نارنجستان پاریس برای نگهداری آن‌ها بازسازی شد.
آخرین اثر کلودمونه با عنوان «Water Lilies» / «نیلوفرهای آبی»/ خلق شده در سال ۱۹۲۶
کلود مونه را مهم‌ترین نماینده امپرسیونیستم به‌شمار می‌آورند. آثار زیادی از وی به جای مانده و در بسیاری از موزه‌های هنری مهم دنیا از آن‌ها نگهداری می‌شود. مونه در ۲۰ سال پایانی عمرش از بیماری آب مروارید رنج می‌برد که باعث شد تا کارهای وی به دو دوره قبل و بعد از بیماری تقسیم شود.
کلودمونه در ۵ دسامبر ۱۹۲۶ در سن ۸۶ سالگی بر اثر سرطان ریه درگذشت و در گورستان کلیسای ژیورنی به خاک سپرده شد. مونه اصرار داشت که مراسم خاکسپاری او ساده برگزار شود لیکن تنها حدود پنجاه نفر در این مراسم حضور داشتند.
«Riding with Death»/ «سواری با مرگ»/ سال ۱۹۸۸
ژان میشل باسیکا
ژان میشل باسیکا زاده دسامبر ۱۹۶۰ است و در اوت سال ۱۹۸۸ درگذشته است. این هنرمند که در ایران کمتر او را می‌شناسند نخستین نگارگر آمریکایی آفریقایی‌تبار بود که به شهرت و محبوبیت جهانی رسید. ژان میشل آنطور که باید در ایران شناخته شده نیست. او در کودکی استعداد و علاقه‌اش را به هنر نشان می‌داد و مادرش او را به کشیدن نقاشی و شرکت در فعالیت‌های هنری تشویق می‌کرد.
آخرین اثر ژان میشل باسیکا پیش از مرگ زودهنگامش با عنوان «سواری با مرگ»/ سال ۱۹۸۸
ژان در سال ۱۹۷۷ وقتی ۱۷ساله بود با دوستش آل دیاز در منطقه منهتن روی ساختمان‌ها با اسپری طرح‌های دیوارنگاری می‌کشیدند. او در آن زمان نام خود را سامو گذاشته بود. او کمی بعد به عنوان هنرمند سبک نئو اکسپرسیونیسم مشهور شد و در نهایت به سن بیست و هفت سالگی به دلیل مصرف بیش از حد مواد مخدر درگذشت.
«Tree Roots»/ «ریشه درختان»/ سال ۱۸۹۰
اثر ونسان ونگوگ
کمتر کسی را می‌توان یافت که از هنر را دوست بدارد ونگوگ هلندی‌تبار را نشناسد. او یکی از جریان‌سازترین نقاشان عهد کلاسیک است که هنرقرن بیستم را تحت تاثیر قرار داده است.
ون گوگ در خانوادهای سطح متوسط به بالا به دنیا آمد و در جوانی فروشنده آثار هنری بود. او که در سنین جوانی به شدت مذهبی بود، پس از تدریس در آیل‌ورث و رامس‌گیت انگلستان به لاهه، لندن و پاریس مسافرت کرد. او تا آن حد مذهبی بود که از سال ۱۸۷۹ به عنوان مُبلغ مسیحی در میان کارگران زغال‌سنگ در بلژیک فعالیت کرد و از همین جا بود که به طراحی مردم محلی پرداخت. ونگوگ در مارس ۱۸۸۶ به پاریس رفت و اینگونه بود که با سبک امپرسیونیسم فرانسوی آشنا شد. بعدها به جنوب فرانسه رفت و تحت تأثیر نور آفتاب شدید آنجا قرار گرفت. هرچند او در زمان حیاتش در گمنامی به‌سر می‌برد و در تمام طول عمر خود تنها یک تابلو نقاشی به نام تاکستان سرخ و چند طراحی از خود را فروخت! ونگوگ به جز یک هنرمند موثر شخصیتی متناقض داشت و در مقاطعی از زندگی‌اش دچار افسردگی حاد بوده است. او تا آن حد عجیب است که گوش خود را می‌برد و برای معشوقه‌اش می‌فرستد.
«Tree Roots»/ «ریشه درختان» آخرین اثر ونسان ونگوگ پیش از مرگ که در سال ۱۸۹۰ خلق شده
ونسان ونگوگ چند ماه آخر زندگی خود را در شهری کوچک در شمال پاریس گذراند. بسیاری از محققان نقاشی «ریشه درختان» را آخرین نقاشی ونگوگ می‌دانند که در اواخر ژوئیه ۱۸۹۰ خلق شده است.
«شب پر ستاره»، «تک‌چهره»، «طبیعت بی‌جان»، «سرو»، «کشتزار گندم» و «گل‌های آفتابگردان» برخی از نقاشی‌های معروف ونسان ونگوگ هستند.
«Unfinished Painting»/ «نقاشی ناتمام»/ سال ۱۹۹۰
کیت هرینگ
کیت هرینگ اهل پنسیلوانیا یکی دیگر ازهنرمندان مهم قرن بیستم است که او برخی او را عجوبه سبک یا جریان «پاپ آرت» می‌دانند. کیت هرینگ در سال ۱۹۵۸ متولد شد و در فوریه ۱۹۹۰ در نیویورک درگذشت. او یکی دیگر از هنرمندانی است که فعالیت خود را با خلق آثار گرافیتی در راهروها و ایستگاه‌های متروی نیویورک شروع کرده است.
«Unfinished Painting»/ «نقاشی ناتمام»/ سال ۱۹۹۰
کارهای هرینگ که در دهه هشتاد مطرح شد بیشتر به مفاهیم تولد، مرگ، جنگ و موضوعاتی از این دست می‌پردازد. کیت هرینگ یکی از نقاشانی است که به زبان بصری اثر اهمیت بسیار می‌داده است. رفاقت کیت با هنرمندان دیگر به ویژه اندی وارهول بر کار و تفکر او تاثیر بسیار داشته است.
«The Swallow's Tail»/ «دم پرستو»/ ۱۹۸۳
سالوادور دالی
«دم پرستو» آخرین نقاشی سالوادور دالی است که در مه سال ۱۹۸۳، به عنوان بخش پایانی یک مجموعه بر اساس نظریه فاجعه ریاضی «رنه تام» تکمیل شد. سالوادرو دالی نیز مانند چند هنرمند دیگر هنرمندی جریان ساز بوده که علاوه بر نقاشی، مجسمه‌سازو بازیگر هم بود. او زاده سال ۱۹۰۴ اهل فیگوراس اسپانیا بود و در خانوادهای متوسط رشد کرده است. او نقاشی را از ده سالگی شروع کرد و تحت تاثیر نقاشان امپرسیونیسم به کار خود ادامه داد. او در سال ۱۹۱۸ نمایشگاهی از آثارش در محل زادگاهش او را مورد توجه منتقدان قرار داد. او در ادامه پس از مرگ مادرش که ضربه سختی به او وارد کرد به سال ۱۹۲۲ به مادرید و آکادمی مشهور هنرهای زیبای «سن فرناندو» رفت. دالی در این مقطع با لوئیس بونوئل (کارگردان مشهور سال‌های بعد اروپا) و فدریکو گارسیا لورکا (ادیب و شاعر مشهور اسپانیایی) همدوره بود و با آن‌ها طرح رفاقت ریخت. تحت همین مواجهه بود که دالی تولید و کارگردانی فیلم را تجربه کرد. او در نهایت به دلیل عقاید سیاسی که داشت بازداشت و در ادامه اخراج شد.
«The Swallow's Tail» که آن را به «دم پرستو» ترجمه کرده‌اند، آخرین نقاشی دالی پیش از مرگ است
دالی در سال‌های پایانی زندگی حرفه‌ای خود را محدود به نقاشی نکرد و در امور مختلف هنری و غیر هنری دست به تجربیات جدید زد. تا آنجا که او را در زمره پیشگامان استفاده از تمام نگاری به شیوه‌ای هنری می‌دانند. او حتی در تعدادی از کارهایش از خطای دید نیز استفاده کرد. در سال‌های پایانی عمر دالی، هنرمندان جوانی نظیر اندی وارهول به تقدیر از تأثیر آثار وی بر پاپ آرت پرداختند.
سالوادور دالی در نوامبر ۱۹۸۸، دالی به علت عارضه قلبی در بیمارستان بستری شد و یک سال بعد هنگامی که قطعه محبوبش از اپرای «تریستن و ایزولده» اجرا می‌شد به سن هشتاد و چهار سالگی در فیگوراس دیده از جهان فرو بست. آرامگاه دالی در حیاط موزه‌ای که به افتخار او بنا شده در شهر زادگاهش، فیگوراس، قرار دارد. جسد وی توسط نارسیس باردالت مومیایی شده است و میراثش در تملک دولت اسپانیا قرار دارد.
«Victory Boogie Woogie»/ «پیروزی بوگی ووگی»/ ۱۹۴۴
پیت موندریان
پیتر کورنلیوس موندریان معروف به پیت موندریان اهل هلند است و در سال ۱۸۷۲در آمرسفورت به دنیا آمد و به سال ۱۹۴۴ در نیویورک درگذشت. «درخت خاکستری» را معروف‌ترین اثر این هنرمند نوگرا می‌دانند. او که به عرفان و معنویت هم اعتقاد داشته یکی از مطرح‌ترین هنرمندانی است که به مقوله انتزاع در هندسه پرداخته و با این نگرش و عملکرد، تاثیری جدی بر معماری مدرن داشته است. در واقع موندریان تلاش داشت موضوعات و سوژه‌های خود را با ساده‌ترین عناصر ممکن بر بوم خلق کند. بارزترین ویژگی‌آثار موندریان بهره‌گیری از خطوط مستقیم و استفاده از رنگ‌های خاص است. پیت آثاری هم در سبک کوبیسم دارد و او را رهبر جنبش نئوپلاستیک می‌دانند.
«Victory Boogie Woogie» اثر موندریان پیش از مرگ/ محصول سال ۱۹۴۴
«نئوپلاستیسیسم» یا «نوشکل آفرینی» که آن را با نام «نئوپلاستیک» می‌شناسند از بین سال‌های ۱۹۱۷ تا ۱۹۴۴ مورد توجه بود. این سبک یک جریان هنری بود که از هلند آغاز شد و متشکل ار هنر و معماری بود.
«Fin»/ سال ۱۹۸۵
استوارت دیویث
استوارت دیویث نقاش آمریکایی است که در سال ۱۸۹۲ در فیلادلفیا به دنیا آمد و در سال ۱۹۶۴ درگذشت. دیویث را شاید نسبت به هم‌عصران او در ایران کمتر می‌شناسند. او طی دوران فعالیت هنری خود تلاش داشت از تولوز لوترک (نقاش و گرافیست فرانسوی و یکی از پیشروان سبک امپرسیونیسم) به خلق آثار هنری بپردازد، بنابراین از سالن‌ها و تالارهای نیویورک بسیار الهام می‌گرفت. امروزه دیویس را به عنوان یکی از سردمداران هنر انتزاعی شناخته می‌شود.
محصول سال ۱۹۸۵ آخرین اثر استوارت دیویث از مجموعه‌ای با نام «Fin»
دیویث پس از سال ۱۹۱۵ به خلق آثاری با موضوع سواحل انگلستان پرداخت و مناظر و دریاهایی را با سبک اکسپرسیونیستی نزدیک به کار ونگوگ خلق کرد. هنگامی که استوارت دیویس در سال۱۹۶۴ درگذشت، مجموعه آثار شگفت‌انگیزی را در نیمه اول قرن بیستم به یادگار گذاشت که «FIN» نام داشت و شامل آثاری بود که بین سال‌های ۱۹۶۲ تا ۱۹۶۴ خلق شده بودند. این آثار به نوعی منعکس کننده تحولات هنری آمریکا هستند. اثر پیش رو یکی از نقاشی‌های مجموعه «FIN» است که آن را آخرین خلق هنری استوارت دیویث می‌دانند.
«Last Self Portrait»/ «در مواجهه با مرگ»/ ۱۹۷۲
پابلو پیکاسو
پابلو روییس‌ای پیکاسو با نام هنری پابلو پبکاسو یکی دیگر از هنرمندان دهه هفتاد میلادی است که نقاش، شاعر، طراح صحنه، مجسمه‌ساز اسپانیایی است که او را تاثیرگذارترین هنرمند سده بیست میلادی می‌دانند. او به همراه ژرژ براک (نقاش و پیکرتراش فرانسوی) سبک کوبیسم را ابداع کرد. عامه مردم و دوست‌داران هنر پیکاسو را با دو اثر «دوشیزگان آوینیون» و «گرونیکا» می‌شناسند.
«Last Self Portrait»/ «در مواجهه با مرگ» آخرین نقاشی پیکاسو
پیکاسو یک سال پیش از مرگش اثر «در مواجهه با مرگ» را از خود به جای گذاشت که توسط مداد رنگی خلق شده است. این نقاشی با وجود سادگی در تکنیک و اجرا گویای احساس یک انسان پیش از مرگ است و این را منتقدان و تحلیل‌گران هنر تایید کرده‌اند. «در مواجهه با مرگ» را برخی با عنوان «آخرین پرتره» ترجمه کرده‌اند و آن را آخرین اثر پابلو پیکاسو می‌دانند. ترس و عدم اطمینانی که در چشمان پرتره وجود دارد شاید به نوعی ترس پیش از مرگ را تداعی می‌کند.
پابلو پیکاسو در هشتم آوریل سال ۱۹۷۳ در موگین فرانسه در حالی که به اتفاق همسرش ژاکلین روک از میهمان‌های‌اش پذیرایی می‌کرد در سن نود و سالگی بدرود حیات گفت.
