اداره صندوق ذخیره فرهنگیان توسط معلمان نامقدور است

موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان که در سال ۷۴ توسط «محمدعلی نجفی» وزیر وقت آموزش و پرورش پایه گذاری شد، از زمان تأسیس مورد انتقاد فعالان صنفی فرهنگیان قرار گرفت. این اعتراضات بیشتر پیرامون شفافیت منابع و مصارف این صندوق سرمایه‌گذاری شکل گرفت.

در اسفند سال ۹۰، «بهروز امیدعلی» به عنوان مدیر عامل موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان انتخاب شد. خبرنگار ایلنا برای اطلاع رسانی در مورد عملکرد صندوق در دوره ۸ سالهٔ دولت اقای احمدی‌نژاد و پرسیدن سئوالات فعالان تشکل صنفی معلمان به ساختمان این موسسه در خیابان نفت تهران رفت.

خلاصه پاسخ‌های «خدایار پوریان» مدیر روابط عمومی و «بهروز امیدعلی» مدیر عامل صندوق ذخیره فرهنگیان به پرسش‌های خبرنگار ایلنا بدین تریتب است:

× موسسه صندوق ذخیر فرهنگیان به لحاظ گونه‌شناسی، صندوق بازنشستگی مکمل به شمار می‌آید.

× بخشی از نارضایتی فرهنگیان به این مساله باز می‌گردد که چون آن‌ها شرایط حقوقی و مالیشان در مقایسه با سایر کارکنان دولت مناسب نیست احساس می‌کنند صندوق باید همه چیز را برایشان فراهم کند.

× سطح انتظار فرهنگیان با توانمندی موسسه که به صورت نمایی افزایش پیدا کرده است همخوانی ندارد.

× رقم بدهی دولت به صندوق، رقم بالایی نیست. در مورد این مبلغ ترجیح می‌دهم روی عدد بحثی نداشته باشم.

×بدهی دولت در چرخهٔ مالی صندوق تاثیر زیادی نمی‌گذارد. مگر هرکس از فرد یا سازمانی طلب داشت باید آن را در موعد مقرر وصول کند؟

× اگر جامعه یک میلیون نفری فرهنگیان را در حق عضویت ماهانه ۱۳ هزار تومانی ضرب کنیم چه عددی به دست می‌آید؟ این رقم طی ۵ الی ۶ سال هم مبلغ قابل توجهی نمی‌شود.

× بخش زیادی از عملکرد بانک سرمایه مربوط به دوره‌ای است که مدیر عامل فعلی صندوق مسئولیتی نداشته است.

× در رابطه با عدم افزایش ارزش سهام بانک سرمایه در شش سال اول تاسیس(سال ۸۴) بیان شد: اطلاعات تفصیلی تر را باید از بانک سرمایه که نهادی مستقل است بخواهید تا اگر توضیح خاصی دربارهٔ عملکردشان دارند، بیان کنند.

× چه علتی دارد این عملکرد اطلاع رسانی نشود؟ سیاست مدیریت مؤسسه برقراری نشست‌های خبری در دوره‌های مشخص و به‌صورت منظم می‌باشد.

× با اشاره به عدم حضور فرهنگیان در هیات امنا و هیات مدیره صندوق بیان شد: در جامعهٔ یک میلیون نفری فرهنگیان، طراحی فرآیندی که افراد بتوانند مدیرانشان را انتخاب کنند امر راحتی نیست.

× اینگه گفته می‌شود نهادهای صنفی می‌توانند نمایندگان فرهنگیان در اداره صندوق باشند سخن درستی نیست. آیا در نهاد‌های صنفی فرهنگیان، همه یک میلیون نفر عضو هستند؟

× اداره صندوق توسط آحاد معلمان روش غیر عملی، غیر مقدور و نامطلوب است. نهاد‌های صنفی چگونه می‌توانند نمایندهٔ همهٔ فرهنگیان باشند و در هیئت امنا یا هیئت مدیره نقش داشته باشند.

× این نهاد‌ها برای چانه زنی‌های صنفی فرهنگیان را نمایندگی می‌کنند یا برای بنگاه داری؟ فرهنگیان اگر می‌خواهند در ادارهٔ صندوق نقش داشته باشند می‌توانند یک شرکت سهامی عام تاسیس کنند.

× صندوق یک بنگاه سرمایه داری است و مدیرانش باید اهلیت لازم را داشته باشند. نمایندگان نهاد‌های صنفی چگونه می‌توانند در یک بنگاه سرمایه گذاری تصمیم گیری کنند؟

متن کامل گفتگو را در ادامه می‌خوانید:

مدیر روابط عمومی صندوق ذخیره فرهنگیان در گفتگوی تفصیلی با ایلنا اظهار داشت: پیش بینی می‌شد سود صندوق نسبت به سال گذشته ۱۱۱ درصد افزایش داشته باشد که این ۱۱۱ درصد نه تنها محقق شده بلکه رشد سود صندوق تا به امروز به ۱۵۰ درصد رسیده است.

وی ادامه داد: صندوق در سال ۸۷،۱۵۷ میلیارد تومان سود داشته که این سود در سال‌های بعد تا پایان سال مالی ۹۱، به ترتیب به ۱۶۹،۲۰۷، ۲۷۷،۳۴۷ میلیارد تومان رسیده است. اولین پیش بینی سود سال مالی منتهی به ۳۱ شهریور ماه ۹۲ نیز ۷۳۲ میلیارد تومان بود که بر اساس آخرین برآورد، سود صندوق ۸۶۵ میلیارد تومان خواهد بود.

سطح انتظار فرهنگیان با توانمندی صندوق همخوانی ندارد

پوریان افزود: موسسه صندوق ذخیر فرهنگیان یک نهاد سرمایه گذاری است و به لحاظ گونه‌شناسی، صندوق بازنشستگی مکمل به شمار می‌آید. تامین اجتماعی لایه‌های مختلفی دارد. در لایه ابتدایی، همه باید از پوشش بیمه بازنشستگی برخوردار باشند اما لایه‌های بعدی تامین اجتماعی اختیاری است و در کشورهای دیگر توسط بخش خصوصی اداره می‌شود.

مدیر روابط عمومی صندوق ذخیره فرهنگیان با بیان اینکه صندوق جزء لایه‌های بعدی تامین اجتماعی محسوب می‌شود، تصریح کرد: بخشی از نارضایتی فرهنگیان به این مساله باز می‌گردد که چون آن‌ها شرایط حقوقی و مالی‌شان در مقایسه با سایر کارکنان دولت مناسب نیست احساس می‌کنند صندوق باید همه چیز را برایشان فراهم کند در حالی‌که مقدورات صندوق و نیز حق عضویت پایین(سرانه در هر ماه حدود ۱۵ هزار تومان)، این امکان را فعلاً فراهم نمی‌کند.

به گفتهٔ وی، فرهنگیان در تحلیل مبلغ دریافتی بایستی به این موضوع که ۱۸ سال از تاسیس صندوق می‌گذرد و هنوز یک دوره ۳۰ ساله اشتغال را تمام نکرده توجه کنند.

پوریان ادامه داد: به عبارتی، سطح انتظار فرهنگیان با توانمندی موسسه که به صورت «نمایی» افزایش پیدا کرده است همخوانی ندارد. موسسه صندوق ذخیره فرهنگیان با این‌که یک صندوق بازنشستگی مکمل است اما در زمان اشتغال هم می‌تواند بخشی از منابعش را(با رعایت سیاست‌های هیأت امنا) به ارائه خدمات اختصاص دهد.

بدهی دولت چندان تعیین کننده نیست / رقم اعلام نمی‌کنم

مدیر روابط عمومی صندوق ذخیره فرهنگیان ضمن ابراز امیدواری از اینکه در دولت یازدهم، سهم دولت به موقع و به اندازه پرداخت شود گفت: بر اساس قانون، فرهنگیان باید ۵ درصد از حقوق ماهانه‌شان را به صندوق واریز کنند و دولت نیز به ازای هر عضو باید این ۵ درصد را به صندوق پرداخت کند. در حال حاضر، این سهم برای اعضا و همچنین دولت، نه ۵ درصد بلکه ۱.۳ درصد است.

وی با بیان اینکه تعهد دولت نسبت به میزان مبلغی است که عضو به صندوق پرداخت می‌کند، ادامه داد: اگر عضوی یک میلیون تومان دریافتی داشته باشد باید ۱۳ هزار تومان را به صورت ماهانه به عنوان حق عضویت بپردازد و دولت هم باید به همین میزان پرداخت کند در صورتی که با کسر ۵ درصد از حقوق می‌تواند تا ۵۰ هزار تومان از سهم دولت برخوردار باشد و بنابراین مقدار قابل توجهی از سهم دولت را از دست می‌دهد.

پوریان با بیان اینکه رقم بدهی دولت به صندوق، رقم بالایی نیست تصریح کرد: در مورد مبلغ بدهی دولت ترجیح می‌دهم روی عدد بحثی نداشته باشم. میزان بدهی دولت بر اساس مفروضات مختلف متفاوت است اما چندان تعیین کننده نیست. این رقم را سه سال پیش به جایی رساندیم که طلب صندوق از دولت نزدیک به صفر شد اما در سه سال اخیر با توجه به شرایط مالی نامناسب دولت باید برای بهبود وضعیتمان در بودجه چانه زنی می‌کردیم.

وی افزود: در دوسال گذشته، شرایط بودجه به شدت انقباضی بود، با این وجود در بودجه سال جاری موفق شدیم ۱۰۰ میلیارد تومان را از بابت مطالبات قبلی دولت اخذ کنیم.

پوریان بیان کرد: بدهی دولت در چرخهٔ مالی صندوق تاثیر زیادی نمی‌گذارد و اگر از این بدهی صحبت می‌کنیم برای ارائه خدمت بهتر به معلمان است زیرا ما هم دغدغه منافع آن‌ها را داریم. در ضمن، مگر هرکس از فرد یا سازمانی طلب داشت باید آن را در موعد مقرر وصول کند؟

وی ادامه داد: اگر جامعه یک میلیون نفری فرهنگیان را در حق عضویت ماهانه ۱۳ هزار تومانی ضرب کنیم چه عددی به دست می‌آید؟ این رقم طی ۵ الی ۶ سال هم مبلغ قابل توجهی نمی‌شود.

عدم افزایش ارزش سهام بانک سرمایه در شش سال اول دولت احمدی‌نژاد

مدیر روابط عمومی صندوق ذخیره فرهنگیان با اشاره به سهم ۴۵ درصدی صندوق و شرکت‌های زیر مجموعه‌اش از سهام بانک سرمایه گفت: بخش زیادی از عملکرد بانک سرمایه مربوط به دوره‌ای است که مدیر عامل فعلی صندوق مسئولیتی نداشته است.

وی با تاکید بر دو برابر شدن ارزش هر سهم بانک سرمایه در دوره مدیریت فعلی صندوق افزود: در دو سال اخیر، اقدامات خوب و مثبتی در بانک سرمایه صورت گرفته است که باید در آینده تقویت شود و به یک روند مطلوب و رضایت بخش برسد. بانک سرمایه نیازمند تحولی اساسی است و باید بستری فراهم شود که به بانک عامل وزارت آموزش و پرورش تبدیل شود. سود آوری بانک در دورهٔ مدیریت فعلی صندوق، روند تحولی داشته است. این بانک در دورهٔ جاری که مجمع آن برگزار شد، ۳۰ تومان به ازای هر سهم سود داشت که نسبت به سود آوری بقیه بانک‌ها وضعیت مناسبی بوده است.

پوریان ادامه داد: البته بخشی از مشکلات بانک سرمایه در حیطه مدیریت صندوق نیست و به مسائلی بر می‌گردد که از ناحیهٔ سایر سهامداران به بانک تحمیل شده است.

وی با اشاره به عدم افزایش ارزش سهام بانک سرمایه در شش سال اول تاسیس(سال ۸۴) بیان کرد: اطلاعات تفصیلیتر را باید از بانک سرمایه که نهادی مستقل است بخواهید تا اگر توضیح خاصی دربارهٔ عملکردشان دارند، بیان کنند.

چه علتی دارد این عملکرد اطلاع رسانی نشود؟

مدیر روابط عمومی صندوق ذخیره فرهنگیان در توضیح علت عدم برگزاری نشست خبری طی دوسال گذشته گفت: مدیریت فعلی صندوق از اسفند ۹۰ کارش را شروع کرده است و برای برگزاری یک نشست خبری، قاعدتا باید یک سال مالی به اتمام می‌رسید.

وی ادامه داد: بعد از ورود به سال ۹۲ تمایل زیادی برای برگزاری یک نشست خبری با روزنامه‌های مرجع در شاخص‌های اقتصادی و خبرگزاری‌ها وجود داشت که به دلیل حساسیت‌های قبل از انتخابات و پرهیز از به وجود آمدن شائبه‌های سیاسی ترجیح داده شد نشست برگزار نشود وگرنه چه علتی دارد این عملکرد اطلاع رسانی نشود؟ سیاست مدیریت مؤسسه برقراری نشست‌های خبری در دوره‌های مشخص و به‌صورت منظم می‌باشد.

شرکت سهامی عام تاسیس کنند

مدیر عامل صندوق ذخیره فرهنگیان نیز در ادامه با اشاره به عدم حضور فرهنگیان در هیات امنا و هیات مدیره صندوق گفت: نحوهٔ ادارهٔ صندوق در سایر کشور‌ها نیز کم و بیش به همین ترتیب است. مهم این است مدیرانی که انتخاب می‌شوند افراد با صلاحیتی باشند و عملکردشان در راستای حداکثر سازی منافع اعضای صندوق باشد.

بهروز امیدعلی ادامه داد: در جامعهٔ یک میلیون نفری فرهنگیان، طراحی فرآیندی که افراد بتوانند مدیرانشان را انتخاب کنند امر راحتی نیست. اینگه گفته می‌شود نهادهای صنفی می‌توانند نمایندگان فرهنگیان در اداره صندوق باشند سخن درستی نیست. آیا در نهاد‌های صنفی فرهنگیان، همه یک میلیون نفر عضو هستند؟

وی با بیان اینکه شرایط باید به گونه‌ای پیش رود که مدیران ذی صلاح انتخاب شوند تصریح کرد: آموزش و پرورش به عنوان امین فرهنگیان، هیات امنا را انتخاب می‌کند و آن‌ها موظفند هیات مدیره را انتخاب کنند.

وی افزود: روند فعلی انتخاب اعضای هیئت امنا و هیات مدیره مطابق قانون است و فرهنگیان نیز مطابق اساسنامه عضو شده‌اند. هیئت امنا را وزیر آموزش و پرورش انتخاب می‌کند که طبق آخرین وضعیت ۷ نفر هستند و وزیر در راسشان قرار دارد.

وزیر آموزش و پرورش، رئیس هیات امنا و «وحید کیارشی» معاون مالی و توسعه مدیریت آموزش و پرورش، نایب رئیس هیات امنا است که وابسته به سمت سازمانیشان عضو هیات امنا هستند. ۵ نفر دیگر عبارتند از: «رحمت الله اکبری»، «غلامرضا کرد زنگنه حیدری»، «علی یزدی خواه»، «یوسف نوری» و «حسین شبیری».

همچنین اعضای هیات مدیره عبارتند از: «بهروز امیدعلی»، «رحیم اسماعیلی دانا»، «محسن گلزاده» و «محسن به فر» و «کوروش پرویزی»

امیدعلی در ادامه بیان کرد: روش فعلی اداره صندوق قیم مابانه نیست. اداره صندوق توسط آحاد معلمان روش غیر عملی، نامقدور و نامطلوب است. نهاد‌های صنفی چگونه می‌توانند نمایندهٔ همهٔ فرهنگیان باشند و در هیئت امنا یا هیئت مدیره نقش داشته باشند.

وی تصریح کرد: باید بررسی شود از ۷۵۰ هزار نفر عضو صندوق چه تعدادی عضو نهادهای صنفی معلمان هستند. آیا این نهاد‌های صنفی همهٔ فرهنگیان را نمایندگی می‌کنند؟ این نهاد‌ها برای چانه زنی‌های صنفی فرهنگیان را نمایندگی می‌کنند یا برای بنگاه داری؟ فرهنگیان اگر می‌خواهند در ادارهٔ صندوق نقش داشته باشند می‌توانند یک شرکت سهامی عام تاسیس کنند.

وی در پایان اظهار داشت: نهاد صنفی کارکرد حسابرسی ندارد. مشکلات کشور از آنجا ناشی می‌شود که فکر می‌کنیم از هرچیزی می‌توان در هرکجا به عنوان اهرم فشار و چانه زنی استفاده کرد. صندوق یک بنگاه سرمایه داری است و مدیرانش باید اهلیت لازم را داشته باشند. نمایندگان نهاد‌های صنفی چگونه می‌توانند در یک بنگاه سرمایه گذاری تصمیم گیری کنند؟