در سایه تهدیدهای نظامی آمریکا؛ آیا چین و روسیه در کنار ونزوئلا می‌ایستند؟
با افزایش تنش‌ها در کارائیب و درخواست کمک کاراکاس از متحدان شرقی‌اش، هنوز مشخص نیست پکن و مسکو تا چه اندازه حاضر به حمایت مستقیم از ونزوئلا در برابر تهدیدهای نظامی آمریکا هستند.
به گزارش ایلنا به نقل از رویترز، کارشناسان روابط بین‌الملل احتمال ارائه حمایت نظامی و لجستیکی از سوی روسیه، چین و ایران به کاراکاس در صورت هرگونه اقدام نظامی احتمالی آمریکا علیه ونزوئلا را بعید دانستند؛ هرچند این کشور روابط دوستانه و توافق‌نامه‌های همکاری گسترده‌ای با مسکو، پکن و تهران دارد.
این کارشناسان با اشاره به فاصله جغرافیایی میان ونزوئلا و متحدانش، و نیز عدم تمایل این کشورها به ورود به مرحله رویارویی مستقیم با واشنگتن، تاکید کردند که در صورت وقوع حمله آمریکا، حمایت از ونزوئلا محدود و غیرمستقیم خواهد بود.
تحلیلگران می‌گویند سیاست نظامی دولت دونالد ترامپ در آمریکای لاتین، که این منطقه را حیاط خلوت خود می‌داند، بخشی از راهبرد واشنگتن برای مهار گسترش نفوذ روسیه و چین در نیمکره جنوبی است.
روزنامه آمریکایی واشنگتن‌پست در گزارشی افشاکننده نوشت که نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا، از ولادیمیر پوتین، همتای روسی خود، خواسته است تا در تعمیر و به‌روزرسانی سامانه‌های راداری، جنگنده‌ها و موشک‌های ارتش ونزوئلا همکاری کند.
بر اساس این گزارش، اسناد به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که کاراکاس علاوه بر مسکو، از پکن و تهران نیز خواستار ارائه کمک‌های نظامی و تجهیزاتی شده تا توان دفاعی کشور را در برابر تهدیدات احتمالی ایالات متحده تقویت کند.
توازن شکننده در کارائیب
دکتر محمد المودن، استاد ارتباطات سیاسی در دانشگاه کادیز اسپانیا، در گفت‌وگو با وب‌سایت «ارم‌نیوز» با اشاره به افزایش تنش‌ها میان ونزوئلا و آمریکا در دریای کارائیب و تماس‌های اخیر کاراکاس با مسکو، پکن و تهران، گفت: سرنوشت صلح در این منطقه به موازنه‌ای حساس میان منافع قدرت‌های بزرگ وابسته است.
وی تاکید کرد: هرگونه اقدام نظامی می‌تواند ثبات منطقه را به خطر اندازد و معادلات امنیتی نیمکره غربی را دستخوش تغییر کند.
به گفته این کارشناس، رویکرد ونزوئلا برای گسترش همکاری‌های نظامی با کشورهای هم‌پیمان، برخاسته از نگرانی این کشور نسبت به فشارها و محاصره آمریکا است؛ موضوعی که واشنگتن آن را تهدیدی برای منافع و حوزه نفوذ خود در آمریکای لاتین می‌بیند.
المودن تأکید کرد: از نظر ژئوپلیتیکی، درگیری نظامی به سود هیچ طرفی نیست؛ روسیه درگیر بحران اوکراین است، چین به دنبال حفظ ثبات تجارت جهانی است، و ایران نیز بیشتر از حمایت نظامی، از موضع‌گیری‌های خود به عنوان ابزار فشار سیاسی بر غرب استفاده می‌کند.
این کارشناس با تاکید بر شرایط دشوار اقتصادی ونزوئلا گفت: آغاز هرگونه جنگ از سوی کاراکاس به معنای خودکشی سیاسی و اقتصادی خواهد بود و به همین دلیل، گزینه صلح- هرچند شکننده- واقع‌بینانه‌تر از رویارویی نظامی است. وی نقش نهادهای بین‌المللی و منطقه‌ای از جمله سازمان ملل، برزیل، مکزیک و واتیکان را در کاهش تنش و رفع تدریجی تحریم‌ها تعیین‌کننده دانست.
سیاست تهاجمی واشنگتن
دکتر سمیر ایوب، کارشناس روابط بین‌الملل، با اشاره به تهدیدات اخیر واشنگتن علیه کاراکاس گفت: اقدامات آمریکا بیشتر بیانگر شکست سیاست‌های تهاجمی آن در آمریکای لاتین است تا نشانه‌ای از قدرت؛ چراکه تلاش‌های متعدد برای بی‌ثبات‌سازی دولت‌های مستقل منطقه ناکام مانده است.
با این حال، این کارشناس تاکید کرد که دولت ترامپ، یا آنچه او «دولت جنگ آمریکا» می‌نامد، ممکن است تحت پوشش مبارزه با قاچاق مواد مخدر، اقدام به عملیات محدود علیه ونزوئلا کند.
این کارشناس یادآور شد که با وجود روابط نزدیک ونزوئلا با روسیه، چین و ایران، اما به دلیل فاصله جغرافیایی این کشورها و عدم تمایل‌شان به رویارویی مستقیم با آمریکا، حمایت از کاراکاس محدود به جنبه‌های سیاسی و لجستیکی خواهد بود.
ایوب خاطرنشان کرد که مسکو و پکن همواره بر لزوم حل اختلافات از مسیر گفت‌وگو و از طریق شورای امنیت سازمان ملل تأکید دارند، اما افزایش تهدیدات واشنگتن موجب نگرانی این دو کشور شده است؛ زیرا هدف واقعی آمریکا محدود کردن نفوذ روسیه و چین در آمریکای لاتین است.
این کارشناس در پایان تاکید کرد که واشنگتن به دنبال صلح فراگیر در منطقه نیست، اما احتمال رویارویی مستقیم پایین است و تنش‌ها ممکن است محدود به حملات مقطعی برای تضعیف دولت مادورو و بی‌ثبات کردن اوضاع داخلی ونزوئلا باشد.
