اردوغان در دور اول رای نیاورد به پرتگاه می‌افتد/ عدالت و توسعه توسط «دمیرتاش» به چالش کشیده خواهد شد

«علی قائم مقامی» کارشناس مسائل ترکیه در تشریح آخرین وضعیت آرایش سیاسی و فضای حاکم بر انتخابات آتی ترکیه در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا اظهار کرد: در انتخابات زودهنگام ترکیه که هفته آینده برگزار خواهد شد احزاب گوناگونی حضور دارند که تمامی آنها در قالب دو اتحاد (نه ائتلاف) وارد کارزار خواهند شد. دسته اول، «اتحاد جمهور» نام دارد که متشکل از حزب عدالت و توسعه به رهبری اردوغان و حزب حرکت ملی‌گرا به رهبری دولت باغچه‌لی است. دسته دوم تحت عنوان «اتحاد ملت» مشغول به فعالیت هستند که متشکل از حزب جمهوری خلق به رهبری کمال قلیچدار اوغلو، حزب سعادت با گرایش اسلام‌گرایی که ادامه سیاست‌های نجم‌الدین اربکان را در دستور کار دارد، حزب خوب به رهبری «مرال آکشنر» با گرایش ناسیونالیستی و در نهایت حزب دموکرات که تمامی آنها اتحاد ملت را تشکیل می‌دهند.

در راستای این دو اتحاد، «صلاح‌الدین دمیرتاش» رهبر حزب دموکرات خلق‌ها که از دو سال گذشته تاکنون در زندان حضور دارد به صورت مستقل وارد عرصه انتخابات شده است که تمامی جریانات و احزاب چپ و وسوسیالیست کردی اعلام کرده‌اند که به او رای خواهند داد. حزب وطن به رهبری «دوغو پرینچک» هم به صورت مستقل در این انتخابات حضور خواهد داشت که سیاست آتاترک را مد نظر خود دارد. از این منظر نامزد اتحاد جمهور اردوغان خواهد بود و از اتحاد ملت «محرم اینجه» به عنوان نامزد و عضو حزب جمهوری خلق، مرال آکشنر از حزب خوب و همچنین دوغو پرینچک از حزب وطن به میدان می‌آیند.

وی ادامه داد: تمامی نامزدها به اردوغان پیشنهاد داده‌اند که به تلویزیون بیاید و با آنها مناظره کند، اما اردوغان این موضوع را رد کرده و از حضور در تلویزیون صرف نظر کرده است. مخالفان او معتقدند که اردوغان توان پاسخگویی به سوالاتی که در محورهای اقتصاد، سیاست داخلی و خارجی، مسائل مربوط به روابط با اتحادیه اروپایی، مسائل کردها و علویان و غیره مطرح می‌شود را ندارد و از این جهت است که در این مناظره حاضر نشده است. از سوی دیگر باید به این نکته توجه شود که اقدامات اردوغان در محور تبلیغات به شدت انحصارطلبانه است؛ به گونه‌ای که او حدود ۸۰ درصد از ظرفیت تلویزیون‌ دولتی و کانال‌های خصوصی ترکیه را به خود اختصاص داده تا سایر احزاب نتوانند به تبلیغات بپردازند.

این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با اشاره به استفاده ابزاری اردوغان از وضعیت فوق‌العاده گفت: رئیس جمهوری ترکیه قصد دارد از طریق متوسل شدن و پررنگ کردن وضعیت فوق‌العاده به داخل و خارج از کشورش بفهماند که دولت او در حال مبارزه با تروریسم است و به نوعی دیگر احزاب را برای ورود به انتخابات باز دارد. بسیاری از طیف‌های مختلف سیاسی در ترکیه اعلام کرده‌اند که باید وضعیت فوق‌العاده و قانون ۱۰ درصدی حد نصاب انتخابات لغو شود تا همه احزاب بتوانند در انتخابات شرکت کرده و با رای پایین وارد مجلس شوند. آنها معتقدند که این قوانین به راحتی دست حزب عدالت و توسعه برای تقلب را باز می‌گذارد و می‌تواند تهدید جدی برای دموکراسی در این کشور باشد.

اخباری منتشر شده مبنی بر اینکه اردوغان در جمع مردم استان دیاربکر اعلام کرده است که هر کارمند دولت باید پنج نفر را به همراه خود به کمپین‌های حزب عدالت و توسعه بیاورد که گستره رای آوری وی بالا برود. چراکه بر اساس ویدئوی منتشر شده از جلسه خصوصی حزب عدالت و توسعه، اردوغان به شدت از خیزش احزاب کرد و طرفدار صلاح‌الدین دمیرتاش هراس دارد و حتی «محرم اینجه» را متهم کرده که طرفداران وی در استان دیاربکر از سوی حزب منتسب به دمیرتاش به استقبال او آمده‌اند.

قائم مقامی در پایان خاطرنشان کرد: بر اساس نظرسنجی‌هایی که صورت گرفته، اردوغان و حزبش حدود ۴۳ تا ۴۸ درصد آراء را به خود اختصاص داده است اما شخص اردوغان و اطرافیان آن اعلام کرده‌اند که اردوغان در دور اول برنده خواهد شد. بحث اصلی این است که عدالت و توسعه برای آنکه بتواند بر چالش‌های خود فائق بیاید، باید چیزی در حدود ۱+۵۰ درصد آراء را کسب کند؛ این در حالیست که متحد آن یعنی حزب حرکت ملی‌گرا نهایتاً حدود ۷ تا ۸ درصد رای دارد. چراکه شاخه جوانان این حزب (ملقب به گرگ‌های خاکستری) اعلام کرده که به اردوغان و دولت باغچه‌لی رای نمی‌دهد. لذا اگر اردوغان در دور اول رای نیاورد، در دور دوم با چالش بسیارجدی روبه‌رو خواهد بود که به نظر می‌رسد اگر چنین حالتی اتفاق بیفتد او از توان خود (نظام ریاست جمهوری) برای انحلال پارلمان استفاده می‌کند و مجدداً انتخابات جدید را برگزار خواهد کرد.