سیاستمداران همچنان هنرمندان را نیازمند ارشاد می دانند

ایلنا: حمیدرضا آذرنگ نویسنده،‌ کارگردان و بازیگر تئاتر در رابطه با انتخابات ریاست‌جمهوری و تغییرات ایجاد شده ابراز امیدواری کرد؛ هنرمندان و فعالان حوزه فرهنگ اعتبار و جایگاه در خور شان خود را به دست بیاورند و تاکید کرد: نمی‌توانیم انتظار زیادی از سیاستمدارنی که در مناظره‌ها کوچکترین اشاره‌ای به واژه تئاتر نکردند؛ داشته باشیم و نهادینه شدن کار فرهنگی را باید از خودمان شروع کنیم.

به گزارش خبرنگار ایلنا،‌ آذرنگ در پاسخ به این سوال که باتوجه به تغییرات کلان به وجود آمده در قوه‌ اجرایی کشور چه آینده‌ای را می‌توان برای هنر تئاتر طی 4سال آینده پیش‌بینی کرد، گفت: امیدوارم با هر تغییری اتفاقات درخشان برای ملت سزاوار کشور بیفتد، چون حق آن‌ها جز این نیست. متاسفانه چنین چیزی تا به امروز از آن‌ها دریغ شده، به خصوص قشر هنرمند و اهل فرهنگ به طور کل که هردو گروه طی این سال‌ها با کمترین میزان توجه از سوی مسئولان و سیاستمدارن کشور مواجه بودند و اعتباری هم‌سنگ و هم‌شان هنر و توانایی‌های خود دریافت نکردند.

این نمایش‌نامه‌نویس، کارگردان و بازیگر تئاتر با تاکید بر اینکه چنین معضلی حاصل نگاه سیاسیون به مقوله فرهنگ است، ادامه داد: امروز بیش از 30سال از انقلاب می‌گذرد، هنرمندان هم مانند دیگر اقشار کشوردر این اجتماع؛ حیات داشته و با مسائل آشنا شده‌اند. ما جنگ تحمیلی، تحریم‌ها و بسیاری مسائل دیگر را تجربه کرده و در کشور فعالیت‌ فرهنگی داشتیم اما متاسفانه همچنان موفق نشدیم به سیاستمداران بگوییم دیگر زمان توجه به هنر تئاتر رسیده است.

وی تصریح کرد: سیاستمداران همچنان هنرمندان را نیازمند به ارشاد تلقی می‌کنند و با وجود تمام فرازونشیب‌هایی که اهالی فرهنگ در این سی‌سال همراه مردم طی کردند بر واژه ارشاد تاکید دارند. تا زمانیکه این نگاه اصلاح نشود و به هنرمندان اعتماد نداشته باشیم تا قصدمان ارشاد باشد؛ هیچ سیاستگذاری نمی‌تواند به مقوله فرهنگ و هنر و جامعه فعال در این حوزه نگاه درست داشته باشد و به مسائل آن‌ها رسیدگی کند.

آذرنگ ضمن اشاره به کاستی‌‌های موجود در ارتباط با اختصاص بودجه به حوزه فرهنگ و هنر کشور عنوان کرد: با توجه به ردیف بودجه‌ای توسط مسئولان برای عرصه فرهنگ کشور در نظر گرفته می‌شود، می‌توانیم به میزان اعتبار و اهمیت این حوزه پی ببریم. به ویژه در مورد تئاتر که هنری انسان‌ساز است و ما شاهد هستیم کشورهایی حتی در دوران جنگ هم جایگاه ویژه‌ای برای این هنر در نظر گرفتند تا با بهره‌گیری از توانایی‌های نمایش دردهای روحی مردم و رزمندگان را کاهش دهند. درحالی که هنرمند تئاتر در کشور ما حتی شاغل محسوب نمی‌شود و ما همچنان نتوانستیم فعالیت خود را به عنوان شغل ثابت کنیم.

کارگردان نمایش «دولیتر در دولیتر صلح» همچنین بر این نکته تاکید کرد که مشخص نیست با استقرار دولت جدید چه اتفاقی خواهد افتاد و اظهار داشت: آروز می‌کنم برای اهل فرهنگ و اهل قلم اعتباری درخور فعالیت‌ آن‌ها قائل باشیم و به خصوص در حوزه ممیزی این رفتارهای غلط سلیقه‌ای که جز ضرر برای کشور چیزی به همراه نداشته است، کنار گذاشته شود. ممیزی به این صورت نه در راستای اهداف نظام است و نه خدمتی به فرهنگ می‌کند. هنگامی که سلیقه بر کارها حاکم شود و اثری از تخصص وجود نداشته باشد با اطمینان می‌توان گفت همه لطمه خواهند دید.

این نویسنده افزود: متاسفانه کار ما امروز به جایی رسیده که هنرمند کشور با 30سال سابقه ناچار است نسبت به افزایش نیافتن مبلغ قراردادها در مقایسه با گذشته اعتراض کند، در حالی که تمام اندیشه و توان او باید صرف خلق اثر هنری شود. این جامعه‌ای است که امروز در آن به سر می‌بریم، وای بر زمانی که شرایطی به وجود آید تا خیال هنرمند در آن از پرواز باز بماند و متوقف شود. ما با توجه به همه محدودیت‌ها و بستگی‌ها در این اجتماع نفس می‌کشیم و نیاز به درمانی داریم که تنها مادی نیست بلکه مسئولان باید از نظر معنوی هم به این حوزه توجه کنند.

آذرنگ همچنین به آغاز نگرانی‌ خود از دوران مناظره‌های تلویزیونی و تبلیغات نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری اشاره کرد و گفت: یکی از نگرانی‌های عمده من از زمانی شروع شد که تمام 8نامزد ریاست جمهوری در هنگام بیان نظرات و برنامه‌های خود کوچکترین اشاره‌ای به واژه "تئاتر" نکردند و من احساس کردم اگر زمانی با این افراد رخ به رخ شوم اصلا تناسبی با یکدیگر نداریم و حرفی با آن‌ها نخواهم داشت. در صورتیکه همواره یکی از مهمترین دغدغه‌های سیاست‌مداران جهان هنگام تبلیغات ریاست‌جمهوری طرح وعده‌های فرهنگی است.

وی ادامه داد: اما مناظره‌ها و بیان برنامه‌های نامزدها نشان داد دغدغه امروز ما به قیمت تخم مرغ و بازگشت قیمت بنزین به میزان سابق و... معطوف شده است و ما مدام درگیر روزمرگی‌ها هستیم و کوچکترین توجهی به عرصه فرهنگ و هنر نداریم. با این وضعیت قطعا ملت فرهنگ دوستی نخواهیم داشت که هنر را طلب کنند و برای رسیدن به چنین نگاه مطلوبی یک فرد نمی‌تواند در ردای قهرمان وارد عمل شود، بلکه تغییر باید درون ما مردم اتفاق ییفتد.

نویسنده نمایش‌نامه «آخرین مروارید» به فاصله و بی‌توجهی مردم و خود هنرمندان نسبت به مقوله فرهنگ و هنر اشاره کرد و اظهار داشت: وقتی معتبرترین، کهن‌ترین و زیباترین ساختمان تئاتر موجود در کشور از زیر شکاف برداشته و از همه طرف احاطه شده به شکلی که اصلا دید ندارد و ما قادر نیستیم تنها سرپناه خود را حفظ کنیم دیگر انتظاری از سیاستمدار نیست. البته هنرمندان هم دست کمی ندارند و شرایط آن‌ها مشابه ساختمان تئاترشهر است. روی سخن من اصلا به فرد خاصی نیست،‌ خود حمید آذرنگ را می‌گویم که فقط جهان خود را می‌بیند و به دیگران توجهی نمی‌کند، البته شرایط حاکم و نوع نگاه موجود به فرهنگ و هنر همه را به این سمت سوق داده و گویا چاره‌ای نیست.

وی با بیان اینکه نمی‌خواهم به آینده بدبین باشم یا الان که مردم خوشحال هستند و نسبت به امور امیدوار شده‌اند از ناامیدی صحبت کنم، افزود: متاسفانه شرایط طوری شده که لقمه‌های یکدیگر را می‌شماریم و خدا نکند یک نفر چند لقمه بیشتر از ما پیدا کند. به نظرم تنها انتظاری که می‌توانیم از رئیس‌جمهور منتخب داشته باشیم این است که حداقل فردی با تجربه و لایق را بر مسند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بگذارد تا توان تعامل با هنرمندان داشته باشد.

نویسنده، کارگردان و بازیگر نمایش خیال روی خطوط موازی‌ با ضمن اشاره به این نکته که قلبم برای فرهنگ سرزمینم می‌تپد؛ در رابطه با سپرده شدن اداره امور به اصناف عنوان کرد: وقتی برای اعضای تحت پوشش صنف حقوقی درنظر گرفته نمی‌شود و اصلا چنین تعریفی وجود ندارد چه کاری از دست این نهاد برمی‌آید؟ تنها اینکه یک دایره بسته مدیریتی تشکیل دهد و افرادی پشت درهای بسته تصمیم بگیرند.

این هنرمند در پایان ضمن تاکید بر اینکه ابتدا باید تعریف صحیحی از صنف ارائه کنیم و ببینیم حقوق هنرمند در این نهاد چیست، اظهار داشت: وقتی خانه تئاتر به عنوان مثال 3هزار عضو دارد اما هیچ‌یک از این تعداد موفق نمی‌شوند به طور تساوی از سالی یک کار با رعایت کف قرار داد تیپ و دستمزد برخوردار شوند، ما به هیچ چیز فکر نکرده‌ایم و نیاز به توجه و دقت بیشتر در این حوزه داریم.