مکی در گفت‌وگو با ایلنا:
اروپاییها برجام را به سمتی نمی‌برند که اهداف حداقلی خود را از دست بدهند/ فراتر از برجام رفتن، به شکست آن منجر می‌شود/ ترامپ در روزهای آینده اقدام جدی علیه ایران انجام نمی‌دهد
تحلیل‌گر ارشد مسائل سیاست خارجی سیاست‌‌‌ها و گزینه‌ةای کشورها اروپایی و آمریکا را در قبال ایران در برجام مورد بررسی و تحلیل قرار داد و از تمایل غرب برای گسترش موضوع مذاکرات با ایران گفت.
مرتضی مکی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره وضعیت پیش روی اعضای برجام در مواجهه با ایران و برجام و اینکه برخی از آنها معتقدند باید برجام پلاس شکل بگیرد و برخی دیگر مخالفند، اظهار داشت: بین اهداف حداقلی و حداکثری اروپاییها و آمریکایی‌ها باید این نکته را مد نظر قرار داد که آنها در سیاست خارجه خودشان همواره گزینه‌های متعددی را مطرح کرده و به جلو پیش می‌برند و سعی می‌کنند در همان چارچوب به اهداف خودشان برسند.
وی با بیان اینکه اروپاییها و آمریکایی‌ها به دنبال برجام پلاس بوده و چین روسیه مخالف آن هستند، گفت: این اختلافات تازه نیست و در زمان مذاکرات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران با ٥+١ نیز مطرح بود. آمریکایی‌ها و اروپاییها به دنبال گسترش برجام به موضوعات «توان موشکی ایران» و «حضور منطقه‌ای ایران» هستند و مایلند موضوعات دیگر مذاکرات پیش رو مطرح شود.
این کارشناس ارشد مسائل سیاست خارجی ادامه داد: اما در فاصله سه سال گذشته که آمریکایی‌ها از برجام خارج شدند، اتفاق‌هایی افتاده که عملاً بسیاری از معادلات منطقه و جهان تغییر کرده است، اما متغیر‌های برجام آن‌چنان تغییر جدی نکرده است و اروپاییها نیز به خوبی به این نکته واقف هستند. در سه سال گذشته‌ای که آمریکا از برجام خارج شد حداقل اراده سیاسی اروپاییها بر حفظ برجام بود و اقدامی علیه آن انجام ندادند و حتی در مقابل خروج آمریکا از برجام و طرح موضوعاتی همچون تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران و مکانیزم ماشه در مقابل آمریکایی‌ها ایستادند.
وی ادامه داد: آقای «هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان پس از پیروزی بایدن موضوعاتی را مطرح کرد، اما با واکنش صریح ایران مواجه شد، آنها به خوبی به این نکته واقف هستند که اگر بخواهند موضوعاتی فراتر از برجام را مطرح کنند قطعاً این توافقنامه به شکست کشیده خواهد شد. آمریکایی‌ها حداقل در کوتاه مدت این هدف را دنبال نمی‌کنند و اروپاییها هم به دنبال اهداف حداکثری و برجام پلاس هستند اما برجام را به سمتی پیش نمی‌برند که اهداف حداقلی خود را نیز از دست بدهند.
وی خاطرنشان کرد: البته همچنان همه چیز نسبی است و تا زمانی که تیم سیاست خارجی و امنیتی آقای بایدن در کاخ سفید مستقر نشوند ممکن است هر گونه اتفاقی بیفتد.
به گفته مکی آمریکایی‌ها نیز در مواضع مذاکراتی که با رسانه‌ها و شخصیت‌های مختلف مطرح کردند بر حفظ برجام تاکید کردند و در مواردی به موضوع توان موشکی و حضور منطقه ای ایران نیز اشاره کردند، اما به این معنا نبوده که بخواهند بازگشت آمریکا به برجام را مشروط به گسترش مذاکرات با ایران و یا منوط به مذاکره پیرامون توان موشکی و حضور منطقه ایران کنند، از این رو باید منتظر ماند و دید که پس از ۲۰ ژانویه آقای بایدن آن‌گونه که مواضع خود را در مصاحبه‌ها و سخرانی‌هایش مطرح کرده است این اراده را دارد یا خیر. اما سیاست خارجی تیم بایدن متفاوت از سیاست ترامپ است و باید با توجه به این تفاوت بازگشت آمریکا به این توافقنامه را بررسی کرد.
این تحلیل‌گر مسائل بین المللی در پاسخ به این سوال که آیا باید منتظر اقدام غیر منتظره‌ای از سوی ترامپ برای از بین رفتن همین میزان امیدواری برای مذاکره بین ایران و آمریکا بود، گفت: ترامپ هر آنچه را که می‌توانسته تاکنون انجام داده است؛ طی روزها و هفته‌های پس از سوم نوامبر تلاش کرد با تحریکات و تحرکات خود به صورت دیپلماتیک مواضعی را علیه ایران به پیش ببرد تا سیاست صبر استراتژیک ایران را پایان دهد و با افزایش سطح تنش در منطقه و پیچیده شدن اوضاع سیاسی نظامی منطقه موضوع بازگشت به برجام را منتفی کند، اما نتوانست.
وی اضافه کرد: ایران همچنان بر مواضع و سیاست صبر استراتژیک خودش ادامه داده و به خوبی با بازی ترامپ و نتانیاهو آشنا و بر آنها آگاه است. قطعنامه‌ای نیز در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح شد که تمدید بودجه آن را مشروط به فعال شدن کمیته تحریم ایران قرار دادند که آن هم رای نیاورد و این شکست دیگری برای آمریکا و ترامپ است. بنابراین بعید به نظر می‌رسد ترامپ دیگر کارتی نداشته باشد که بخواهد در روزهای باقی مانده تا ۲۰ ژانویه آن را رو کند. ترامپ از هرآنچه که داشته استفاده کرده و به نظر نمی‌رسد در روزهای آینده اقدام جدی علیه ایران انجام دهد.
