نگاه کشور باید به قله باشد/ وظیفه رئیس جمهور است که بتواند دستگاه‌ها را هماهنگ کند/ مسکن مهر یک مدل خوب است که البته باید تصحیح شود

به گزارش خبرنگار ایلنا، سعید جلیلی در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری در پاسخ به سوالی در خصوص بازار ارز و مدیریت آن گفت: یکی از برنامه‌های مهم دولت که سایر برنامه‌ها را هم تحت تاثیر قرار می‌دهد موضوع مدیریت بازار ارز است.  در سال‌های مختلف دولت‌ها یک موضوعی را مطرح می‌کنند که مثلا درآمد ارزی کم است و کل برنامه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ حالا دو نگاه است یکی حداقلی که مشکلات کشور را هرچه است حل کنیم اما چیزی که من روی آن تاکید دارم این است که کشور ما در موضوعات مختلف توانمندی‌های خوبی دارد که باید نگاهش به قله‌ها باشد.

وی ادامه دارد: در این هشت سال گذشته که در دولت سایه کارها را بررسی کردیم به یک جمع‌بندی مهم رسیدیم که کشور را فقط نباید اداره کرد بلکه باید جهش داد. امروز کشور ما فرصت‌های بالایی دارد که اگر این فرصت‌ها با مدیریت صحیح انجام شود. کشور باید با نگاه ارز‌آوری دید جدید داشته باشد. 

این کاندیدای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری گفت: یک زمان برای ارز‌آوری برنامه دارید و فقط به وزارت نفت نگاه نمی‌کنید. ما برنامه گذاشتیم که دولت باید برای تک‌تک دستگاه‌ها ماموریت تعریف کند که همه بخش‌ها ارز‌آوری داشته باشند. مثلا شاید بگویند امسال درآمد ما از نفت کم شد و بعد میگویید پس نمی‌توانم فلان کار را انجام دهم؛ این یک نگاه است اما نگاه دیگر این است که حالا که ارز آوری کاهش پیدا کرده وزرات خانه‌های دیگر باید این میزان ارز را وارد کنند. این به آن معنا نیست که مستقیم بروند برای ارز آوری این وزارت خانه‌ها باید بستری فراهم کند که صادرات صورت بگیرد. هنر و وظیفه رئیس جمهور است که بتواند دستگاه‌ها را هماهنگ و هم افزا کند.

وی افزود:  من به بوشهر رفته بودم کشاورزان ما گوجه کاری داشتند و تولید کرده بودند و در فصل زمستان بود وقتی گفتند گوجه روی دست ما مانده چرا که جلوی صادرات آن گرفته شده است در حالی روسیه سالی ۱۱ میلیارد دلار واردات صیفی جات دارد. اگر می‌گوییم بازار ارز را تنظیم کنیم می‌توانیم به چهارراه استانبول برویم اما نگاه دیگر آن است که دولت جهش پیدا کند. 

جلیلی تاکید کرد: می‌بایست سالانه ۸۰۰ هزار مسکن ساخته شود اما افزایش قیمت مسکن را در سال گذشته تاکنون داشته‌ایم

وی درباره برنامه خود برای رونق بازار مسکن گفت: مسکن طبق قانون اساسی حق مردم است و وظیفه دولت؛ این را برای این می‌گویم که اگر دولت بیاید و بگوید من وظیفه برای تامین مسکن مردم ندارم حتما خطای اساسی انجام داده او خلاف قانون اساسی عمل کرده است. 

وی ادامه داد: دولت وظیفه دارد نسبت به تامین مسکن اقدام کنند؛ ما از حقوق شهروندی حرف می‌زنیم و منشوری از آن رونمایی می‌کنیم که در زندگی مردم و مسائل حیاتی و ضروری خاصیتی نداشته است. 

کاندیدای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با تاکید بر اینکه دولت برای ساخت مسکن وظیفه دارد، خاطرنشان کرد: آماری که در هشت سال گذشته وجود دارد آمار نگران کننده‌ای است؛ یعنی ما به طور متوسط سال ۸۰۰ هزار مسکن می‌ساختیم، اما به ۳۵۰ تا ۴۰۰ هزار واحد سقوط کرده است؛ علاوه بر تأمین مسکن ، ساخت مسکن نقش عمده ای در ایجاد شغل و اشتغال‌زایی دارد و ۱۳۰ عنوان شغلی ایجاد می‌کند؛  به ازای هر واحد سه شغل ایجاد می‌شود یک شغل مستقیم و یک‌ونیم شغل غیرمستقیم ایجاد می شود و دولت باید برای موضوع برنامه داشته باشد. 

وی گفت: وقتی آمار را نگاه می کنیم، باید در سال حدود ۸۰۰ هزار ازدواج داشته باشیم که درسال‌های قبل داشتیم اما به دلیل همین ضعف در  ساخت مسکن کاهش پیدا کرده و ۵۰۰ هزار ازدواج رسیده است بین ساخت مسکن و ازدواج رابطه معنی داری وجود دارد و روی کسب و کار و اشتغال نیز تاثیر دارد.

جلیلی تصریح کرد: ما بر این اساس یکی از موضوعاتی را که بررسی کردیم این است که اگر سالی ۸۰۰ هزار واحد مسکن شهری و ۲۰۰ هزار مسکن روستایی داشته باشیم که باید ساخته شود  و همچنین ۲۰۰ هزار مسکن بافت فرسوده داشته باشیم، دولت باید برای آن برنامه جدی داشته باشد. برنامه‌ای که ما داریم در یک دوره ۴ میلیون مسکن ساخته خواهدشد. دومیلیون از این ساخت مسکن  ساخته شد و دومیلیون تا ۷۰ درصد پیشرفت که متاسفانه در این ۸ سال خیلی روند کندی پیدا کرد. 

وی تاکید کرد: حداقل باید یک میلیون مسکن بسازیم  اما باید نسبت به  مسکن مهر کامل‌تر  باشد، باید اقتضائات محیطی که در مسکن لازم است و چیزهایی که در معماری فرهنگ اسلامی ایرانی ما وجود دارد توجه شود. مسکن مهر یک مدیر مدل خوب است اما باید تصحیح و تکمیل شود.

وی با بیان اینکه فقط ساخت و ساز مسئله نیست، گفت: بلکه باید سیاست‌های اقتصادی داشته باشیم که سیاست های بازارها نیز مدیریت کنیم، برای اینکه از کالای سرمایه‌ای به کالایی مصرفی تبدیل کنیم. دولت چند کار می‌تواند انجام دهد؛ می تواند تسهیلات ارائه دهد با توجه به رشد تورم و وضعیت اقتصادی دهک‌های پایین به دلیل اینکه ممکن است آورده نداشته باشند دولت باید تسهیلاتی را اختصاص دهد. یکی از بهترین تسهیلات برای بازگشت تسهیلات اعطایی خود مسکن است. یک زمانی می گفتند که برای مسکن مهر ۳۷ هزار میلیارد تومان داده شود و تورم بالا رفت الان گفته می‌شود عمده این ۳۷ هزار میلیارد تومانی که داده شد به عنوان تسهیلات دولتی برای مسکن مهر عمده آن بازگشت است، دو سال پیش گفتند حدود ۲۵ هزار میلیارد تومان آن بازگشته است این را مقایسه کنید با معوقه بانکی دولت.

جلیلی با تاکید بر اینکه  در ۴ سال آینده نباید فقط دولت را اداره کرد بلکه جهش داد به این معنا نیست که ما کارهای خیلی بزرگ و راهبردی می‌خواهیم انجام دهیم و جهش پیدا کند و کار دیگری با معیشت مردم نداشته باشیم، گفت: اتفاقاً اگر می‌خواهیم جهش پیدا کنیم در اقتصادمان باید یکی از بخش های اساسی این است که برای معیشت مردم برنامه‌های مشخص داشته باشیم. 

وی افزود: یک از این برنامه‌های دولت سایه در کارگروه‌های مختلفی که جوانان و متخصصان از اساتید دانشگاه مدیران با تجربه جمع شدن داوطلبانه و دختران دلسوزانه کار کردند این بود که معیشت مردم چگونه شود و می توانند فشار از روی آن برداشته شود و مردم احساس تنفس و راحتی کنند. اخیرا ۵۵ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی برای معیشت مردم تخصیص پیدا کرد اما خود دوستان در مصاحبه‌اش می‌گویند آن طور که باید به دست مردم نرسیده است. یکی از بحث‌های جدی این است که دولت چه کاره است؟ این دستگاه‌های عریض و طویل برای چیست؟ آیا نظام توزیع را نمی توان مدیریت کرد؟ شورای برای نظام توزیع می‌توان شکل داد را گرفت یا ساز و کارهای وجود داشت که در دنیا تجربه شده است. 

کاندیدای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ادامه داد: ساز و کارهای هوشمند یا فوق هوشمند کردن دولت می‌توان مناسباتی را به بهترین شکل انجام دهد. مثلاً وقتی پورتال ارزی، کالایی، حمل و نقل و انبارها را انجام دهیم در حوزه‌ها مدیریت انجام می‌شود. بحث توزیع اگر مردم را به کمک بگیریم یک شبکه مویرگی بسیار خوب در تمام شهرها خدمات می دهند و نه تنها مردم نباید در صف قرار بگیرند که آبرو و کرامت آنها نادیده گرفته شود. بلکه این مغازه دارها است به دنبال مردم می‌روند که از آنها خرید کنند.

وی گفت:  وقتی می‌گوییم معیشت، فقط نمی‌شود گفت که مردم یارانه‌ای داشته باشند و کافی باشد؛ اصول قانون اساسی و اخلاقی و دینی نسبت به مردم مسئولیت دارند که چرا باید به مردم  نان بخور نمیر و یارانه‌ای داد؛ اگر تغذیه مردم دچار مشکل شود آثار سوء تغذیه  هزینه‌های کشور را افزایش می‌دهد. ۱۳ قلم کالا باید حتماً به مردم برسد تا کالری لازم به آنها برسد. 

وی با اشاره به برنامه اش برای مدیریت معیشت گفت: در چند جلسه

توضیح داده می‌شود که هر خانواده‌ای یک حساب  بانکی باز کند و یک گوشی همراه داشته باشد و این اساس می‌توان آن را توزیع کرد. دو طرح فرهنگ

و مصرف انرژی داریم، به گونه ای که مردم  خودشان مصرف انرژی را مدیریت کنند. سهم مردم از انرژی و مدیریتش را به آنها بدهیم. برای بنزین، برق و گاز   سهم مردم مشخص است به  خودشان می‌دهیم  که باعث اصلاح الگوی مصرف می‌شود. هر میزان که بخواهد مصرف می کنند مازاد آن را می‌تواند واگذار کنند. اما باید بازاری شکل بگیرد و بازار خودش را مدیریت می‌کند و اصلاً نیازی ندارد که دولت بخواهد در آن ورود و دخالت کند.

وی با اشاره به افزایش ضریب جینی اظهار داشت در سال  ۹۰ و ۹۱ به پایین ترین حد خودش رسیده اما متاسفانه دوباره بالا رفته است.  طرح‌هایی به این شکل را پیاده کنیم کنیم که البته نیاز به زیرساخت ندارند و با همین زیرساخت‌های موجود امکان پذیر است و به شکل آزمایشی آن را دنبال کرده‌ایم.

جلیلی درباره برنامه‌های پیشنهادی خود درباره خصوصی‌سازی توضیح داد: در چند سال گذشته، من درباره این موضوع تحقیق کردم و جلساتی با افرادی که از خصوصی‌سازی متضرر شده بودند، برگزار کردم. آذراب، هپکو، هفت تپه و دشت مغان نمونه‌هایی از واگذاری‌های ضرر ده هستند. وقتی دولت دیدگاهی درآمدی به خصوصی‌سازی داشته باشد، خصوصی‌سازی غلط است. دولت باید مردم را مشارکت دهد تا کارایی را ارتقا دهد. پس از واگذاری، بهره‌وری شرکت هپکو به صفر رسید. برخی از شرکت‌ها مثل ماشین‌سازی تبریز ماهیت راهبردی دارند و باید در واگذاری آن‌ها دقت کرد.

وی درباره واگذاری برخی از شرکت‌ها گفت: هپکو به مبلغ ۱۰ میلیون واگذار شد. دولت در برخی از موارد با رد دیون دست به واگذاری شرکت‌ها می‌زند. بنگاه‌ها باید با نگاه مسئولانه واگذار شوند؛ اصل ۴۴ با هدف مشارکت مردم برای جهش تولید تبیین شده است.

این سیاستمدار بیان کرد: برخی از افرادی که شرکت‌ها راددر دست می‌گیرند، زمین مجموعه را واگذار می‌کنند. واگذاری‌ها باسد به گونه‌ای باشد که زمین به مالک منتقل نشود یا تملک آن مشروط باشد. اگر قیمت واگذاری‌ها شفاف‌سازی و به مردم اعلام شود، مردم از موضوعی مثل هپکو جلوگیری می‌کنند. اهلیت، موضوعی بسیاری مهم است. هیات واگذاری باید مشروعیت افراد را بررسی کند.

این کاندیدای سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری درباره راهکارهای کنترل بازار سرمایه توضیح داد: بازار بورس یکی از عرصه‌های توسعه است. به دلیل اینکه میزان نقدینگی نسبت به تولید بیشتر است، نرخ تورم در این روزها افزایش یافته است. از سال۱۳۵۲ تا ۱۳۹۸، میزان نقدینگی بیش از ۴۲ هزار برابر شده ولی تولید ۱.۷ برابر رشد کرده است. از سال ۹۰ تا ۹۸، میزان نقدینگی افزایش چشمگیری داشته اما میزان تولید تغییر نکرده است. به همین دلیل باید به بازار سرمایه توجه کنیم تا تولیدربیشتر شود، هدف افزایش میزان سفته بازی نیست. بازار سرمایه باید محلی برای جذب سرمایه برای افزایش تولید باشد نه اینکه سرمایه مردم را بسوزاند.

او ادامه داد: دولت امکانات زیادی در دست دارد. اگر مردم میخواهند سرمایه خود را به سمت بازار ببرند، باید حمایت شوند. اختلاف میان وزرای صمت و اقتصاد در دولت سبب شددتادبازار سرمایه دچار اختلال شود. بازار سرمایه باید بیمه شود. هنگامی که بانک مرکزی، بازار سرمایه به همراه بیمه شکل بگیرند، تعادل محقق خواهد شد.

جلیلی در ارتباط با راهکارهای پیشنهادی برای مبارزه با فساد تصریح کرد: گروه‌های مختلف سیاسی، نقطه نظرات مشترکی درباره مبارزه با فساد دارند اما اجرا نمی‌شوند. در این شرایط، پرسشی از سوی مردم مطرح می‌شود؛ چرا این مباحث اجرا نمی‌شود. فساد یک طیف است، کسی که کار نمایشی انجام می‌دهد، فردی که در کار خود جدیت ندارد و تعارف می‌کند، جلوه‌هایی از فساد هستند. اگر مسئول دفتری درباره بازار بورس نظر دهد، جنبه‌ای از فساد نمایان می‌شود.

وی اظهار داشت: اگر ساز وکار مناسب برای مبارزه با فساد شکل نگیرد، روند ادامه خواهد داشت. مبارزه با فساد به وسیله شکل‌گیری بانک‌های اطلاعاتی میسر میشود. یکی دیگر از جنبه‌های کشور مجوزفروشی دفاتر و پمپ‌بنزین‌ها و مواردی از این دست است.