موافقت اصولی ایران و ترکیه در خصوص افزایش میزان صادرات گاز/ پیش‌بینی تحولات اخیر در سوریه
سفیر ایران در ترکیه گفت: تهران و آنکارا در خصوص افزایش میزان صادرات گاز ایران به ترکیه و تخفیف نسبی ایران به گاز صادراتی به توافق اصولی دست یافته‌اند.
به گزارش ایلنا، در نشست علیرضا بیکدلی سفیر و کارشناسان بخش‌های مختلف سفارت جمهوری اسلامی ایران در آنکارا با انجمن خبرنگاران اقتصادی ترکیه (EMD) موضوع توسعه مبادلات تجاری و همکاری‌های اقتصادی بین ایران و ترکیه به ویژه در بخش‌های انرژی، حمل و نقل، تجارت، صنعت و سرمایه گذاری مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.
بیکدلی در این نشست که به مناسبت ماه مبارک رمضان در محل سفارت جمهوری اسلامی ایران بر گزار شد، به سؤالات مختلف حاضرین نیز پاسخ گفت.
وی در خصوص امکان افزایش واردات گاز ترکیه از ایران و تعدیل نسبی در نرخ گاز صادراتی به ترکیه گفت: آینده خوبی برای همکاری‌های انرژی بین دو کشور را پیش بینی می‌کنم.
بیکدلی در خصوص ادعای برخی رسانه‌های ترکیه در مورد نهایی شدن موضوع داوری بین‌المللی برای حل اختلافات ایران و ترکیه بر سر نرخ گاز صادرات گاز و رأی این هیأت داوری به نفع ایران، اظهار داشت: مراجعه به داوری بین‌المللی بخشی از اجرای موافقتنامه است و بر این اساس دو کشور حق مراجعه به داوری بین‌المللی برای تجدید نظر در قیمت گاز را دارند، ولی براساس اطلاعاتی که دارم هنوز رأی دوم از سوی این نهاد صادر نشده است. چنانچه رأی داوری بین‌المللی روشن شود، هر دو کشور به آن پایبند خواهند بود.
وی افزود: ایران و ترکیه در خصوص افزایش میزان صادرات گاز ایران به ترکیه و تخفیف نسبی ایران به گاز صادراتی به توافق اصولی دست یافته‌اند.
بیکدلی با تاکید بر این که موافقتنامه صادرات گاز، مهمترین سند همکاری بین ایران و ترکیه می‌باشد، افزود: این توافقنامه در مجالس دو کشور به تصویب رسیده و حکم قانون را دارد، براساس این قانون ایران باید سالانه 10 میلیارد مترمکعب گاز به ترکیه صادر کند و ترکیه نیز باید بر همین اساس پول گاز را به ایران پرداخت کند. بنابر این موضوع کاهش نرخ گاز با تصمیم یک نفر اتخاذ نمی‌شود و باید موافقت نامه دیگری تنظیم و تعرفه‌های جدید بر اساس میزان افزایش صادرات تعیین شود. آنگاه آن موافقتنامه جهت تصویب به مجلس ارسال می‌شود تا پس از تصویب حکم قانون بگیرد. به عبارتی باید در قانون یاد شده تجدید نظر شود.
سفیر ایران با اشاره به اینکه ایران و ترکیه هر دو عضو میگا (MIGA) آژانس چند جانبه تضمین سرمایه‌گذاری هستند، گفت: ایران از پذیرش سرمایه گذاران ترک در طرح‌های مختلف صنعتی و ملی کشور استقبال می‌کند و امیدواریم این سرمایه گذاران با استفاده از فرصت مغتنم کنونی جهت سرمایه گذاری در پروژه‌های متنوع ایران از این امتیاز بهره برداری کنند.
بیکدلی در خصوص همکاری با بانک زراعت ترکیه گفت: هدف هر دو کشور رسیدن به سقف 30 میلیارد دلاری در تجارت است، دسترسی به چنین رقمی مستلزم توسعه همه جانبه همکاری در زمینه مالی و بانکی و تجاری و اقتصادی است. تاکنون فقط دو بانک ملی ایران و خلق بانک ترکیه در این زمینه فعال بودند و علاقمندیم که به شمار این بانک‌ها افزوده شود.
وی در خصوص بهره برداری از واحد پول ملی در تجارت بین دو کشور گفت: در این زمینه مذاکرات خوبی صورت گرفته و توافقنامه‌ای نیز آماده شده است. در این زمینه پیشنهاد را رئیس جمهور ترکیه داده و رئیس جمهوری ایران نیز دستور داده‌اند تا بطور جدی این موضوع پیگیری شود. استفاده از پول ملی تجربه جدیدی است و کارشناسان باید با مذاکرات دقیق کارکرد پول ملی را بررسی کنند و مطمئن شوند که این شیوه بدلیل نوسانات و فراز و فرود نرخ ارزهای بین‌المللی به بازرگان ضرری وارد نمی‌کند.
سفیر ایران در مورد توافقنامه تجارت ترجیحی بین ایران و ترکیه و اجرایی شدن آن از اول سال جاری میلادی گفت: این امر تحولی مهم و تاثیر گذار بر فرایند توسعه مناسبات تجاری دو کشور بود. براساس این توافقنامه 125 کالای صنعتی از طرف ترکیه و 140 کالای کشاورزی از طرف ایران مشمول تخفیف مالیاتی شده‌اند.
بیکدلی یادآور شد: این تسهیلات زمینه رشد 10 درصدی تجارت دو کشور را از زمان اجرا تاکنون فراهم کرده است. این موافقتنامه دید مثبتی در بازرگانان دو کشور ایجاد کرده است. در این ارتباط ترکیه نمایشگاه بزرگی از صنعت پوشاک و نساجی خود را در تهران برگزار کرد. متقابلاً ایران نیز در آینده نزدیک نمایشگاه بزرگی از کالاهای صادراتی خود را در استانبول عرضه خواهد کرد.
وی با اشاره به افزایش نشست‌های متعدد اقتصادی بین دست اندرکاران و فعالان اقتصادی دو کشور تصریح کرد: تلاش می‌شود دو طرف آشنایی خوبی از ظرفیت‌ها و توانایی‌های اقتصادی و تجاری یکدیگر کسب کنند و در این نشست‌ها زمینه توسعه فهرست کالاهای مشمول تجارت ترجیحی افزایش داده شود.
سفیر کشورمان در مورد ایجاد تسهیلات حمل و نقل در مرزها از اقدام دو کشور برای گشودن دروازه دومی در مرز بازرگان - گوربولاغ خبر داد و گفت: با فعال شدن این مرز، مشکل جدی تراکم تریلی‌ها در دو سوی پایانه مرزی، تا حد قابل توجهی حل شده و تعداد عبور تریلی‌ها از 350 دستگاه فعلی به بیش از 700 دستگاه در روز خواهد رسید.
بیکدلی در دیدار با این خبرنگاران در پاسخ به پرسشی در خصوص تحولات اخیر در شمال سوریه و در نزدیکی مرزهای ترکیه گفت: وقوع این تحولات را در سوریه پیش بینی می‌کردیم و بارها نیز این موضوع را با دوستان ترکیه‌ای در میان گذاشتیم.
وی در پاسخ به سؤالی در مورد تحولات سوریه و امکان همکاری ایران و ترکیه گفت: هنوز هم اعتقاد داریم که ایران و ترکیه می‌توانند با همکاری در روند این تحولات تاثیر گذار باشند. ما مشترکات زیادی در برقراری صلح در سوریه داریم. تحولات سوریه فقط مرتبط با آن کشور نیست و پروژه‌ای بزرگ برای تغییر ساختار خاورمیانه در کار است که این از اول برای ما محرز بود و تلاش کردیم که حساسیت مسأله را برای دوستان ترکیه‌ای بازگو کنیم. برخی اختلاف نظرهای دو کشور هم برای همه روشن است. اعتقاد داریم کشورهای منطقه می‌توانند در تصمیم گیری مردم سوریه و در خصوص آینده کشورشان به آنها کمک کنند.
سفیر کشورمان در پاسخ به اینکه تحولات سوریه چه تاثیری بر ایران و ترکیه و دیگر کشورهای همسایه دارد، گفت: آینده سوریه در نهایت باید توسط مردم آن کشور رقم بخورد، ولی روند کنونی تحولات سوریه قبل از هر چیز به همسایگان این کشور ضربه می زند. طبیعی است که در این روند ایران نیز به عنوان کشوری نزدیک به سوریه ضرر می‌بیند.
بیکدلی در مورد قومی و مذهبی بودن محور تحولات منطقه گفت: ما اعتقاد داریم تحولات منطقه را نباید از منظر قومی و مذهبی ارزیابی کرد. کشورهای منطقه کشورهایی هستند که عضو سازمان ملل و دارای ریشه تاریخی هستند و هر کشوری هم از اقوام مختلف تشکیل شده است.
وی افزود: بخشی از مشکلات معیشتی و اقتصادی در منطقه ناشی از واگرایی کشورهای منطقه است و بروز نارضایتی‌های مردمی نیز زمینه را برای مداخله‌های خارجی فراهم می‌کند. بنابراین همگرایی منطقه و همکاری اقتصادی می‌تواند به حل این مشکلات کمک کند.
سفیر ایران با اشاره به بیداری مردمی در منطقه گفت: از خارج سعی می‌شود در فرایند این بیداری تاثیر گذاری شود. اکنون شاهد شکل گیری دو جبهه عمومی هستیم. جبهه‌ای که علاقمند به همگرایی و تقویت پیوندهاست و یک جبهه هم به دنبال کوچک کردن کشورهای منطقه با استفاده ابزار تروریسم و خشونت گرایی است که این موضوع به واگرایی منطقه‌ای دامن می‌زند.
وی افزود: اختلافات قومی و مذهبی شیوه‌ای است که دشمنان ما از گذشته از آن استفاده کرده‌اند و می‌کنند.
بیکدلی در پاسخ به اینکه ایران در مبارزه با داعش کجای مسأله قرار دارد و آیا آمریکا و غرب را در مبارزه با داعش صمیمی می‌بینید؟ گفت: تهدیدهای تروریستی که در منطقه وجود دارد، متوجه یک کشور نیست. داعش قربانیان خودرا از بین سنی‌ها، شیعیان و مسیحیان انتخاب می‌کند. ترک، ایرانی و عرب بودن برای آنها ملاک نیست.
وی یادآور شد: اعتقاد داریم که پدیده تروریسم صرفاً با همکاری منطقه‌ای قابل حل است. به آنچه که ائتلاف بین‌المللی علیه داعش گفته می‌شود اعتقاد نداریم. رفتارهای آنها رفتارهای متضاد است و از عناصر مختلف برای رسیدن به هدف استفاده می‌کنند، اما نحوه همکاری کشورهای ترکیه، ایران و عراق و سوریه می‌تواند بسیار تعیین کننده باشد، غربی‌ها از سال 2000 میلادی در افغانستان با هزینه سنگینی مدعی مبارزه با تروریسم هستند. نتیجه آن برای همه ما روشن است و من نمی‌دانم چرا ما باید دوباره به گفته‌های آنها اعتماد کرده و منتظر حل مسأله از طرف آنها باشیم.
سفیر کشورمان با تاکید بر اینکه ایران و ترکیه می‌توانند همکاری جدی در این زمینه داشته باشند، گفت: ورود قدرتمند ایران و ترکیه به این کارزار موجب خواهد شد دیگران نیز موضع خود را در این زمینه روشن کنند.
خبرنگار دیگری با اشاره به تحریم‌های ظالمانه بین‌المللی علیه برنامه هسته‌ای صلح آمیز ایران و احتمال نهایی شدن مذاکرات هسته‌ای تا چند روز آینده، چشم انداز تحولات اقتصادی در ایران در بعد از تحریم‌ها را سؤال کرد که سفیر گفت: چارچوب مذاکرات هسته‌ای ایران با کشورهای 1+5، معاهده ان.پی.تی است. در چارچوب این معاهده بین‌المللی، ایران حقوق و مسئولیت‌هایی دارد. ما تأکید داریم که از تمام حقوق خود باید برخوردار باشیم و در مقابل تمام مسئولیت‌ها را نیز بجای می‌آوریم. اتفاقاتی که نزدیک به یک سال گذشته در مذاکرات افتاده، پیچیده و ابعاد حقوقی و سیاسی و فنی دارد.
وی با بیان اینکه مذاکرات در دو سطح معاونان وزیران خارجه و وزیران خارجه پیگیری می‌شود، افزود: هدف طرف ایرانی این است که به یک توافق مطلوب برسد. مهمترین شرط توافق رفع تحریم‌ها و حمایت از برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران می‌باشد.
بیکدلی در خصوص تحولات اقتصادی در پرتو این توافق گفت: برنامه توسعه کشورها باید متناسب با ظرفیت‌های ملی و منطقه‌ای و خارج از فشارهای خارجی اجرا شود. دستیابی به اهداف بلند اقتصادی نیازمند تلاش و استفاده از همه ظرفیت‌های موجود است و علاقمندیم که در این زمینه از همکاری کشورهای منطقه و بین‌المللی استفاده کنیم.
انجمن خبرنگاران اقتصادی ترکیه (EMD) با بیش از 500 عضو از مهمترین نهادهای مدنی فعال اقتصادی و اطلاع رسانی در حوزه فعالیت رسانه‌های ترکیه می‌باشد.