خطر گسترش مناطق آزاد اقتصادی برای امنیت شغلی کارگران

یک فعال کارگری گفت: گسترش مناطق آزاد و ویژه اقتصادی می‌تواند به تهدید بیشتر امینت شغلی کارگرانی منجر شود که در این مناطق مشغول کار هستند.

«ناصر آغاجری» با اعلام این مطلب به خبرنگار ایلنا یادآور شد: از آنجایی که در مناطق آزاد کنونی سایه تامین امنیت سرمایه بر رعایت حقوق صنفی و قانونی کارگران سنگینی می‌کند هیچ تضمینی برای اینکه چنین وضعیتی در نواحی جدیدی که به تازگی تحت پوشش قوانین مناطق آزاد درخواهند آمد وجود ندارد.

وی بابیان اینکه در حاضر تنها در منطقه اقتصادی پارس جنوبی شمار زیادی کارگر در پروژه‌های عمرانی مشغول به فعالیت هستند، گفت: واقعیت این است که از زمان تشدید بحران اقتصادی اخیر شرایط کاری این کارگران بیش از گذشته بدتر شده است.

وی بایادآوری اینکه تامین معاش خانواده تنها انگیزه برای حضور کارگران در کارگاه‌های مستقر در نقطه دور افتاده‌ای همچون منطقه آزاد اقتصادی است، افزود: صرف نظر از تاخیری که ممکن است در پرداخت دستمزد کارگران پیمانکاری به وجود آید، روحیه کاری بیشتر این کارگران در وضعیت مطلوبی نیست.

وی بابیان اینکه در این منطقه کمتر پیمانکاری خود را ملزم به اجرای مسائل مرتبط با روانشناسی کار می‌داند، گفت: به‌دنبال گسترش مناطق آزاد اقتصادی در ایران شمار این کارگران افزایش یافته و توجه به وضعیت روحی - روانی کارگران در کنار سایر تسهیلات مادی به آنان حائز اهمیت است.

وی با تأکید این نکته که کارفرمایان مسائل روحی – روانی کارگران را نادیده می گیرند، ادامه داد: در قانون کار ۱۷۲ ساعت کار هفتگی تعریف شده و افزایش میزان کار کارگران بدون درنظر گرفتن امکانات رفاهی خلاف قانون است.

آغاجری با اشاره به شرایط و نوع قرار داد کار کارگرانی که در استخدام شرکت‌هایی همچون فلات‌قاره و وزارت نفت و نوع قرارداد دائمی کارگران آنها، گفت: خوشبختانه این گروه از کارگران که از نظر تعداد نفرات در اقلیت هستند طبق قانون به ازای ۱۷۲ ساعت کار دو هفته استراحت(رست) دارند و همین عامل فشار روحی - روانی کارگران را کم می کند.

وی در عین حال افزود: بخش عمده‌ای از کارگران شاغل در این منطقه که در استخدام شرکت‌های پیمانکاری هستند به ناچار مجبورند برای پیشبرد پروژه عمرانی ساعات بیشتری را در گرمای طاقت فرسای منطقه کارکنند و بدین ترتیب از ابتدایی ترین حقوق صنفی که همانا معین بودن ساعات کار روزانه است محروم هستند.

این فعال مستقل کارگری منطقه پارس جنوبی ادامه داد: علاوه بر طولانی بودن زمان کاری کارگران پیمانکاری، عموم کارگران شاغل در این منطقه در معرض آلایندهای میعانات گازی هستند.

وی بابیان اینکه حداقل از طریق تامین تغدیه و امکانات رفاهی مناسب برای کارگرانی که در معرض این آلودگی‌ها هستند، می‌توان امکان بازایابی سلامت این کارگران را فراهم کرد، گفت: با این حال به غیر معدودی از کارگران که از شرایط رفاهی مناسبتری برخوردار هستند، بیشتر کارگران حتی به امکانات اولیه‌ای همچون آب آشامیدنی، تغذیه، سرویس بهداشتی واقامتگاه مناسب دسترسی ندارند.

آغاجری در همین‌باره افزود: این کارگران بدون ورزشگاه و سایر امکانات رفاهی ضروری هر روز در دمای شرجی بالای ۵۰ درجه آب و هوائی مشغول کار هستند.

این کارگر شاغل در منطقه پارس جنوبی یادآور شد: در کنار نادیده گرفتن امکانات مادی کارگران، شرایط غیرمادی نیز که باعثافزایش روحیه و انگیزه کارگران است، بی‌اهمیت شمرده می‌شود.

آغاجری ادامه داد: از همه بدتر تمامی کارگران بر این موضوع آگاهند که اتمام پروژه یعنی بیکار شدن و تداعی این حس که آنان حکم زباله‌ای را پیدا کرده اند که باید ‌دور ریخته شوند.

این فعال کارگری با بیان این مطلب که این شرایط بر وضعیت روحی – روانی کارگران تأثیرات منفی به همراه داشته است، اظهار داشت: در روانشناسی صنعتی پرداخت مکفی(پول - مزد) یکی از مشوق‌های قوی در بالا بردن روحیه کارگران است اما تعویق در پرداخت‌های حقوق و دستمزد و عیدی سال گذشته کارگران فشار مضاعف بر تضعیف روحیه آنان تلقی می شود.

آغاجری تشریح کرد: تکراری بودن کار و بی‌روح بودن آن موجب بالا رفتن نرخ طلاق و اعتیاد در بین کارگران شده است و شیوه کار در این مجتمع‌ها مانند اردوگاه‌های کار اجباری است.

این مقام کارگری ادامه داد: هر چند کارگران از کشورهای همجوار حوزه خلیج‌فارس پیشنهادات جذاب کاری با حقوق‌های بالا دریافت می‌کنند اما به‌دلیل علاقه به کشور و خدمت راضی به ترک کار نمی‌شود در مقابل بازخوردی که شاهدش هستند، چیزی جز شرایط دشوار کاری و… نیست.

وی همچنین در خصوص اعتراض به چنین شرایطی کاری اظهار داشت: از آنجا که در قوانین مناطق آزاد تامین حقوق صنفی کارگران در اولویت‌های بعدی قرار دارد، هرگونه اعتراض به وضع موجود نتیجه‌ای جز برخورد منجر به اخراج با کارگر معترض به همراه نخواهد داشت.

آغاجری در پایان با بیان این مطلب که کارفرمایان توجه به شرایط روحی - روانی کارگران در کار را نه تنها مشوق و موجبات افزایش بهره وری نمی بینند بلکه اعتقادی به رعایت چنین گزینه های بهداشتی و انگیزاننده در کار کارگران ندارند.