برای نخستین بار روزنه امیدی برای حل بحران سوریه در افق دیده می‌شود
وزیر امور خارجه کشورمان در مقاله‌ای راه‌های برون‌رفت از بحران سوریه را تشریح کرد.
به گزارش ایلنا، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در مقاله‌ای که برای روزنامه السفیر تحت عنوان «راه‌های برون‌رفت از بحران سوریه» نوشته، چندین اقدام را برای حل مسالمت‌آمیز و مناسب پیشنهاد کرد.
متن مقاله به این شرح است:
بحران سوریه در پی تحولات اخیر و پس از دو نشست وین یک و دو، وارد روند جدیدی شد و برای نخستین‌بار بارقه‌های امید و لو به صورت ضعیف به منظور پایان دادن به یکی از بزرگ‌ترین فجایع انسانی دوره معاصر، آشکار شد.
با ظهور این روند جدید، به نظر می‌رسد باید به چند نکته به عنوان چارچوبی که جمهوری اسلامی ایران از دریچه آن به بحران سوریه و راه‌های برون رفت از آن می‌نگرد، توجه شود:
۱- سیاست جمهوری اسلامی ایران در زمینه بحران سوریه از زمان آغاز آن بر سه محور استوار بوده است:
نخست: احترام به مطالبات و اراده ملت‌ها در تعیین سرنوشتشان و مدیریت و اصلاح امور توسط خودشان.
دوم: غیر قابل پذیرش بودن دخالت خارجی برای تحمیل تمایلات بازیگران خارجی بر دولت و ملتی مستقل.
سوم: مردود بودن بهره برداری واستفاده از تروریسم به عنوان ابزاری برای رسیدن به اهداف سیاسی در درگیریهای داخلی کشور‌ها.
۲- بر اساس این اصول سه گانه، ایران همیشه معتقد بود که بحران سوریه راه حل نظامی ندارد و تنها راه برون‌رفت از این وضع کنونی، راه حل سیاسی توافقی مبتنی بر گفت‌وگوی سوری - سوری میان دولت و مخالفان مخالف با تروریسم است. در این زمینه باید به توهم بازیگران مبنی بر موفقیت راه حل نظامی با عقد قراردادهای بزرگ نظامی پایان داد و این بازیگران باید به این درک برسند اگر درصد کمی از هزینه‌های هنگفت خرید سلاح از شرکت‌های غربی، برای توسعه اقتصادی کشور‌ها و جوامع اسلامی صرف می‌شد، به یقین یکی از ریشه‌های اصلی تروریسم و خشونت از بین می‌رفت.
۳- طولانی شدن بحران سوریه واوضاع درد آوری که این کشور اکنون در آن به سر می‌برد، علاوه بر شرایط نامساعد داخلی، از نتایج دخالت‌های گسترده خارجی و سیاست‌هایی است که اساس آن خشونت، افراط گرایی و تروریسم به عنوان ابزارهایی برای تسویه حساب با دولت و ملت سوریه است.
و متاسفانه برخی از کشور‌ها همچنان معتقدند که داعش، جبهه النصره و گروههای تکفیری تروریستی دیگر یا اشکال مختلف وجدید آن، خطری فراگیر محسوب نمی‌شوند بلکه آنان را عاملی می‌دانند که اهداف و مطالبات منطقه‌ایشان را به جلو سوق می‌دهد. مرتبط کردن مقابله جدی و فراگیر با تروریسم تکفیری به تعیین سرنوشت سیاسی سوریه، نشانه و مصداق این راهبرد خطرناک است که در سطح منطقه‌ای و بین المللی بکار گرفته می‌شود.
در حالی که گروههای تکفیری چندین وچند بار از عملی کردن مقاصد شوم خود پرده برداشتند و نشان دادند حتی به هم‌پیمانان سابق و کنونی‌شان رحم نمی‌کنند، اما حامیان این گروه تاکنون متاسفانه به این واقعیت پی نبرده‌اند و بیدار نشده‌اند.
۴- کشورهایی که فاقد ساده‌ترین ساختار و اصول دمکراسی مانند قانون اساسی و انتخابات آزاد هستند، به بهانه حمایت از مطالبات ملت سوریه در زمینه دستیابی به دمکراسی، به تحمیل شروط غیر عملی و غیرقابل پذیرش برای این ملت مبادرت می‌کنند و عملا مانع دستیابی به راه حل‌های سیاسی و ادامه جنگ در طول چهار سال گذشته شدند و موجبات گسترش خشونت و تروریسم در منطقه و جهان را به امید دستیابی به پیروزی سریع نظامی فراهم آوردند و در نتیجه زمینه تشدید بحران سوریه و تداوم آن را مهیا کردند.
۵- ترسیم فرایندی برای پایان دادن به بحران سوریه، مستلزم توجه به ریشه‌های بروز و تداوم این بحران است بر این اساس، معتقدیم حل بحران سوریه به هر شیوه‌ای باید بر اصول زیر استوار باشد:
نخست: حل بحران سوریه فقط با اراده و نظر مردم این کشور محقق می‌شود و هیچ یک از بازیگران خارجی حق ندارند سخنگوی این ملت باشند. چرا که مردم سوریه، مردمی آزاد و مستقل هستند و نیاز به وصی و قیم ندارند و دوران قیمومیت بر ملت‌ها به پایان رسیده است.
دوم: نخستین گام برای حل بحران (سوریه)، مستلزم آتش بس فوری و پایان دادن به خونریزی‌ها و هماهنگی کامل بین المللی برای مقابله با تروریسم و افراط گرایی است و این امر، زمینه را برای گام‌های موازی بعدی هموار خواهد کرد.
سوم: بازیگران خارجی بجای تلاش برای دخالت و دیکته کردن مطالبات خود، ضمن مقابله غیر مشروط با گروههای تکفیری تروریستی معروف، دست کمک و یاری خود را به سوی دولت و مخالفان دراز کنند تا بتوانند روند گفتگوی سوری- سوری را آغاز کنند و گام‌های اولیه را برای توافق سیاسی با هدف تحقق آشتی ملی و حرکت به سمت برون رفت از بحران کنونی از طریق مراجعه به افکار عمومی سوریه بردارند.
چهارم: همه بازیگران مشارکت‌کننده در روند پایان دادن به این بحران، باید به سیاست‌های بی‌فایده و غیرموثر مبتنی بر بهره برداری از تروریسم و تقسیم آن به (تروریسم) خوب و بد پایان دهند و باید تروریسم را در همه اشکال آن، منفور و محکوم بدانند. همچنین بازیگرانی که مبالغی هنگفت هزینه و از گروههای تروریستی حمایت کرده‌اند و با اقدامات و سیاست‌های خود، باعث شدند که منطقه وجهان به سمت بی‌ثبات و ناامن سوق داده شود، باید از سیاست‌های خود در این زمینه دست بردارند. اولویت در این زمینه، امتناع از خرید نفت داعش، جلوگیری از حواله‌ها و نقل و انتقال‌های مالی این تشکیلات تروریستی و ممانعت از ورود تروریست‌های خارجی به منطقه است.
۶- مقابله یکپارچه ومنسجم علیه تروریسم به موازات پیشرفت در روند گفت‌وگو و توافق سیاسی سوری - سوری، می‌تواند زمینه را برای برون رفت از وضع دشوار کنونی و آغاز توقف این تراژدی بزرگ فراهم کند.
۷- مقابله موثر و بلند مدت با تروریسم که در کنار آن طبعا اقدامات نظامی و امنیتی لازم اجتناب‌ناپذیر است، نیازمند راه حل‌های گسترده و عمیق اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است که اگر بدان توجه نشود، راه حل‌های نظامی و حتی سیاسی، موقت و غیر دائمی است.
۸- در این زمینه، باید سیاست اسلام‌هراسی و اهانت کردن به مقدسات اسلامی در غرب متوقف شود؛ مساله‌ای که باعث به حاشیه راندن جوامع اسلامی شده است. در عین حال باید از تبلیغ پایه‌های فرهنگی اندیشه تکفیری که برای ترویج آن در جای جای جهان، پول‌های هنگفتی به اسم دین اسلامی صرف می‌شود، ممانعت به عمل آید.
۹- در کوتاه مدت و تا زمان دستیابی به راه حل سیاسی، برطرف کردن نیازهای فوری پناهندگان خارج از سوریه و آورگان داخلی ضرروتی اجتناب ناپذیر است.