رئیس موسسهٔ انتشاراتی امیر کبیر از بحران در بازار كتاب خبر داد:
ارشاد هیچ مدیریتی بر بازار کاغذ ندارد
نثاری گفت: کاغذی که در تابستان امسال تهیه کردیم، جوابگوی ۵۰ یا ۶۰ درصد کتاب‌های زیر چاپمان بود. حجم زیادی از کار‌هایمان در چاپخانه منتظر تامین کاغذ هستند. مقداری که ما با توجه به بضاعتمان می‌توانیم کاغذ تامین کنیم، شاید نزیک به ۵۰ درصد باشد و نمی‌توانیم جوابگوی ۵۰ درصد دیگر باشیم.
ایلنا: پس از افزایش شدید قیمت کاغذ تحریر در چند ماه اخیر و پیامدهای آن برای ناشران، برای بسیاری، این تصور پیش آمده که در این میان ناشران مستقل بیشتر از ناشران دولتی آسیب دیده‌اند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، احمد نثاری؛ مدیر موسسهٔ انتشاراتی امیرکبیر، دربارهٔ دلایل این افزایش قیمت گفت: این مساله دلیلی جز عدم مدیریت مناسب ندارد. وزارت ارشاد این بخش را کاملآ به حال خود رها کرده و هیچگونه مدیریتی بر بازار کاغذ و کتاب ندارد.
او ادامه داد: درست است که بحث تامین کالا و تنظیم بازار به وزارت بازرگانی مربوط است، اما متولی اصلی حوزهٔ کتاب و فرهنگ، وزارت ارشاد است. وزارت ارشاد مسئول این حوزه است و باید به میدان بیاید و دیگران را هم به یاری بطلبد تا مشکل را حل کند، اما این وزارت‌خانه تاکنون قدمی جدی در این رابطه بر نداشته است. ما هیچ خبری از این‌که وزارت ارشاد، قدمی جدی در این رابطه برداشته و مثلآ در هیات دولت لایحه‌ای تنظیم کرده و یا در مجلس و یا در بخش‌های پائین‌تر تحرکی انجام داده، نشنیدیم.
مدیر موسسهٔ امیر کبیر در مورد کارگروه حل مشکل کاغذ که در وزارت ارشاد شکل گرفته است، گفت: به نظر من برای این کار خیلی دیر شده و مشخص نیست این کارگروه چقدر بتواند موثر باشد و کاری از پیش ببرد. انتظار ما این بود که همان ابتدایی که فریاد ما در مورد افزایش قیمت کاغذ بلند شد، ارشاد قدمی جدی برای حل این بحران بر می‌داشت و نمی‌گذاشت این بحران به وجود بیاید. امروز این بحران به وجود آمده و متاسفانه بازار سیاه در حوزهٔ کاغذ به وجود آمده است. طبق اطلاعات و محاسبات ما، با همهٔ افزایش قیمتی که ارز و دلار داشته و با وجود تحریم‌ها و مسائل دیگر، قیمت کاغذ باید بندی ۶۰ هزار تومان باشد، اما الان این قیمت نزدیک به ۹۵ هزار تومان شده است. به نظر من این بازار سیاه است که باعث شده این اتفاق بیافتد و جنبه‌های نظارتی بر بازار ضعیف عمل کرده‌اند.
نثاری تاکید کرد: شرایط بسیار دشواری که برای تهیهٔ کاغذ در کشور ایجاد شده، قطعآ هر ناشری را دچار لطمه و صدمه کرده و ما هم از این قضیه مستثنی نیستیم. قیمت کاغذ در این چند ماه اخیر، نزدیک به ۳ برابر شده و این افزایش تابع هیچ منطقی نیست. همانطور که گفتم حتی اگر بخواهیم افزایش قیمت دلار را هم در این قضیه لحاظ کنیم و افزایش قیمت اقلام دیگری مثل خودرو و سکه مقایسه کنید، این قیمت به هیچ وجه قابل قبول نیست. باید ببینیم در مدت ۸ ماه گذشته قیمت ارز و دلار و سکه چقدر افزایش یافته و قیمت کاغذ چقدر؟ قیمت کاغذ ۳ برابر شده و این نشانهٔ یک بحران است.
او دربارهٔ تاثیر طولانی مدت این مشکلات بر فرهنگ کشور گفت: این جریان، یک بحران فرهنگی را به دنبال دارد و پدیده‌ای بسیار نامیمون و نامبارک است که در عرصهٔ فرهنگ رخ داده. بدون شک با ادامهٔ این شرایط در دراز مدت، بر حوزهٔ فرهنگ به شدت تاثیر می‌گذارد و این این بخش آسیبی جدی می‌بیند.
مدیر انتشارات امیر کبیر با بیان این‌که در این بحران پیش آمده هیچ تفاوتی بین ناشران مستقل و ناشران دولتی نبوده است افزود: اولآ برای هیچ بخشی امتیاز و تسهیلاتی در حوزهٔ کاغذ وجود ندارد. در ثانی مشخصآ مجموعه‌ای مثل امیر کبیر، تمکن و امکاناتی را از قبل برای خود تعریف کرده است. مساله اینجاست که ما باید سالی ۸۰۰ عنوان کتاب چاپ کنیم و با این شرایط بعید می‌دانیم که تا پایان سال به ۳۰۰ یا ۴۰۰ عنوان بیشتر برسیم. البته مطمئنآ ناشری مثل امیر کبیر، صدمهٔ کمتری نسبت به آن ناشر مستقلی می‌بیند در سال ۳۰ عنوان کتاب منتشر می‌کند و ممکن است دیگر نتواند این کار را انجام دهد. به هر حال ظرفیت ما به نصف رسیده و به ما هم ضربه خورده است. ما قصد داشتیم امسال چاپ روزی ۲ عنوان کتابمان را توسعه بدهیم، ولی متاسفانه با این فضای موجود شاید نتوانیم همان رکورد سال پیش را نیز تکرار کنیم. تنها دلیل این موضوع مشکل کاغذ است.
نثاری افزود: مثلآ ما در همین تابستان لیستی که برای تجدید چاپ و چاپ اول کتاب‌هایمان برای چاپخانه آماده کرده بودیم، حدود ۱۳۰ عنوان بود و کاغذی که توانستیم برای این کار تهیه کنیم، جوابگوی ۵۰ یا ۶۰ درصد از کل این تعداد بود. حجم زیادی از کارهایی که قرار است چاپ شوند، در چاپخانه منتظر تامین کاغذ هستند. مقداری که ما با توجه به بضاعتمان می‌توانیم کاغذ تامین کنیم، شاید نزیک به ۵۰ درصد باشد و نمی‌توانیم جوابگوی ۵۰ درصد دیگر باشیم.
او با بیان مشکل دیگر این افزایش قیمت کاغذ گفت: افزایش قیمت کتاب‌ها یکی دیگر از مشکلاتی است که در پی بحران کاغذ با آن مواجه هستیم. مسلمآ این کار به بازار کتاب و کتاب خوانی لطمه می‌زند، اما همانطوری که می‌دانید ۵۰ درصد هزینهٔ تمام شدهٔ کتاب، مربوط به کاغذ است. وقتی قیمت کاغذ ۳ برابر می‌شود، معلوم است که بر قیمت کاغذ اثر می‌گذارد. مثلآ کتابی که در گذشته ۱۰ هزار تومان قیمت گذاری شده بود، امروز باید حداقل با قیمت ۲۰ هزار تومان فروخته شود. ما در جریان قیمت گذاری کتاب به مشکل برخورده‌ایم، نه می‌توانیم قیمت را بالا بگیریم و نه می‌توانیم پائین بیاوریم، چون به اقتصاد مجموعه لطمه می‌خورد.
مدیر موسسهٔ امیر کبیر به پائین آمدن میزان خرید کتاب‌ها اشاره کرد و گفت: در همین مدت کوتاهی که از فصل پائیز و اول مهر گذشته، رکود و کسادی بازار در حوزهٔ خرید کتاب‌هایمان کاملآ مشخص است.
