میرکوشش در گفتوگو با ایلنا بررسی کرد:
خروجی دیدار ترامپ و پوتین در آلاسکا/ امکانسنجی برقراری آتشبس دائم در اوکراین

کارشناس مسائل آمریکا گفت: رئیسجمهوری ایالات متحده با تغییر لحن خود، توپ را به زمین ناتو و اوکراین انداخت و گفت که توافق باید میان آنها حاصل شود.
امیرهوشنگ میرکوشش، کارشناس مسائل آمریکا در تشریح ابعاد دیدار رؤسای جمهوری روسیه و آمریکا در گفتوگو با ایلنا اظهار کرد: مذاکرات ترامپ و پوتین در آلاسکا با تبلیغات و سر و صدای فراوان برگزار شد. این دیدار در پایگاهی انجام شد که یک پایگاه راهبردی برای آمریکا از منظر جنگهای اتمی و مانورهای هوایی به حساب میآید. بسیاری از ناظران، این نشست را بیش از آنکه مذاکراتی جدی بدانند، نوعی نمایش سیاسی تلقی کردند، زیرا با وجود انتظارات بالا، مذاکرات پس از سه ساعت بدون دستیابی به توافقی مشخص به پایان رسید. پوتین در پایان نشست، گفتوگوها را «سازنده» توصیف کرد و آن را نقطه شروعی برای حل بحران اوکراین و احیای روابط مسکو – واشنگتن دانست. او همچنین بر اهمیت همکاریهای دو کشور در حوزه انرژی، فناوری و حتی توسعه قطب شمال تأکید داشت. در مقابل، ترامپ دیدار را «بسیار موفق» خواند، از پیشرفتهای اقتصادی سخن گفت و بار دیگر همان ادعای قدیمی خود یعنی اگر او در قدرت بود، جنگ اوکراین آغاز نمیشد را مطرح کرد. او در جریان انتخابات ریاستجمهوری وعده داده بود که در صورت پیروزی، جنگ را ظرف چند روز پایان خواهد داد. اما در این نشست به جای تأکید بر «آتشبس»، از دستیابی به «توافق صلح کامل» سخن گفت؛ تغییری که به نظر میرسد متأثر از شرایط فعلی روسیه و مواضع پوتین باشد.
وی ادامه داد: در همین حال، قرار است ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، دوشنبه به کاخ سفید برود. با وجود خوشبینی ترامپ، زلنسکی، اروپا و بسیاری از تحلیلگران سیاسی نسبت به این نشست ابراز تردید کردهاند. به اعتقاد آنها، پوتین آمادگی پذیرش تغییرات اساسی در مواضع خود را ندارد و بیشتر به دنبال استفاده از این فرصت برای بهبود وجهه بینالمللی خود است. فراموش نکنیم که او هماکنون به عنوان «جنایتکار جنگی» تحت تعقیب دیوان کیفری بینالمللی است و طبیعتاً از هر فرصتی برای کاستن از فشارهای بینالمللی بهرهبرداری میکند. از سوی دیگر، ترامپ نیز با تغییر لحن خود، توپ را به زمین ناتو و زلنسکی انداخت و گفت که توافق باید میان آنها حاصل شود. این عقبنشینی از مواضع پیشین (که همواره بر پایان جنگ «با زور و قدرت» تأکید داشت) نشان میدهد او نیز به محدودیتهای واقعی تن داده است.
این تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: نشست مذکور هرچند گامی در جهت دیپلماسی محسوب میشود، اما چون بدون دستاورد ملموس پایان یافت، مسیر صلح همچنان دشوار است. گزارشهای مؤسساتی چون «چتم هاوس» نیز بر این نکته تأکید دارند که پوتین هنوز آماده هیچ تغییر اساسی در مواضع خود نیست و هدف اصلی او حفظ و تثبیت دستاوردهای سرزمینی، بهویژه در کریمه و دونباس است. بررسی زبان بدن و رفتارهای پوتین در این دیدار هم نشان میدهد او مذاکرات را بیشتر به چشم یک نمایش رسانهای میبیند؛ نوعی تاکتیک برای وقتکشی، خرید زمان و تلاش برای کاهش فشار تحریمها، نه اقدامی واقعی برای کاهش تنش. ترامپ نیز به نوبه خود، همواره سیاست خارجی را شخصیسازی میکند و به جای تکیه بر نهادهای بینالمللی یا هماهنگی با اروپا و ناتو، همه چیز را حول شخصیت خود سامان میدهد. این رویکرد میتواند به بیثباتی در سیاست خارجی آمریکا بینجامد و شکاف میان واشنگتن و متحدان اروپاییاش را تعمیق بخشد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: واقعیت این است که اوکراین و متحدان غربیاش – شامل اتحادیه اروپا و ناتو – نقش کلیدی در پذیرش هر توافق صلحی دارند. اگر آنها موافقت نکنند یا روسیه و آمریکا به تعهدات واقعی پایبند نباشند، صلحی پایدار حاصل نخواهد شد. حتی افکار عمومی داخلی در آمریکا و روسیه نیز میتواند فشار مضاعفی بر پوتین و ترامپ وارد کند.
در جمعبندی میتوان گفت که احتمال دستیابی به «آتشبس محدود» – آن هم بیشتر برای نمایش و کاهش موقت تنش – وجود دارد. اما تحقق صلح پایدار و جامع در کوتاهمدت بسیار بعید است؛ مگر اینکه روسیه، اوکراین و غرب بر سر منافع حیاتی خود به توافقی واقعی برسند و این توافق با ضمانتهای بینالمللی و مکانیزمهای نظارتی قوی همراه باشد.