وزارت بهداشت طرح پزشک خانواده را اصلاح کند

رئیس شورای هماهنگی انجمن‌های پزشکان عمومی کشور درباره طرح پزشک خانواده گفت: نمی‌توان طرحی که ده سال در کشور اجرا شده است را متوقف کرد و کار جدیدی اجرا کرد.

مهران قسمتی‌زاده در مورد طرح پزشک خانواده و مشکلاتی که این طرح با آن مواجه است، گفت: ایراد اول طرح این بود که در ده سال گذشته اعتبارات کافی برای آن در نظر گرفته نشده بود، اما انتظار این است که حالا که اعتبارات خوبی به بخش سلامت کشور داده شده است، در مقایسه با بخش درمان مقدار بیشتری از آن به بخش بهداشت و طرح پزشک خانواده و سطح یک درمان اختصاص داده شود.

وی با اشاره به اینکه بحثبودجه برای طرح پزشک خانواده موضوعی است که در ده سال گذشته کمتر به آن بها داده شده است؛ افزود: قرار بر این است که پزشکان عمومی در طرح پزشک خانواده به محور سلامت تبدیل شوند. برای این مهم باید به آموزش پزشکان توجه می‌شد و برای آموزش همکاران ما باید هم در وزارت بهداشت و هم در سطح انجمن‌ها برنامه‌ریزی صورت می‌گرفت.

رئیس شورای هماهنگی انجمن‌های پزشکان عمومی کشور گفت: در سراسر دنیا که قصد اجرای طرح پزشک خانواده را داشتند، این موضوع را مورد توجه قرار داده‌اند. به این سبک که دوره‌های حین خدمت برای پزشکان برگزار می‌شد تا به سطح مطلوبی برای عرضه خدمات پزشک خانواده برسند. دستورالعمل‌های بالینی هم تدوین می‌شد که باز به آنها کمک شود و همچنین در برنامه بلند مدت نیز پزشک خانواده به صورت یک رشته تخصصی تدریس می‌شد.

وی با اشاره به اینکه در ده سال گذشته باید برای رفع ایرادات طرح پزشک خانواده قدم‌هایی برداشته می‌شد، گفت: به طور مثال در برنامه پزشک خانواده وقتی فردی به پزشک خانواده مراجعه می‌کند، برای او پرونده اولیه تشکیل شده و خدمات به وی داده می‌شود و اگر پزشک خانواده صلاح دانست وی را به سطوح بالا‌تر معرفی می‌کند. این موضوع نیازمند ایجاد نرم‌افزار و سیستم شبکه‌ای بود که بعد از ویزیت اولیه، پرونده بیمار در اختیار پزشک خانواده بوده و در صورت نیاز به سطوح بعدی؛ بیمارستان و داروخانه‌ها منتقل شود، تا اقدامات و خدماتی که به بیمار داده می‌شود، ثبت شده و قابل دسترس باشد و کار گروهی در عرضه خدمات به بیمار معنی پیدا کند و از انجام کارهای تکراری جلوگیری شود.

رئیس شورای هماهنگی انجمن‌های پزشکان عمومی کشور تاکید کرد: در ده سال گذشته با وجود انقلابی که در ارتباط الکترونیکی بوجود آمده و در ایران نیز شاهد رشد آن هستیم، در این مورد نیز گام اساسی در عرصه سلامت و ایجاد پرونده الکترونیک سلامت برداشته نشد.

وی گفت: در بحثپرداخت به پزشکان در برنامه پزشک خانواده نیز سیستمی که در نظر گرفته شد، سیستمی نبود که موجب بهبود کارکرد شود. در حقیقت مبلغی که در قرارداد‌ها برای همکاران ما در نظر می‌گرفتند، متناسب با عملکرد آن‌ها نبود. هم‌اکنون نیز با وجود بهبودی که داشته، هنوز با آنچه باید باشد، فاصله زیادی دارد.

قسمتی‌زاده بیان داشت: بسته خدمات تعریف شده در این برنامه متناسب با خدماتی که پزشکان ارائه می‌شد، نبود. به طور مثال برای پزشکان در این طرح حدود ۱۷۰ ساعت کار در ماه در نظر می‌گرفتند، یعنی حتی بیش از میزانی که قانون کار مجاز دانسته و این مساله با توجه به حساسیت و استرس کاری پزشکان، فشار زیادی را بر ایشان وارد کرده و از راندمان کاری آنها می‌کاست. در این برنامه گاهی تا چهار هزار نفر را به یک پزشک می‌سپردند که اصلا امکان ارائه خدمت به این تعداد بیمار وجود نداشت.

وی گفت: حاضر نبودن نمایندگان و کار‌شناسان پزشکان عمومی یعنی عرضه‌کنندگان اصلی خدمات و مشخصا انجمن پزشکان عمومی در تیم طراحی و همچنین ستادهای تصمیم گیری و اجرایی برنامه پزشک خانواده، یکی از ایراداتی‌ست که به این برنامه وارد بوده است. این ایراد هنوز هم در ارتباط با سایر برنامه‌هایی که در مورد پزشکان عمومی در وزارتخانه طراحی می‌شود، وجود دارد.

همچنین وی یکسان نشدن خدمات بیمه‌ها و فراهم نکردن بستر مناسب برای ورود سطح ۲و ۳ درمان را از مشکلات دیگر این برنامه دانست، افزود: وزارتخانه نه تنها در این مورد اقدام مناسبی نکرده بلکه حتی در برنامه تحول در مورد عرضه خدمات سلامت فقط بر اساس سطح‌بندی و نظام ارجاع، خدمات تخصصی و غیرتخصصی با قیمت پایین در درمانگاه‌های دولتی و خارج سیستم سطح بندی عرضه می‌کند و در نتیجه بسیاری از خدمات که براحتی در سطح یک می‌تواند عرضه شود با قیمت تمام شده بیشتر برای دولت در سطوح ۲و ۳ به مردم عرضه می‌شود.

قسمتی‌زاده درباره اینکه آیا لازم است، برنامه‌ای با این حجم ایراد در کشور اجرایی شود، گفت: این طرح ده سال در حال اجرا است و قرار بود در این مدت پایش شود.

وی با تاکید بر اینکه برای اصلاح شدن ایردات طرح باید قدم برداشته شود، گفت: تنها بیان اینکه طرح دارای این مشکلات است که دردی را دوا نمی‌کند.

قسمتی‌زاده گفت: نمی‌توان طرحی که ده سال در کشور اجرا شده است را متوقف کرد و کار جدیدی اجرا کرد. این طرح را می‌توان اصلاح کرد. شرایط اصلاح هم وجود دارد. بودجه، نیروی انسانی و برنامه اصلاح ایرادات این طرح وجود دارد و تنها باید قدمی برای اصلاح ایرادات آن برداشته شود.

وی همچنین درباره اینکه چرا تاکنون از سوی جامعه پزشکی به دولت برای اصلاح این طرح کمکی انجام نشده است، گفت: در گذشته درباره این موضوع و رفع ایرادات این طرح کمکی از پزشکان درخواست نشده بود. ما بار‌ها ایرادات طرح را در دولت گذشته اعلام کردیم اما گوش شنوایی برای شنیدن آن وجود نداشت. در دولت جدید این گوش شنوا وجود دارد. ما معتقدیم مسئولین وزارت بهداشت زبان تعامل با بخش صنفی پزشکان عمومی را می‌دانند. ما هم نظرات خود را بیان می‌کنیم و امیدواریم که طرح اصلاح شود.