موسویان در گفت‌وگو با الجزیره:
سیاست ایران پاک شدن سوریه از لوث وجود تروریست‌هاست / تهران آماده گفت‌وگو با ریاض و کشورهای عربی است
مهدی حسن، مجری معروف شبکه الجزیره در یک مصاحبه با سیدحسین موسویان در مورد موضوعات انتخابات ایران، سوریه، یمن و عربستان و کشورهای حوزه خلیج فارس گفت‌وگوی بسیار چالشی انجام داد.
به گزارش ایلنا، مشروح کامل این گفت‌وگو به شرح زیر است:
روحانی می‌تواند برای ایجاد تعامل با همسایگان کار کند
مجری: روحانی هفته قبل با اکثریت قاطع مردم ایران انتخاب شد. ما چه تحولی را حوزه روابط بین‌المللی در دوره دوم ریاست جمهوری روحانی می‌توانیم داشته باشیم که با دوره اول متفاوت باشد.
موسویان: در دوره اول ریاست‌جمهوری ایشان، مسئله بزرگ برای قدرت‌های جهانی، شورای امنیت سازمان ملل، کشورهای منطقه و ایران، موضوع هسته‌ای بود که حل شد. در دوره دوم ایشان می‌تواند موضوع اصلی را حل و فصل مشکلات با کشورهای همسایه قرار داده و برای ایجاد همکاری و تعامل کار کند.
عربستان ترجیح می‌دهد با اسراییل متحد شود
مجری: اما می‌دانید که شرایط منطقه و بین‌المللی نسبت به سال ۹۲ بسیار تغییر کرده است. ترامپ در آمریکا روی کار آمده و اوباما رفته است. ترامپ به عربستان و اسراییل سفر کرده و هر دوی این کشوها دوست دارند که ایران را به عنوان بزرگترین تهدید تلقی شود. ترامپ جامعه جهانی را به انزوای ایران فرخوانده است. آیا روحانی برنامه‌ای برای جلوگیری از انزوای بیشتر ایران دارد؟
موسویان: من فکر می‌کنم برنامه ایشان مشخص است. ایران یک طرف قضیه است که برای یک گفت‌وگوی مستقیم، دوستانه و صادقانه با کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس آماده است تا از این طریق هر دو طرف نگرانی‌های خود را مطرح کنند و به یک توافق آبرومندانه مرضی‌الطرفین برسند. مسئله این است که آیا عربستان سعودی هم آمادگی متقابل دارد؟ در داخل شورای همکاری‌های خلیج فارس، کشورهایی همچون کویت و عمان و قطر آماده‌اند اما عربستان ترجیح داده که با اسراییل متحد شده و با ایران مقابله کند...
دولت اسد همچنان دولت قانونی سوریه است
مجری: فقط عربستان نیست. کشورهای دیگری همچون اردن و ترکیه هم ایران را به عنوان یک کشور صلح‌خواه نمی‌بینند. آنها ایران را کشوری می‌بینند که از بشار اسد حمایت می‌کند، دیکتاتوری که ده‌ها هزار شهروند خود را قتل عام کرده است. آیا این دلیل درستی نیست؟
موسویان: خیر. باید ببینیم واقعیت‌های بحران سوریه چیست. چند واقعیت مهم وجود دارد. اولین واقعیت این است که از نظر نرم‌ها و مقررات بین‌الملل، دولت اسد همچنان دولت قانونی سوریه است. دولت اسد در سازمان ملل سفیر و نماینده دارد و نه گروه تروریستی داعش...
ایران براساس درخواست دولت قانونی سوریه، به دمشق کمک می‌کند
مجری: من جایگاه قانونی دولت سوریه را مورد سوال قرار نمی‌دهم.
موسویان: بسیار خوب. دومین واقعیت این است که چهل درصد خاک سوریه در اشغال گروه تروریستی داعش و بیست درصد هم در اشغال گروه تروریستی القاعده است. شصت درصد خاک سوریه در دست گروه‌های تروریستی است. ایران براساس درخواست دولت قانونی سوریه، به کشور سوریه برای مقابله با تروریست‌ها کمک می‌کند...
شصت درصد خاک سوریه در اشغال تروریست‌ها است
مجری: شما می‌دانید گروه‌های دیگر سوری هم هستند که تروریست هم نیستند.
موسویان: واقعیتی که جامعه جهانی شامل آمریکا پذیرفته این است که داعش و القاعده و جبهه‌النصره گروه‌های تروریستی هستند که شصت درصد خاک سوریه را به اشغال درآورده‌اند...
مصوبه‌ای از سوی شورای امنیت علیه بشاراسد وجود ندارد
مجری: جامعه جهانی این واقعیت را هم پذیرفته که اسد مسئول کشتار مردم سوریه است.
موسویان: خیر! چنین چیزی در مصوبات شورای امنیت سازمان ملل وجود ندارد...
ارتکاب جنایت جنگی توسط اسد ادعای امریکایی‌هاست
مجری: بان کی مون گفت که دولت اسد مرتکب جنایت جنگی شده است.
موسویان: قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل ملاک است. هیچ قطعنامه‌ای دولت اسد را به عنوان مسئول کشتار مردم سوریه معرفی نکرده است. این ادعای آمریکایی‌هاست...
مجری: بله! چون روسیه در شورای امنیت حضور دارد و اجازه نمی‌دهد که چنین قطعنامه‌ای تصویب شود.
موسویان: روسیه و چین هم عضو جامعه جهانی هستند...
کشته شدن مردم سوریه هنگامی رخ داد که عربستان ده‌ها هزار تروریست را استخدام کرد
مجری: گزارشگران سازمان ملل در گزارش‌های خود تایید کرده‌اند ده‌ها هزار تن از مردم سوریه کشته شده‌اند و شما نمی‌خواهید بپذیرید.
موسویان: کشته شدن ده‌ها هزار تن از مردم سوریه هنگامی رخ داد که کشورهایی مثل عربستان، ده‌ها هزار تروریست از سراسر عالم، از چچن گرفته تا از آمریکا و اروپا و عربستان و یمن را استخدام کردند و به داخل سوریه فرستادند تا دولت سوریه را ساقط کند...
مجری: شما زیرکانه موضوع را برای رفع اتهام از ایران، منحرف می‌کنید. آیا ایران از دولتی که موجب قتل عام ده‌ها هزار تن از شهروندان خود است، حمایت می‌کند یا خیر؟ ایران اسلحه و پول و نیرو در اختیار اسد قرار داده است و میلیشا برای کشتن مردم سوریه اعزام می‌کند. این چیزی است که سازمان دیده‌بان حقوق‌بشر و سازمان عفو بین‌الملل اعلام کرده‌اند و شما نمی‌پذیرید!
موسویان: اگر ما بپذیریم که دولت اسد، دولت قانونی سوریه است، اگر ما بپذیریم...
ارتش عربستان در بحرین چرا حضور دارد؟
مجری: دولت کره شمالی هم دولت قانونی است. خوب که چی؟
موسویان: شما می‌توانید به من بگویید ارتش عربستان در بحرین چه می‌کند و چرا حضور دارد؟ استدلال این است که دولت بحرین که یک دولت اقلیت علیه اکثریت شیعه هم هست، دولت قانونی این کشور است و از عربستان برای اعزام نیرو کمک خواسته است و بر همین اساس، ارتش و پلیس عربستان در بحرین حضوردارند...
ایران به خاطر مداخله خارجی از دولت بحرین حمایت نمی‌کند
مجری: چرا ایران از دولت بحرین حمایت نمی‌کند.
موسویان: به خاطر مداخله خارجی...
در بحرین تروریست خارجی وجود ندارد
مجری: مداخله شما هم در سوریه یک مداخله خارجی است. چرا استاندارد دوگانه دارید؟
موسویان: ایران از مداخله عربستان در بحرین حمایت نمی‌کند و این رفتار ایران هم استاندارد دوگانه نیست. شما نمی‌خواهید گوش کنید. ایران از دولت سوریه برای مقابله با ده‌ها هزار تروریست خارجی که خاک سوریه را اشغال کرده‌اند، حمایت می‌کند. اما در بحرین تروریست خارجی وجود ندارد. معترضین اکثریت مردم این کشور هستند. ده‌ها هزار تروریست از خارج به بحرین هجوم نبرده‌اند. این یک تفاوت بزرگ در مورد بحران در سوریه و بحرین است. مخالفین در بحرین به طور خالص اتباع بحرینی هستند نه تروریست و نه خارجی. این دلیل اساسی تفاوت سیاست ایران در مورد بحران سوریه و بحرین است...
مجری: ما در این مورد نمی‌توانیم با هم توافق کنیم چون سازمان‌های معتبر بین‌المللی می‌گویند اسد ده‌ها هزار مردم سوریه را کشته و شما نمی‌پذیرید!
موسویان: آیا شما قبول دارید که تروریست‌های خارجی ده‌ها هزار تن از مردم سوریه را کشته‌اند؟
شهروندان بیگناه سوری، قربانی جنگ سوریه هستند
مجری: من ده‌ها هزار را نمی‌دانم اما قبول دارم که تروریست‌های خارجی هزاران تن از مردم سوریه را کشته‌اند اما اکثر کشته‌ها به دست اسد بوده است.
موسویان: بسیار خوب. پس حالا متوجه می‌شوید که چون ده‌ها هزار تروریست خارجی با دولت سوریه در جنگ هستند، لذا شهروندان بیگناه سوری، قربانی این جنگ هستند...
سیاست ایران پاک شدن سوریه از لوث وجود تروریست‌هاست
مجری: ایران در کشورهای عربی محبوبیت و مقبولیت ندارد چون از اسد حمایت می‌کند و اسد هم هزاران تن از مردم خود را کشته با این وجود ایران سالی شش میلیارد دلار به اسد کمک می‌کند. با این وضعیت، کار روحانی برای حل مشکل با همسایگان عرب مشکل است.
موسویان: سیاست ایران بر دو پایه است؛ اول: پاک شدن سوریه از لوث وجود تروریست‌ها، و دوم: حمایت از انتخاباتی آزاد در سوریه تا ملت سوریه در مورد رییس‌جمهور و آینده خود تصمیم بگیرند. متقابلا سیاست دیگران این است که ده‌ها هزار تروریست، دولت این کشور را ساقط کرده و بعد هم همین گروه‌های تروریستی را در مسند قدرت در سوریه قرار دهند. تقابل اساسی ایران و عربستان بر سر این دو مسیر است...
آیا نیروهای روسیه که در سوریه حضور دارند، تروریست هستند؟
مجری: ایران هم حزب‌الله را به سوریه آورده و جنگجویان افغانی را هم به سوریه آورده که هیچکدام سوری نیستند و همه خارجی هستند و تروریست.
موسویان: آیا نیروهای روسیه که خارجی هستند و در سوریه حضور دارند، تروریست هستند؟ دولت سوریه می‌تواند از هرکشوری و گروهی برای نجات کشورش از شر تروریست‌ها کمک بخواهد...
دولت سوریه از حزب‌الله برای مقابله با تروریست‌ها دعوت کرده است
مجری: حزب‌الله یک گروه خارجی تروریستی است و شما حمایت می‌کنید.
موسویان: اینطور نیست. دولت سوریه از حزب‌الله برای مقابله با تروریست‌ها دعوت کرده است. شما نمی‌خواهید بپذیرید که کشور سوریه یک دولت قانونی دارد و مجاز است از کشورها و گروه‌ها برای کمک به ریشه‌کن کردن تروریست‌ها در خاک کشورش دعوت کند. شما نمی‌خواهید دولت قانونی سوریه را به رسمیت بشناسید بلکه شما می‌خواهید یک مشت تروریست خارجی را به رسمیت بشناسید و پول و اسلح بدهید آنهم صرفا به قصد ساقط کردن یک دولت قانونی درسوریه...
جو بایدن گفت مشکل آمریکا، متحدین منطقه‌ای آمریکا هستند
مجری: بسیارخوب. قبول دارم که عربستان ترورست خارجی به سوریه می‌آورد اما ایران هم همین کار را می‌کند.
موسویان: شما به خاطر دارید که جو بایدن، معاون رییس‌جمهور آمریکا گفت که مشکل آمریکا، متحدین منطقه‌ای آمریکا هستند که تروریست‌ها را به سوریه آورده‌اند. او از ترکیه و امارات و عربستان به عنوان مشکل اصلی نام برد...
اینکه آمریکا ایران را به حمایت از تروریسم متهم کند که چیز تازه‌ای نیست
مجری: شما گزینشی برخورد می‌کنید. آمریکا ایران را هم حامی تروریست می‌داند و مقصر دانسته است.
موسویان: اینکه آمریکا ایران را به حمایت از تروریسم متهم کند که چیز تازه‌ای نیست. مهم اعتراف آمریکا به این واقعیت است که مشکل اصلی سوریه، این است که متحدین خود آمریکا سیل اسلحله و پول را به سوریه سرازیر کرده‌اند تا توسط گروه‌های تروریست، به هدف تغییر رژیم در سوریه دست یابند...
وضعیت در لیبی مثل سوریه است
مجری: اپوزیسیون صلح‌طلب سوریه می‌گوید تا زمانی که ایران از اسد حمایت می‌کند، ما نمی‌توانیم با داعش و القاعده مبارزه کنیم. من با خانم بسما کودمانی، سخنگوی گروه معارضین سوریه صحبت کردم. او می‌گوید ایران بهانه تروریست‌هاست. اگر ایران از سوریه خارج شود ما خودمان تروریست‌ها را بیرون می‌کنیم و بحران سوریه راحل می‌کنیم.
موسویان: در واشنگتن کنفرانسی بود که او با من صحبت کرد و همین را گفت. من به اوگفتم در مورد این ادعا لیبی مثال روشنی است. وضعیت در لیبی مثل سوریه است. یک بهم ریختگی کامل و بخشی از خاک هم در اختیار تروریست‌هاست. من از ایشان پرسیدم آیا ایران در بحران لیبی حضوری داشت؟ دخالتی کرد؟ نیرو فرستاد؟ او گفت: خیر! بعد به او گفتم چه کشوری به لیبی حمله کرد؟ آمریکا و کشورهای عضو ناتو و عربستان و متحدین عربش به لیبی حمله نظامی کردند و به اصطلاح دیکتاتور را هم برکنار کردند. ایران و روسیه هم هیچ دخالتی نکردند. ناتو و عربستان و آمریکا با حمله نظامی، این کشور را بی‌ثبات کردند و موجب ورود گروه‌های تروریستی به خاک لیبی شدند و الان هم نمی‌توانند بحران لیبی را حل کنند...
آمریکا، ناتو و متحدین عربش لیبی را بهم ریختند
مجری: یک تفاوتی بین سوریه و لیبی وجود دارد. دلیل اینکه ایران در لیبی حضور ندارد این است که سنی با سنی می‌جنگد اما در سوریه جنگ سنی‌ها و علوی‌ها را داریم که ایران از علوی‌ها حمایت می‌کند لذا ایران جنگ قومی را دنبال می‌کند.
موسویان: موضوع این نیست که چرا ایران در لیبی هست یا نیست. بحث من این است که آمریکا و ناتو و عربستان و متحدین عربش به این کشور حمله کردند و کشور لیبی را بهم ریختند و در اختیار گروه‌های تروریستی گذاشتند. در لیبی هم نه ایران حضوردارد و نه روسیه که بهانه آنها باشد. چرا نمی‌توانند بحران لیبی را حل کنند؟....
ایران حاضر است با عربستان، مصر و ترکیه برای حل بحران سوریه گفت‌وگو کند
مجری: حالا روحانی که دور دوم انتخاب شده، برای حل این مشکل چه می‌تواند بکند و چه پیشنهادی می‌تواند ارائه کند؟
موسویان: ایران حاضر است با عربستان و مصر و ترکیه که چهار قدرت منطقه‌ای هستند، گفت‌وگو و همکاری چهارجانبه برای حل بحران سوریه داشته باشد. این چهار قدرت می‌توانند براساس اصول زیر بحران سوریه را حل کنند:
۱- حفظ تمامیت ارضی سوریه
۲- پاک کردن سوریه از لوث وجود تروریست‌ها
۳- حمایت از سیستم حکومتی مشارکتی با حضور همه فرقه‌ها اعم از سنی و علوی و مسیحی و کرد
۴- انتخابات آزاد توسط مردم سوریه برای تعیین سرنوشت آینده خود...
دعوا بر سر شخص نباید باشد
مجری: آیا این سیستم مشارکتی با حضور بشار خواهد بود؟ آیا ایران می‌پذیرد که بشار اسد حذف شود؟
موسویان: مهم توافق بر سر اصول حل بحران است. دعوا بر سر شخص نباید باشد. اینکه اسد باشد یا نباشد، نه به ایران ربط دارد و نه به عربستان و نه دیگر کشورها. این مردم سوریه هستند که از طریق انتخابات آزاد در مورد آینده خود باید تصمیم بگیرند...
مجری: آیا روحانی سوریه بدون اسد را خواهد پذیرفت؟
موسویان: اگر قدرت‌های منطقه‌ای بر سر این اصول به ویژه اینکه: اول نابودی تروریسم، دوم پذیرش سیستم حکومت مشارکت جمعی و سوم واگذاری حق انتخاب به ملت سوریه توافق کنند و بپذیرند که این مردم سوریه هستند که از طریق انتخابات آزاد در مورد رییس‌جمهور خود تصمیم باید بگیرند، بعد این اصول به عنوان قطعنامه شورای امنیت به تصویب برسد، ایران از آن قطعنامه حمایت خواهد کرد و کاری به این ندارد که چه کسی مخالف است یا موافق...
مسئله یمن آسانتر از سوریه می‌تواند حل شود
مجری: مردم یمن در بحران به سر می‌برند چون از یک طرف ارتش عربستان آنها را بمباران می‌کند و از طرف دیگر ایران از حوثی‌ها حمایت می‌کند. تا کجا ایران می‌خواهد از حوثی‌ها حمایت کند.
موسویان: مسئله یمن خیلی آسانتر می‌تواند حل شود. شما می‌دانید که حوثی‌ها و زیدی‌ها هزار سال بر یمن حکومت داشتند تا اینکه در۱۹۶۳ مصر به یمن تجاوز کرد و آنها را از قدرت برکنار کرد. در آن مقطع عربستان متحد حوثی‌ها و زیدی‌ها شد و این اتحاد چهل، پنجاه سال طول کشید. خاطرتان هست که علی عبدالله صالح متحد عربستان بود و ضد ایران. تا اینکه دو سال پیش عربستان به حوثی‌ها و زیدی‌ها حمله و آنها هم دست کمک به سمت ایران دراز کردند...
ایران به قطعنامه‌های سازمان ملل در مورد یمن احترام می‌گذارد
مجری: شما در مورد سوریه، استدلال داشتید که از نظر سازمان ملل، دولت سوریه قانونی است. سازمان ملل قطعنامه‌ای هم در مورد یمن دارد که دولت هادی را دولت قانونی می‌داند. آیا ایران حاضر است دولت هادی را به عنوان دولت قانونی یمن به رسمیت بشناسد؟
موسویان: ایران به قطعنامه‌های سازمان ملل در مورد یمن احترام می‌گذارد...
مجری: اما شما از حوثی‌ها حمایت می‌کنید.
موسویان: عربستان هم کشور یمن را شبانهروز بمیاران می‌کند...
ایران از راه‌‌حل دیپلماتیک در یمن حمایت می‌کند
مجری: قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت، می‌گوید دولت هادی دولت قانونی است. اما شما از دولت حوثی‌ها حمایت می‌کنید.
موسویان: قطعنامه شورای امنیت بر دیپلماسی به عنوان راه حل بحران یمن تاکید داشته و می‌گوید که حوثی‌ها و زیدی‌ها و دولت هادی باید از طریق گفت‌وگوی مسالمت‌آمیز به یک راه حل مرضی‌الطرفین از طریق دیپلماسی برسند. ایران هم از این راه حل حمایت می‌کند...
عربستان دو سال یمن را شبانهروز بمباران می‌کند
مجری: اما ایران کمک به یمن ارسال می‌کند.
موسویان: این منصفانه نیست. عربستان دو سال است که یمن را شبانهروز بمباران می‌کند و یمن را نابود کرده است. اما ایران خواسته که کمک‌های انسانی برای یمنی‌ها ارسال کند و شما ایران را سرزنش می‌کنید...
ایران به دنبال حل مسئله یمن از طریق دیپلماسی است و نه جنگ
مجری: اما حوثی‌ها جنایاتی را انجام دادند. آیا شما تایید می‌کنید؟
موسویان: اگر حوثی‌ها جنایتی مرتکب شوند، ایران حمایت نمی‌کند. اینطور نیست که ایران از هر کاری که حوثی‌ها انجام بدهند، حمایت کند. ایران به دنبال حل مسئله یمن از طریق دیپلماسی است و نه جنگ...
مجری: آیا براساس قطعنامه شورای امنیت، مشروعیت دولت هادی را می‌پذیرید یا نه؟
موسویان: شما یک قسمت از قطعنامه را می‌خوانید. سازمان ملل خواهان گفت‌وگوی دو طرف، تشکیل یک حکومت انتقالی و انجام انتخابات است که ایران از این ایده حمایت می‌کند...
آغوش ایران برای گفت‌وگو و همکاری با همسایگان باز است
مجری: میراث روحانی در دور دوم چه می‌تواند باشد؟
موسویان: روحانی از یک حمایت چشمگیر ملت ایران در انتخابات برخوردار شد. در دوران انتخابات گفته که به دنبال ارتقای حقوق شهروندی و اوضاع اقتصادی خواهد بود. او در دور اول موفقیت‌های خوبی داشت زیرا توانست رشد اقتصادی منفی یک درصد را به مثبت هفت درصد برساند و تورم چهل درصدی را به نه درصد کاهش داد. اما در مورد روابط خارجی، دولت ایران یک طرف ماجراست. آغوش ایران برای گفت‌وگو و همکاری و دیپلماسی با همسایگان باز است. اما ایران یک طرف سکه است. طرف دیگر سکه عربستان و سایر همسایگان عرب حوزه خلیج فارس هستند. ایران آماده است تا با آنها بنشیند و در مورد نگرانی‌های دوطرف، شیوه رفع نگرانی‌ها، تعریف یک ساختار جدید همکاری در منطقه و تشکیل یک سیستم همکاری منطقه‌ای گفت‌وگو و تفاهم کند. باید دید که آیا عربستان و سایر همسایگان آمادگی متقابل دارند یا خیر.
