نفوذ ترکیه در غزه؛ بازیگری که اسرائیل نمی‌تواند نادیده بگیرد
ترکیه با گسترش نفوذ منطقه‌ای، تقویت روابط استراتژیک با آمریکا و فعالیت‌های مستقیم در غزه، به بازیگری محوری در پرونده این منطقه تبدیل شده و اسرائیل توان محدود کردن نقش فعال آنکارا را ندارد.
به گزارش ایلنا، زوی بارل، تحلیلگر مسائل خاورمیانه در روزنامه عبری «هاآرتص» در تازه‌ترین مقاله خود نوشت: ترکیه، به‌ویژه پس از پیشنهاد دونالد ترامپ برای آتش‌بس در غزه، توانست حماس را به همکاری وادار کند و همین موضوع موقعیت آنکارا را در خاورمیانه برجسته و متمایز کرده است.
زوی بارل معتقد است ترکیه گام‌های مؤثری برای گسترش نفوذ منطقه‌ای خود از طریق نقش‌آفرینی در غزه برداشته و اسرائیل با وجود موضع‌گیری‌های سختگیرانه، نمی‌تواند این نفوذ را محدود کند.
تل‌آویو تلاش می‌کند با اشاره به کنترل امنیتی خود، نقش ترکیه را کم‌اهمیت جلوه دهد، اما به نوشته این تحلیلگر صهیونیست، این اظهارات با واقعیت فاصله دارد؛ چرا که بخشی از مسئولیت امنیتی غزه به یک نیروی بین‌المللی سپرده خواهد شد و اسرائیل دیگر کنترل کامل بر آن ندارد.
ترکیه طی یک دهه اخیر توانسته خود را به‌عنوان یک قدرت منطقه‌ای تثبیت کند و نفوذ خود را به کشورهای مختلفی از جمله لیبی، قطر، سومالی، عراق، سوریه و آذربایجان گسترش دهد. این نفوذ ترکیبی از دیپلماسی اقتصادی، همکاری‌های نظامی و فعالیت‌های بشردوستانه است. آنکارا هم‌اکنون در عملیات‌های بین‌المللی حفظ صلح، از جمله نیروهای «یونیفل» در لبنان حضور دارد و شبکه گسترده‌ای از روابط اقتصادی و دیپلماتیک را در خاورمیانه، شمال آفریقا، اروپا و روسیه برقرار کرده است.
با بازگشت ترامپ به کاخ سفید، جایگاه ترکیه در واشنگتن تقویت شد؛ زیرا برخلاف کشورهای ثروتمند خلیج‌فارس، آنکارا دارای نفوذ سیاسی واقعی در پرونده‌های حساس مانند حماس، سوریه و اوکراین است. ترکیه همچنین توانسته تضادهای خود را مدیریت کند؛ عضویت در ناتو در کنار خرید سامانه دفاعی روسی «اس-۴۰۰»، مواجهه با تحریم‌های آمریکا و مشارکت در جنگ اوکراین و توافق صادرات غلات از روسیه و اوکراین نمونه‌هایی از این توانمندی است.
ترکیه همچنین تجربه موفقی در بهره‌گیری از روابط با اتحادیه اروپا دارد؛ پس از ناکامی در مذاکرات عضویت به دلیل مسائل مربوط به دموکراسی و حقوق کردها، از بحران پناهجویان سوری برای ایجاد معادله‌ای جدید استفاده کرد و توانست از کمک مالی و تسهیلات ویزا بهره‌مند شود.
بارل معتقد است که ایده ترامپ برای آتش‌بس در غزه و توسعه منطقه تحت نظارت بین‌المللی، تا حدی از تجربه ترکیه در سوریه الهام گرفته است؛ آنکارا پیشتر ایجاد منطقه امن برای اسکان پناهجویان را پیشنهاد کرده بود و اکنون در پروژه‌های بازسازی غزه نقش فعال دارد.
فعالیت‌های ترکیه در غزه شامل کمک‌های بشردوستانه و هماهنگی غیررسمی با قطر و مصر در زمینه بازسازی و تامین کمک‌های انسانی است.
بارل نتیجه می‌گیرد که ترکیه با این اقدامات، نه تنها نفوذ خود در غزه را تثبیت کرده، بلکه به یکی از بازیگران اصلی منطقه تبدیل شده و اسرائیل در مقابل آن توان محدودی دارد.
