دانشجو باید با روحیه آزادی طلبی جامعه را پویا نگه دارد

به گزارش ایلنا به نقل از دانشگاه تربیت مدرس، روح الله دهقانی فیروزآبادی در این مراسم ضمن تبریک روز دانشجو گفت: روز دانشجو فرصت و بهانه‌ای است تا دانشجویان درباره آرمان‌ها واندیشه‌های خود بازنگری انجام دهند همان‌طور که در نوروز باستانی افراد فرصتی را برای نو شدن و زدودن غبار از افکار و قلوب پیدا می‌کنند. 

وی ادامه داد: از آنجایی که دانشگاه تربیت مدرس، دانشگاه تحصیلات تکمیلی است از نظر علمی و فرهیختگی ویژگی‌های شاخصی دارد و چون بعد از انقلاب تشکیل شده، هماهنگ با مسائل واقعی اجتماع و نظام توسعه پیدا کرده است. کما اینکه ما شاهد هستیم بسیاری از اتفاقات خوب و پیشرفت‌های کشور بعد از انقلاب، حاصل تلاش اساتید و دانشجویان اینگونه دانشگاه‌ها است. 

دهقانی با اشاره به حمایت‌های صورت گرفته از نخبگان با بیان اینکه مدت یک سال است که ریاست این بنیاد را برعهده دارد و این نهاد نیز در آستانه ۲۰ سالگی قرار دارد، افزود: این سؤال مطرح می‌شود که کدام یک از کشورها دارای بنیاد ملی نخبگان است؟ ما یک اقدامی را اجرایی کردیم و بر اساس آن بنیاد ملی نخبگان را ایجاد کردیم تا نخبگان را از جامعه جدا کنیم و آن‌ها را مورد حمایت قرار دهیم و در این میان در کنار اتفاقات خوب، اتفاقات بدی رخ داد. 

وی افزود: طبق استانداردهای جهانی به یک درصد برتر هر حوزه‌ای، مستعدان آن حوزه اطلاق می‌شود و تأکید می‌کنم که واژه نخبه به افراد دانشگاهی اطلاق نمی‌شود و ما در کشور می‌توانیم ۱۰۰ هزار فرد شاخص داشته باشیم و اگر بنیاد ملی نخبگان بنیادی باشد که نخبگان را شناسایی می‌کند و به سایر افراد کاری نداشته باشد، این اولین خطای این نهاد به شمار می‌رود. 

دهقانی اظهار کرد: زمانی که فرد را از جامعه جدا کردیم و به وی نخبه گفتیم اولین ظلم به خود فرد شده است، چون از جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کرده و تأثیرگذاری داشته جدا کردیم. از سوی دیگر اگر بخواهیم از آن‌ها حمایت کنیم وقتی صحبت از امکانات می‌شود، عموماً نخبگان واقعی جا می‌مانند و کسانی فرم‌ها را پر می‌کنند که خیلی کمتر نخبه هستند. 

معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری با بیان اینکه نخبگان واقعاً بعضا در شأن خود نمی‌بینند که در فرآیندهای ارزیابی قرار گیرند، خاطرنشان کرد: نتیجه این رویکرد این می‌شود که بنیاد ملی نخبگان تبدیل به یک نهاد صنفی می‌شود که این امر یک خطای راهبردی است که سال‌های سال است که در بنیاد ملی نخبگان در حال اجراست. 

وی با اشاره به طرح‌های ارائه در بنیاد ملی نخبگان، اظهار کرد: این طرح‌ها، طرح‌هایی هستند که بدون اطلاع‌رسانی کامل، افراد خاصی از آن‌ها بهره‌مند شدند و توقعات بیشتری را نیز ایجاد کرده است. 

دهقانی اضافه کرد: از این رو در سخنرانی حضرت آقا در سال جاری اعلام کردم که بنیاد ملی نخبگان قرار بود یک نهاد برآمده از نخبگان برای حرف زدن با حاکمیت، ارائه‌ایده‌ها، فکرها و راهکارها به دولت و دستگاه‌ها نه اینکه تبدیل به یک نهاد صنفی شود برای حمایت از نخبگان هر چند که این امر جزء ماموریت‌های آن نیز باید باشد. 

وی با تأکید بر اینکه نیاز است این رویکرد تغییر کند، گفت: نباید گفته شود بنیاد نهادی چسبیده به دولت است و می‌خواهد به صنفی از نخبگان حمایت کند؛ بلکه باید برعکس و گفته شود بنیاد نهادی است که به نخبگان چسبیده است که می‌خواهد از طریق سامانه‌هایی، حرف درست، راهکار و حل مسأله را به دولت و مجلس ارائه دهد. 

دهقانی با اشاره به راه‌اندازی‌ اندیشکده‌ها گفت: این امر به این جهت بوده است که برای کلیه مصوبات دولت و قوانینی که مطرح می‌شود، نخبگانی از یکسری‌اندیشه ورز انتخاب کرد و نظر نخبگانی را برای حل مسائل کشور ارایه دهد. نتیجه این امر این خواهد شد که نظر نخبگانی مسائل را حل خواهد کرد و در بنیاد ملی نخبگان نیز همین رویکرد حاکم شده است. 

وی با بیان اینکه این رویکرد اجرایی شده و به زودی آثار آن قابل مشاهده خواهد بود، گفت: بیست سال است که بنیاد با این قواعد عمل کرده و الان می‌خواهد تغییر کند که مقاومت‌هایی نیز وجود دارد. 

دهقانی تأکید کرد: بر اساس رویکردهای جدید بنیاد ملی تبدیل به پاتوق نخبگان خواهد شد. این نهاد به جای آنکه تبدیل به جایی شود که یکسری افرادی در آن بنشینند و امتیاز نخبگی افراد را محاسبه کنند، باشگاهی برای حضور نخبگان خواهد شد تا نخبگان اثرگذاری خود را افزایش دهد و در این مسیر بنیاد حرکات جدی را اجرایی کرده است. 

رئیس بنیاد ملی نخبگان با تأکید بر اینکه این تحولات در کلیه آیین‌نامه‌ها و طرح‌های بنیاد وارد شده است، افزود: منتظر تشکیل اولین جلسه هیأت امنای بنیاد هستیم تا این مسائل مطرح شود. 

وی اضافه کرد: ما معتقدیم که نخبگان را باید شناسایی کرد ولی نه به این صورت که آن‌ها فرم پر کنند؛ بلکه به نظر من هیچ کسی همانند استادان در دانشگاه‌ها و هیچ کسی همانند مردم در جامعه نمی‌توانند تعیین کنند که چه کسی نخبه است و چه کسی نخبه نیست. لذا مهم‌ترین رکن تغییر و تحول در بنیاد ملی نخبگان تغییر به سمت استادمحوری است؛ یعنی به جای آنکه به عده‌ای تسهیلات داده شود، به استادان امکانات را ارائه دهیم تا نخبگان را تربیت کنند؛ از این رو تحول در بنیاد به شدت در حال پیگیری است. 

رئیس بنیاد ملی نخبگان با اشاره به ماموریت‌های معاونت علمی با تأکید بر اینکه این معاونت یک دستگاه اجرایی نیست، خاطرنشان کرد: این نهاد به عنوان معاون رئیس جمهور در حوزه علم، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ماموریتش هماهنگ گردن و حمایت کردن از همه دستگاه‌های کشور برای انجام یک‌سری اقدامات مشخص است. 

وی یکی دیگر از ماموریت‌های معاونت علمی را الگوسازی و قله‌سازی عنوان کرد و افزود: معتقدم به جای حمایت‌های خرد و بی‌تأثیر که دیده هم نمی‌شود، معاونت علمی حمایت‌های لازم را داشته باشد و از افراد و شرکت‌های ویژه، الگوسازی کند. به این معنی که مثلاً به جای اعطای هزار گرنت ۱۰ میلیون تومانی که هیچ اثری ندارد، ۱۰ گرنت یک میلیاردی تعریف شود. 

دهقانی، اندیشه (علوم انسانی)، توسعه علم، توسعه فناوری و کارآفرینی و اقتصاد دانش بنیان را چهار حوزه‌ای دانست که لازم است در معاونت علمی بر روی آن‌ها سرمایه‌گذاری صورت گیرد، اظهار کرد: امسال برای اولین بار در بودجه‌بندی معاونت علمی برای هر چهار حوزه اعتباراتی را تخصیص دادیم. 

وی افزود: چند روز گذشته با صاحبان یک پلتفرم مسأله محور مذاکراتی داشتم و منتظر هستیم تا این پلتفرم به پختگی لازم برسد تا این نقد که در سامانه نیازها، هیچ نیازمندی در آن به ثبت نرسید، به آن وارد نشود. این‌ها پلتفرم‌های بسیار جدی در حوزه علوم انسانی حل‌کننده مسائل حکمرانی و اجتماعی است. 

معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان، با تأکید بر اینکه بزرگ‌ترین مسائل کشور ریشه در علوم انسانی دارد، گفت: در حوزه‌های فنی، مهندسی و پزشکی بسیار نسبت به متوسط دنیا جلو هستیم و انچه که نیاز داریم حوزه علوم انسانی و اجتماعی کاربردی است که قادر باشد سؤالات حکمرانی ما را پاسخ دهد. 

وی اضافه کرد: این تحولات در سامانه‌های معاونت علمی در حال رقم خوردن است و در آینده شاهد تحولات خوبی خواهیم بود. 

رئیس بنیاد ملی نخبگان با اشاره به مسأله مهاجرت با تأکید بر اینکه این پدیده در کشور وجود دارد، گفت: این پدیده در سایر کشورها نیز وجود دارد که بعضا به آن‌ها «عشایر فناوری» می‌گویند. دیگر این موضوع از مهاجرت فناوری فراتر رفته و در حوزه‌های فناوری‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی و فناوری اطلاعات، جامعه‌ای تحت عنوان عشایر فناوری ایجاد شده است که افراد به جایی پایبند نیستند. 

دهقانی با بیان اینکه این جماعت‌های عشایر فناوری در میان کشورها، رقابت‌های سنگینی را ایجاد کرده است، اظهار کرد: کشورهای همسایه ما در زمانی در خواب بودند و توجه به این حوزه نداشتند و الان متوجه شدند که اگر ایران در حوزه فناوری اقتدار بین‌المللی و منطقه‌ای دارد، ریشه آن تمرکز در علم و فناوری بوده است. 

دهقانی با اشاره به کمبود ۱۸ میلیون نفر نیروی انسانی متخصص سلامت و پزشکی در دنیا تا سال ۲۰۳۰، گفت: دانشجویی که ما تربیت می‌کنیم به راحتی با یک تلفن در مدت ۳ ماه در کشور همسایه شروع به کار می‌کنند و آن‌ها نیز شرایط را تسهیل کردند. 

وی گفت: در مسأله مهاجرت یک نفر پاسخگو نیست؛ بلکه همه کشور از مردم، دولت، مجلس و قوه قضائیه و همه ارکان دولت نسبت به حفظ استعدادها، مسوول هستند. ولی درخواست من از جامعه دانشگاهی این است که صرفاً با نگاه دولتی به مسأله مهاجرت توجه نشود. صرف اینکه هزینه شود تا نخبگان حفظ شود نگاه درستی نیست و معتقدم نخبه یعنی کسی که از جامعه اطرافش سرتر است و همان طور که با هوش‌تر است، پر کارتر است، پر توان‌تر است، صبورتر است و به مردمش عشق بیشتر میورزد و آنچه که باید توجه کنیم، این است که فرصت‌هایی برای تأثیرگذاری بیشتری برای نخبگان ایجاد کنیم. 

معاون علمی رئیس جمهوری خاطر نشان کرد: یک اقدامات مهمی که در معاونت صورت گرفت، معاونت توسعه اقتصاد دانش بنیان را ایجاد کردیم که نتایج بسیار خوب و صرفه‌جویی ارزی را در پی داشته است. 

خداداد حسینی، معاون برنامه‌ریزی، نظارت و فناوری اطلاعات دانشگاه تربیت مدرس با یادآوری فداکاری‌های دانشجویان شهید برای حفظ آزادی و استکبار ستیزی خاطر نشان کرد: جایگاه دانشجویان و جنبش دانشجویی مرهون فداکاری‌ها و رشادت‌های دانشجویان شهیدی است که با خون خود نهال آزادی و استکبار ستیزی را آبیاری کرده‌اند و امروزه ما نیز در دانشگاه باید رهروان خوبی برای آنان باشیم. 

وی به بیانات مقام معظم رهبری در خصوص وظیفه دانشجویان در سه بعد؛ علمی، عدالت خواهی و آزادی طلبی اشاره کرو و افزود: دانشجو نباید تنها به بعد علمی فکر کند بلکه باید با روحیه آزادی طلبی جامعه را پویا نگه داشته و با نقدهای درست باعث رشد جامعه شود. 

خداداد حسینی وجه تمایز دانشجویان ایرانی با سایر دانشجویان کشورهای دیگر را در پویایی و استمرار حرکت‌های دانشجویی در تمام عرصه‌ها برای اعتلای کشور اسلامی دانست و خاطر نشان کرد: دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس نیز با دارا بودن بلوغ فکری، علمی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در همه عرصه‌ها با این نگاه همواره موفق بوده‌اند. 

مسعود سلیمانی، پژوهشگر سلول‌های بنیادی و استاد دانشگاه تربیت مدرس، با بیان پیشرفت‌های کشور در حوزه‌های مختلف علمی گفت: دانشجویان باید روحیه و حس مهین دوستی و خدمت به کشور را در خود تقویت کنند و به جای اینکه منتظر گرفتن خدمات از کشور باشند باید فکر کنند که چه کاری می‌توانند برای پیشرفت و اعتلای ایران انجام دهند. 

وی همچنین در به‌کارگیری بخش خصوصی در حوزه پیشرفت علمی کشور و پرداختن به مباحث علوم انسانی و کاربردی کردن آن در جامعه تأکید کرد. 

در ادامه مراسم نماینده تشکل‌ها و گروه‌های دانشجویی به بیان نظرات و درخواست‌های خود در حوزه‌های مختلف از جمله ایجاد خوابگاه‌های متاهلی، حمایت از مالکیت پایان‌نامه‌های دانشجویی به منظور حمایت از تولیدات دانش بنیان، ارتقای جایگاه علوم انسانی در پیشرفت کشور و غیره پرداختند.