بازگشایی دندانپزشکی ها

درمان های مربوط به دهان و دندان نیز از این قاعده مستثنی نیست. افرادی که درگیر این دست مشکلات هستند در شروع یا ادامه درمان خود سردرگم هستند. با دستور مراجع مربوطه ، کلینیک های دندانپزشکی مدتی تعطیل شدند. این تعطیلی حجم عظیمی از درخواست های درمان را به سمت متخصصین دندانپزشکی گسیل نمود. جامعه ی دندانپزشکی از یک سو تحت فشار شدید بیماران جهت رسیدگی به وضعیت سلامتشان قرار گرفت ، از سوی دیگر اجازه بازگشایی مطب یا کلینیک دندانپزشکی صادر نشد. با این وجود این قشر متعهد با وجود تنگنای مالی همچنان اقدام پرداخت حقوق پرسنل نمودند.

اما علت این اتفاق چیست؟ چه خطراتی متوجه مراجعین و پرسنل کلینیک های دندانپزشکی است که این مراکز را به تعطیلی کشاند؟

هدف از این نوشتار کنکاش مقالات تخصصی در تشریح خطرات متوجه محیط های درمانی دهان و دندان نیست.البته به طور اجمالی به این مباحث نیز پرداخته می شود اما موضوع اصلی راهکارهای بازگشایی کلینیک های دندانپزشکی با اتکا به مقالات علمیست.

قطعا یکسری مسائل کلی در هر محیط بسته ای می تواند شانس ابتلا به ویروس کرونا را کاهش دهد. رعایت تراکم جمعیت ، استفاده از وسایل محافظت شخصی ، ضدعفونی سطوح و غربالگری ورود برخی از این مسائل هستند. اما هر حوزه با خطرات اختصاصی همراه است.

یکی از راه های اصلی انتقال انواع ویروس ها به ویژه کرونا ناحیه ی T-Zone (چشم ها،بینی و دهان) می باشد. در درمان های دندانپزشکی متخصص و دستیار به طور مستقیم با این ناحیه در ارتباط فیزیکی و ملموس قرار دارند. طی درمان های مختلف دندانپزشکی ترشحات مختلفی ایجاد می گردد. بخشی از این ترشحات و مایعات توسط دستگاه ساکشن کشیده می شود. اما بخشی از این ذرات به طور قابل توجهی در محیط انتشار می یابد. آئروسل (Aerosol) و دراپلت (droplet) اصلی ترین ذرات حامل مواد عفونی و ویروس ها هستند که به طور کاملا مشهود در محیط پراکنده می شوند.

 کمیته مشورتی دندانپزشکی کرونا ضمن الزام مراکز دندانپزشکی به رعایت برخی پروتکل ها ، فعالیت آن ها را منوط به پذیرش بیماران اورژانسی نموده است.

یکی از موارد مورد اشاره در مجموعه ی راهنمای بازگشایی مطب ها نحوه ضد عفونی و ازبین بردن آئروسل هاست.

فارغ از هرگونه بحث های اداری و دستوری موضوع این است که چگونه با حداکثر توان خطر آئروسل را از محیط های دندانپزشکی دور نمود ؟ برای حفظ سلامت متخصصین ، پرسنل و مراجعین می بایست این موضوع را جدی گرفت. متاسفانه به دلیل ارائه راهکار به صورت بخشنامه ای و دستوری ، ضرورت از بین بردن این ذرات به حاشیه رفته و اکثر متخصصین درگیر انتخاب روش ، برند و شرکت جهت رفع این مشکل بوده و کمتر اطلاعات جامعی جهت انتخاب سیستم مناسب در اختیار آنها قرار داده شده است.

برای دفع این خطر راهکار های مختلفی پیشنهاد شده است که به طور اجمالی به هریک از روش ها می پردازیم.

اکثر متخصصین، با قاطعیت کنترل انتشار آئروسل از فاصله ی بسیار نزدیک با مکش خوب (مطابق مقالات علمی ، قدرت مکشی معادل 250CFM از فاصله ی 20 سانتیمتری از دهان بیمار ) را روشی موثر می دانند. اما دغدغه ی اصلی این است که آئروسل مکیده شده را به کجا هدایت شود.

دو روش کلی برای این موضوع وجود دارد. روش اول مکش آئروسل ، ضدعفونی کردن آن به وسیله ی فیلتر های مختلف نظیر کربن اکتیو ، هوا و ... در کنار لامپ یو-وی-سی و بازگشت دوباره آن به محیط می باشد. در واقع روش اول تصفیه ی هوای بسیار آلوده در نزدیکی دهان بیمار به معنی ضد عفونی و قابل تنفس کردن آن می باشد. بخشی از کرونای متصل به سایر ذرات توسط هپا فیلتر و سطح هپا با لامپ یو-وی ضد عفونی می شود.اما ویروس کرونای مستقل ازین سیستم عبور می کند. در واقع هوای آلوده بیشتر در محیط پخش می گردد.

راه دوم صرفا ضد عفونی 100 درصد هوای مکش شده بدون قابلیت تنفس است. این امر مستلزم خروج هوای ضد عفونی شده به خارج از محیط می باشد. نابود کردن آئروسل به وسیله ی دستگاه ضدعفونی کننده قوی که نتیجتا هوای غیر قابل تنفسی را تولید می کند، بسیار ارزان تر ، مطمئن تر و در دسترس تر می باشد.

با این اوصاف اجماع متخصصین بر این است که راه اول هم غیر مطمئن تر بوده و هم هزینه های بسیار سنگینی را به جامعه ی آسیب دیده دندانپزشکان تحمیل می نماید. راه دوم یعنی ضدعفونی کردن هوا و خروج آن تحت شرایط کنترل شده بسیار منطقی تر و ارزان تر می باشد.

با وجود تعداد کم بیماران این مکنده ها به طور میانگین 4 ساعت در روز روشن خواهند بود ، همچنین خروج هوا مطابق پروتکل ها با کمترین میزان خطر برای دیگران صورت می پذیرد. البته نصب این سیستم فعلا فقط مناسب یونیت های نزدیک پنجره یا راه خروج هوا بوده و راهکار مطمئنی برای یونیت هایی که دسترسی به هوای آزاد ندارند پیدا نشده است.

موسسین و تکنسین های آتی تهویه البرز با سابقه ی نزدیک به 30 ساله در عرصه تهویه بیمارستانی و مهندسین جوان مجموعه با تجربه ی نزدیک 10 ساله در اجرای سیستم های تهویه مطبوع مراکز درمانی به ویژه کلینیک های دندانپزشکی بنا به درخواست برخی اساتید دندانپزشکی مطالعات و آزمایشات زیادی را جهت رفع این مشکل انجام دادند.

نتیجه ی این کار تحقیقاتی تولید دستگاه های مکنده هوای صباتک با ویژگی های منحصر به فرد و دارای تنوع نسبی گردید. نکته ی قابل تامل در این باره قیمت فوق العاده منطقی این تجهیزات می باشد که بیانگر عدم نگاه صرف مالی بوده و جنبه ی علمی و مسئولیت اجتماعی در آن پررنگ تر می باشد.

عرضه ی این محصول در فروشگاه اینترنتی دماپا www.damapa.ir به صورت کاملا یکپارچه می باشد که امکان سواستفاده ی برخی از افراد از شرایط شیوع کرونا را می گیرد.