خبرگزاری کار ایران

در نشست امروز کمیسیون ویژه برجام؛

جلیلی ادعای بازدید از پارچین در دوره مدیریتش را رد کرد

سخنگوی کمیسیون ویژه برجام گفت: در نشست امروز آقای جلیلی به‌ ادعای بازدید از پارچین در دوه مدیریت پرونده هسته‌ای توسط وی پاسخ داد.

به گزارش خبرنگار پارلمانی ایلنا٬ سیدحسین نقوی حسینی در تشریح نشست امروز کمیسیون ویژه بررسی برجام گفت: نشست امروز به ریاست علیرضا زاکانی و با حضور سعید جلیلی، فریدون عباسی و علی باقری برگزار شد.

وی ادامه داد: در ابتدای این جلسه اعضای کمیته‌های تخصصی این کمیسیون انتخاب شدند که بر این اساس نقوی حسینی، منصوری آرانی و وحید احمدی به عنوان اعضای کمیته سیاسی، کارخانه‌ای، نبویان، ابوترابی، زاهدی، زاکانی و نجابت به عنوان اعضای کمیته فنی و هسته‌ای، بروجردی، کوثری، منصوری و حقیقت‌پور به عنوان اعضای کمیته دفاعی –امنیتی، تاجگردون، بذرپاش، پزشکیان، نجابت و زاکانی به عنوان اعضای کمیته اقتصادی و وحید احمدی، نجابت، زاکانی و ابوترابی به عنوان اعضای کمیته حقوقی این کمیسیون انتخاب شدند.

نماینده مردم ورامین در مجلس شورای اسلامی افزود: پس از انتخاب اعضای کمیته‌های تخصصی نحوه برگزاری جلسات توضیح داده شد که ابتدا در این نشست جلیلی توضیحاتی را درباره تاریخچه مذاکرات ارائه خواهد کرد و بعد از آن وارد مباحث فنی و تخصصی خواهیم شد.

این نماینده مردم در مجلس ادامه داد: در ابتدای جلسه امروز سعید جلیلی اعلام کرد که موضوع هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، یک موضوع راهبردی و اساسی و متعلق به منافع ملی کشور است بنابراین برای موفقیت آن هم باید اجماع ملی باشد از طرفی دیگر کمیته هسته‌ای دبیرخانه از ابتدای مسئولیت من با حضور رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تشکیل شد البته من بار‌ها درخواست داشتم که در مجلس حضور پیدا کرده و مباحث مربوط به موضوع هسته‌ای را با نمایندگان در میان بگذارم که در این رابطه در برخی از موارد توفیق حضور در مجلس را پیدا کردم.

وی افزود: جلیلی در ادامه گفت که ما همواره در طول مذاکرات، مجلس را یک ظرفیت مهمی دانستیم به ویژه بیانیه‌هایی که از سوی قوه مقننه صادر می‌شد به ما امکان چانه زنی بیشتری را می‌داد از طرف دیگر به طور حتم گام اول مذاکرات هسته‌ای، حضور سه کشور اروپایی در مذاکرات بود که نتیجه آن به تعلیق فعالیت هسته‌ای ختم شد اما نظام پس از آن به این جمع بندی رسید که به علت عدم انجام تعهدات از سوی غربی‌ها فعالیت‌های هسته‌ای مجددا آغاز شود.

نقوی حسینی ادامه داد: رئیس تیم مذاکره کننده سابق کشور در ادامه افزود که در سال ۸۴ که علی لاریجانی مسئولیت دبیرخانه را برعهده داشت کشورهای غربی پس از ۲ سال و نیم تعلیق درخواست تخریب و نابودی فعالیت‌های هسته‌ای ایران را داشتند به همین جهت نظام سه هدف راهبردی از جمله تثبیت ایران هسته‌ای، تحقق حق هسته‌ای و لغو تحریم‌های ظالمانه را در دستور کار خود قرار داد از این رو برای دستیابی به اهداف مذکور باید راهکارهای خود را دنبال می‌کردیم از جمله اینکه باید اتهامات بی‌اساس وارده بر ایران مرتفع و پاسخ داده می‌شد به همین جهت آژانس اعلام کرد که ۶ ابهام و مسئله داریم که باید ایران به آن‌ها پاسخ دهد و جمهوری اسلامی در این حوزه در طی سال ۸۶ به کلیه سوالات و ابهامات پاسخ داد و آژانس رسما اعلام کرد که پاسخ‌ها قانع کننده بود و مسائل حل شده است یعنی آژانس برای تک تک ابهام‌ها نامه نوشت که آن مسائل رفع شده است.

وی ادامه داد: جلیلی همچنین تأکید کرد که همزمان با حل مشکلات و عمل به مدالیته، شورای امنیت علیه ایران قطعنامه‌ای صادر کرد البته ۳ قطعنامه قبل از مسئولیت اینجانب صادر شده بود و قطعنامه چهارم همزمان با اعلام رسمی آژانس بین المللی انرژی اتمی و گزارش کتبی البرادعی در رابطه با حل ابهامات از سوی ایران، صادر شد.

سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام گفت: جلیلی در ادامه توضیح داد که در حالی که ما مسائل خود با آژانس را حل کرده بودیم اروپایی‌ها همچنان مباحثی را مطرح می‌کردند لذا ما اقدام به ارائه بسته پیشنهادی کرده و موضوعات مختلف هسته‌ای را در یک بسته پیشنهادی ارائه کردیم تا مسائل همه جانبه دیده شود بنابراین با این اقدام از حالت انفعال به حالت فعال درآمدیم و از چارچوب تعیین شده غربی‌ها خارج شدیم تا اینکه نشست ژنو ۱ شکل گرفت و در ‌‌نهایت غربی‌ها هم یک بسته پیشنهادی ارائه کردند و در پایان مقرر شد که مشترکات هر دو بسته پیشنهادی مورد توجه قرار گیرد.

نقوی حسینی افزود: جلیلی ادامه داد که با این اقدام غربی‌ها مجبور شدند رویکرد مقابله‌ای، تعلیقی، ترتیبی و تخریبی فعالیت‌های هسته‌ای ایران را کنار گذاشته و از آن عبور کنند و پس از آن موضوع غنی سازی با درصد بالا و ۲۰ درصد مطرح شد و فردو را هم تحت نظارت آژانس و به صورت کاملا امن در آن موقع تأسیس کردیم به همین جهت غربی‌ها ایده تبادل سوخت هسته‌ای را مطرح و به این ترتیب رویکرد مقابله‌ای غربی‌ها به رویکرد تعاملی و مبادله‌ای تغییر کرد از طرفی دیگر پس از تغییر رویکرد مذکور وساطت برزیل و ترکیه مطرح شد چون این دو کشور عضو غیر دائم شورای امنیت بودند.

این عضو کمیسیون برجام به نقل از سعید جلیلی یادآور شد: بالاخره تلاش‌های مذکور منجر به صدور بیانیه تهران شد که در آن تمام حقوق هسته‌ای ملت ایران دیده شده‌ بود. ولی آمریکایی‌ها نه‌ تنها به عهد خود عمل نکردند و نظرات فرستادگان خود را هم زیرپا گذاشتند و قطعنامه پنجم را دنبال‌ کردند که موجب اعتراض برزیل و ترکیه شد و این دو کشور در شورای امنیت به قطعنامه پنجم رای ندادند٬ ولی ایران با ارائه منطق دقیق خود همراه با رشد و توسعه سریع صنعت هسته‌ای کشور، غربی‌ها را وادار کرد، مذاکرات ژنو۲ و ژنو۳ و نشست استانبول را با حضور ۶ کشور برگزار کنند.

وی افزود: جلیلی تشریح کرد که آنها وادار شدند، در چارچوب گفت‌وگو حول محورهای مشترک مذاکره کنند و ابزار تقابلی خود را کنار بگذارند. ۶ کشور مقابل مدعی شدند که ایران برای مذاکرات پیش‌شرط می‌گذارد اما اقدام ایران براساس یک منطق بود؛ چراکه نمی‌شود از یک طرف تهدید و مقابله صورت گیرد و از سوی دیگر درخواست گفت‌وگو کنیم.

سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام اضافه کرد: جلیلی یادآور شد که باز هم خود غربی‌ها رسماً برای ادامه گفت‌وگو درخواست کردند و استانبول۲ شکل گرفت. در فرودین ۹۱، در استانبول۲ بود که آمریکایی‌ها از خط قرمز غنی‌سازی و حقوق هسته‌ای جمهوری اسلامی عبور و عقب‌نشینی کردند و وندی شرمن نماینده آمریکا در مذاکرات، پیام رئیس‌جمهوری آمریکا را در آن جلسه قرائت کرد و اعلام کرد که حق هسته‌ای و غنی‌سازی ایران را به رسمیت می‌شناسد.

نقوی حسینی گفت: جلیلی ادامه داد که گام بعدی پیشروی ما در نشست بغداد اتفاق افتاد و آن عبارت از این بود که ما در نشست بغداد، همزمان با بیداری اسلامی که غربی‌ها با چالش‌های جدی منطقه‌ای روبرو کرده‌ بود، باعث شد آمریکا و متحدانش مجبور شوند با ایران پیرامون مسائل امنیتی منطقه نیز گفت‌وگو کند. دلیل این‌گونه مواضع این بود که غربی‌ها ابتدا فقط دنبال الزام ایران به اجرای قطعنامه‌های شورای امنیت بودند و ما باید آن‌ها را مجبور به گفت‌وگو پیرامون موضوعات می‌کردیم و موضوع هسته‌ای را به بحث و گفت‌وگو گذاشته و آن‌ها را وارد تعامل و پذیرش حقوق هسته‌ای و حق غنی‌سازی ملت ایران در چارچوب NPT کنیم. هنر دیپلماسی ما در آن دوران این بود که چالش جدی که غربی‌ها برای ما ایجاد کردند را وارونه کردیم و آن را به یک فرصت تبدیل کردیم و آن‌ها را وادار نمودیم از رویکرد مقابله به رویکرد تعامل و گفت‌وگو گذر کنند و حتی در مسائل غیرهسته‌ای منطقه‌ای با ما گفت‌وگو کنند.

سخنگوی کمیسیون ویژه یادآور شد: جلیلی در ادامه گفت که پس از نشست بغداد، نشست مسکو مورد توافق قرارگرفت. در نشست مسکو، ما اعلام کردیم که در ۵ محور آمادگی گفتگو داریم که ۳ محور آن، موضوعات اصلی هسته‌ای بود و به این ترتیب طرق مقابل را درحالت انفعال قرار دادیم. در طول این مذاکرات، غربی‌ها نیم نگاهی به شرایط داخلی کشور ما داشتند و فکر می‌کردند، تحریم‌ها آثار مهمی در داخل کشور داشته، ولی وقتی راهپیمایی ۲۲ بهمن را دیدند، متوجه مقاومت ملت ایران شدند و تزلزل‌های آنها مجدداً شروع شد و در آلمآتی۱، ‌ عقب‌نشینی‌های جدیدی ازسوی غربی‌ها رخ داد و وارد به بحث‌های درصد غنی‌سازی شدند. یعنی حق هسته‌ای پذیرفته شده بود، حق غنی‌سازی پذیرفته شده بود و حالا روی درصد غنی‌سازی بحث‌ها انجام می‌شد. غربی‌ها می‌خواستند با دادن امتیازاتی، درصد غنی‌سازی ما را محدود کنند و به همین جهت ۱۶ پیشنهاد ارائه کردند. یکی از نکات پذیرفته شده در آلمآتی۱ هم وزن بودند، همجنس بودن و همزمان بودن داده‌ها و ستانده‌ها مورد تایید و تصویب و توافق طرفین قرار گرفت که دستاورد مهمی بود. در آلماتی و مباحث جدی شد و روی نوع داده‌ها و ستانده‌ها به طور ریز و دقیق گفت‌وگو شد و بدون این‌که تحت تاثیر شرایط قرار بگیریم، روی موضوعاتی که قرار است بده و بستان کنیم، صحبت کردیم.

نقوی حسینی به نقل از سعید جلیلی یادآور شد: جمع بندی اینکه ما با یک نگاه راهبردی وارد مذاکرات شدیم و از یک سوی به افزایش ظرفیت و توان غنی‌سازی و توسعه هسته‌ای پرداختیم و شهید شهریاری‌ها ما را به غنی‌سازی۲۰درصد رساندند و اراک را به نتیجه رساندند و فردو را تاسیس کردند و ازسوی دیگر غربی‌ها را وادار کردیم، از خط قرمزهای خود عبور کنند. ‌تقابل را کنار بگذارند، تعامل و گفت‌وگو و داد و ستد را بپذیرند و پشت میز مذاکره بنشیند و با ایران به عنوان یک قدرت هسته‌ای گفت‌وگو کنند و این جمله جان کری که «ما راهی جز گفت‌وگو با ایران نداشتیم» گویای چنین ادعایی است. این نکته هم قابل توجه است که ما صرفاً با آمریکا گفت‌وگو نکردیم، ما با ۱+۵ گفت‌وگو کردیم، چون آمریکا را کدخدای جهان نمی‌دانستیم و معتقد بودیم که آمریکا یکی از کشورهای ۱+۵ است.

به‌گفته نقوی حسینی در این قسمت باقری عضو ارشد مذاکرات قبلی گفت: غربی‌ها در بغداد درخواست کرد که غنی سازی ۲۰ درصد تعطیل، فردو تعطیل و مواد غنی‌شده هم به خارج از کشور منتقل شود اما به دلیل حرکت راهبردی درست جمهوری اسلامی در آلمآتی مطالبات خود را تعدیل کردند و گفتند که غنی‌سازی ۲۰ درصد تعلیق شود. فردو به سطح آمادگی فعالیت تنزل یافته و مواد غنی‌شده هم اکسید شود. این پیشنهادات برا رفع نگرانی‌ها مطرح شده بود و ایران هم خواهان رفع نگرانی‌ها شد و آن‌ها پیشنهاداتی داشتند که هم‌وزن و هم‌جنس با مطالباتشان نبود. ما در همین دور از مذاکرات خواستار لغو تحریم‌های مالی و بانکی شدیم تا رفع نگرانی‌ها هم‌وزن و هم‌جنس باشد. لغو تحریم‌های مالی و بانکی در قبال تعلیق غنی‌سازی ۲۰ درصد و اکسیدکردن مواد غنی‌شده درخواست شد و فردو را هم از چنین بده و بستانی خارج کردیم، ولی غربی‌ها گفتند که ما باید برای پاسخ نهایی، به پایتخت‌هایمان برویم مشورت کنیم و اعلام نظر نماییم.

بنابر اعلام سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام در این قسمت از جلسه اعضای کمیسیون سوالات خود را مطرح کردند و در بخش سوال و پرسش‌ها عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی سابق گفت: زمانی که اینجانب مسئولیت سازمان را بر عهده گرفتم، حدود ۶ هزار سانتریفیوژ داشتیم و کارخانه ساخت سانتریفیوژ هم تعطیل شده‌بود و چنین وضعی یعنی دست خالی در مذاکرات؛ به همین جهت باید به کار سرعت می‌‌دادیم و در همین راستا کارخانه ساخت سانتریفیوژ‌ها را راه‌اندازی کردیم. نسل دوم سانتریفیوژ‌ها را شروع کردیم. فردو را در جهت غنی‌سازی قرار دادیم و از حالت تحقیقاتی آن را خارج کردیم. چنین اقدامی با تایید و موافقت صالحی انجام گرفت و وی با خارج شدن فردو از وضعیت تحقیقاتی به تولیدی موافقت کرد. به هر حال افزایش سانتریفیوژ‌ها صورت گرفت اما تزریق گاز به دولت جدید کشیده شد و چون از دولت جدید نظر خواسته‌شد، ولی پاسخ دریافت نشد. موضع راکد ماند.

نقوی حسینی ادامه داد: یکی از سوالاتی که از عباسی شد این بود که رسانه‌های بیگانه از جناب‌عالی نقل می‌کند که شما در جایی گفته‌اید که ما زمانی روی سلاح هسته‌ای هم کار کرده‌ایم. آیا این نقل قول درست است؟ وی به شدت موضع را تکذیب کرد و گفت اگر نقل‌قول مصاحبه، مکتوبه و هر مدرکی وجود دارد، ارائه کنند. روزنامه الحیات در مصاحبه‌ای از بنده شنیده‌بود که بنده گفته‌ام چون سرویس‌های جاسوسی به دنبال کسب اطلاعات از ما هستند ما اطلاعات غلطی به آن‌ها می‌دادیم. مصاحبه مذکور موجب شد که غربی‌ها تلقی کنند که ما به آژانس اطلاعات غلط داده‌ایم، در حالی که این‌گونه نبود.

نقوی حسینی گفت: در ادامه جلیلی اشاره کرد که امریکایی‌ها بار‌ها درخواست گفت‌وگوی دوجانبه داشتند. ولی ما نپذیرفتیم و گفتیم هر بحثی دارید در جمع و گفت‌وگوی با ۱+۵ مطرح کنید. چون آن‌ها همیشه می‌گفتند ما همه با هم یکی هستیم و اختلافی با هم نداریم.

وی افزود: جلیلی در بخشی از صحبت‌های خود گفت که در زمان اینجانب هیچ بازدیدی از پارچین نشد. ما درحالی شرایط را تحویل تیم جدید دادیم که ۱+۵ از کلیه خطوط قرمز خود عدول کرده بود. رویکرد مقابله‌ای خود را کنار گذاشته بود. گفت‌وگو پیرامون حق هسته‌ای، حق غنی‌سازی و تثبیت صنعت هسته‌ای را پذیرفته بود و در مقابل ما توان ۲۰ درصد غنی سازی داشتیم، ۱۹هزار سانتریفیوژ داشتیم، ‌فردو وارد عملیات تولید شده بود و طرف مقابل آماده شده بود تحریم‌ها را لغو کند تا در موارد مذکور به توافق برسد. روند به شکلی هدایت شد که امریکایی‌ که ابتدا می‌گفت تا ایران به قطع‌نامه‌های شورای امنیت عمل نکند با او گفت‌وگو نمی‌کنیم، آمد و پای میز مذاکره نشست، بدون این‌که ایران به قطع‌نامه‌ها عمل و بدون اینکه فعالیت‌های هسته‌ای خود را کْند یا متوقف کند.  دیپلماسی ویترین کار است. مولفه‌های قدرت در داخل کشوراند و نادیده‌گرفتن مولفه‌های مذکور و دلخوش شدن به دیپلماسی صرف، دستاوردی نخواهد داشت.

نقوی حسینی یادآور شد: جلیلی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت، این‌که جمهوری اسلامی در فعالیت هسته‌ای نباید یک استثناء باشد، بلکه باید به عنوان یک عضو NPT به حساب آید و به‌عنوان یک کشور صاحب حق هسته‌ای و حق غنی‌سازی با او برخورد شود، خط قرمز تیم مذاکره کننده بود.

به‌گفته نقوی حسینی وی در پاسخ به سوال دیگری گفت، دفاع ما از حق هسته‌ای دفاع هم حقوق کشور است.

نقوی حسینی اعلام کرد: در پایان جلسه بنابر این شد که جلسه آینده، یعنی یکشنبه هفته بعد مجدداً تیم مذاکره کننده فعلی دعوت شوند تا بحث محتوایی درخصوص برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ انجام گیرد و روز دوشنبه نیز از سعید جلیلی دعوت شوند، تا مباحث مطرح شده در شورای عالی امنیت را که پیرامون برجام و قطعنامه انجام شده ارائه داده و نقطه نظراتشان را بیان دارند.

کد خبر : ۳۰۱۹۲۹