ایلنا از آذربایجان غربی گزارش میدهد؛
یلدا زیر سایه گرانی/طولانیترین شب سال گرانتر از همیشه
در آستانه شب یلدا، بازار میوه، آجیل و شیرینی بیش از هر زمان دیگری کام خانوادهها را تلخ کرده است؛ گرانی افسارگسیخته، جیبهای خالی و قدرت خرید پایین مردم باعث شده تا یکی از کهنترین آیینهای ایرانی برای بسیاری تنها در حد حسرت یک دورهمی ساده باقی بماند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، شب یلدا همواره برای خانوادههای ایرانی فرصتی برای صلهرحم، دورهمی و زنده نگه داشتن سنتهای دیرینه بوده است، شبی که گرمای محبت، سرمای بلندترین شب سال را میشکند. اما چند سالی است که افزایش قیمتها این آیین کهن را تحتالشعاع قرار داده و امسال، فشار اقتصادی بیش از همیشه خود را نشان میدهد.
بررسیهای میدانی از بازار یلدای ارومیه حاکی از آن است که قیمت آجیل، میوه و شیرینی هیچ تناسبی با وضعیت معیشتی مردم ندارد. اگرچه مسئولان از تشدید نظارتها و کنترل قیمتها سخن میگویند، اما بازار مسیر خود را میرود و گشتهای مشترک و قیمتهای دستوری نتوانستهاند مانع گرانی شوند. نتیجه این وضعیت، بازاری خلوتتر از سالهای گذشته و مردمی است که اغلب با دست خالی یا خریدهای حداقلی از مغازهها خارج میشوند.
بازار آجیل امسال کم رونق تر از سال های گذشته است
محسن یوسفی، فروشنده آجیل و خشکبار، درباره شرایط این روزهای بازار میگوید: هر سال نزدیک یلدا قیمتها بالا میرود، اما امسال افزایش قیمتها شدیدتر شده است. مردم برای خرید مراجعه میکنند اما وقتی قیمتها را میبینند یا منصرف میشوند یا نهایتاً ۲۰۰ تا ۳۰۰ گرم خرید میکنند. فروش ما نسبت به سال گذشته بهمراتب کمتر شده و عملاً رونقی در بازار نیست.
وی ادامه میدهد: شب یلدا و مناسبتهایی از این دست، تنها فرصت کوتاه مردم برای فرار از فشارهای زندگی است، اما گرانی همین فرصت را هم از آنها گرفته است. بسیاری از مشتریان میگویند آخر ماه است و پولی برای خرید باقی نمانده است.
به گفته فعالان بازار، اگرچه مراجعه مردم زیاد است، اما خرید واقعی انجام نمیشود و این بیانگر کاهش قدرت خرید مردم و کوچکتر شدن سفره های یلدایی است.
یلدای امسال گرانترین یلدا است
یکی از شهروندان و کارگران زحمتکش شهر نیز در گفتوگو با ایلنا میگوید: به نظرم یلدای امسال گرانترین یلدایی است که مردم تجربه میکنند. با حقوق کارگری، دیگر توان خرید آجیل و میوه شب یلدا را ندارم و شرمنده خانوادهام هستم. این وضعیت واقعاً دردناک است.
وی با اشاره به افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی اضافه میکند: بازار میوه هم دست کمی از آجیل ندارد. قیمت هندوانه و انار هم بالا رفته و خیلیها حتی توان خرید همین اقلام ساده را هم ندارند.
افزایش ۵۰ درصدی قیمت انواع میوه در بازار
رئیس اتحادیه میوه و تره بار شهرداری ارومیه از افزایش ۵۰ درصدی قیمت انواع میوه نسبت به پارسال در بازار خبر داد و گفت: با توجه به افزایش قیمت میوه عرضه این محصول بیشتر از تقاضا است.
یحیی آرنگ پور در گفت و گو با ایلنا، با اشاره به فرارسیدن شب یلدا، در خصوص تهیه هندوانه شب یلدا گفت: قیمت هندوانه نسبت به سال قبل افزایش ۴۰ درصدی پیدا کرده است بطوریکه در حال حاضر قیمت هر کیلو هندوانه درجه ۲ در بازار ۲۰ هزار تومان و هندوانه درجه یک از ۳۰ هزار تومان تا ۴۰ هزار تومان به فروش میرسد.
آرنگ پور با اشاره به انبار کافی مرکبات و سیب در سردخانه ها برای شب یلدا نیز یاد آور شد: در حال حاضر قیمت هر کیلو سیب ارومیه در میدان ۶۰ الی ۸۰ هزار تومان، هرکیلو سیب کوهستان نیز به قیمت هرکیلو ۹۰ الی ۱۲۰ هزار تومان بفروش می رسد.
عرضه ی بالا و تقاضای پایین میوه
وی افزود: سیب مورد نیاز شب یلدا در ارومیه از باغات استان تامین شده و به دلیل افزایش قیمت و تقاضای پایین نیازی به خرید سیب از سایر استان ها نیست.
وی افزود: انار در سردخانهها به میزان کافی ذخیره شده است و قیمت انار معمولی در بازار بین ۸۰ تا ۱۲۰ هزار تومان بوده و همچنین قیمت انار لوکس صادراتی بین ۱۷۰ تا ۲۲۰ هزار تومان است.
وی قیمت هر کیلو پرتقال برگی فله را ۳۸ تا ۴۸ هزار تومان، پرتقال بسته بندی صادراتی را ۵۵ تا ۶۵ هزار تومان عنوان کرد.
وی افزود: هیچ کمبودی در تهیه میوه شب یلدا وجود ندارد ولی با توجه به تورم و افزایش شدید قیمت میوه تقاضا برای خرید پایین است.
افزایش ۴۰ تا ۸۰ درصدی قیمت انواع آجیل در بازار
رئیس اتحادیه فروشندگان آجیل و خشکبار آذربایجان غربی از افزایش ۴۰ تا ۸۰ درصدی قیمت انواع آجیل در بازار خبر داد و گفت: این افزایش در سایه نوسانات ارزی، تغییرات اقتصادی و اقلیمی، صورت گرفته که بازار این محصول پرمصرف را با کاهش تقاضا و چالشهای جدی مواجه کرده است.
امیر طنابی ساعی، در گفتوگو با خبرنگار ایلنا با اشاره به افزایش چشمگیر قیمتها گفت: قیمت انواع آجیل در بازار نسبت به گذشته بین ۴۰ تا ۸۰ درصد افزایش یافته است که این موضوع بهطور مستقیم تحت تأثیر شرایط اقتصادی، تغییرات اقلیمی و نوسانات نرخ ارز قرار دارد.
وی با بیان اینکه نوسانات بازار ارز نقش تعیینکنندهای در افزایش هزینههای تولید و واردات دارد، افزود: بالا رفتن قیمتها باعث کاهش محسوس تقاضا شده و از سوی دیگر، عرضه این محصولات نیز در بازار کاهش یافته است که بازار آجیل را با چالشهای جدی روبهرو کرده است.
طنابی با انتقاد از وضعیت بازار خشکبار گفت: صادرات بیضابطه پسته، عامل اصلی افزایش سرسامآور قیمت این محصول در کشور است.
وی افزود: در حالی که انواع آجیل و تنقلات خارجی بهوفور در بازار عرضه میشود، خشکبار تولید داخل با هدف افزایش قیمت احتکار شده و در حال حاضر در بازار نایاب است.
رئیس اتحادیه فروشندگان آجیل و خشکبار آذربایجان غربی با تأکید بر لزوم ورود جدیتر دولت و نهادهای مرتبط به این موضوع خاطرنشان کرد: وضعیت کنونی بازار و افزایش قیمتها نیازمند توجه ویژه و سیاستگذاریهای مؤثر است. در غیر این صورت، ادامه این روند میتواند پیامدهای منفی برای تولیدکنندگان و مصرفکنندگان به همراه داشته باشد و تعادل بازار را بیش از پیش برهم بزند.
برخورد قاطع با گرانفروشان در آستانه شب یلدا
مدیرکل تعزیرات حکومتی آذربایجانغربی از آغاز طرح ویژه نظارتی شب یلدا و برخورد قاطع با گرانفروشی و احتکار در راستای تضمین حقوق مصرفکنندگان خبر داد.
حسین نجفزاده در گفت و گو با ایلنا، اظهار کرد: بهمنظور نظارت بر بازار کالاهای مصرفی شب یلدا و جلوگیری از سوءاستفاده برخی افراد سودجو، طرح ویژه نظارتی از ۱۵ آذر تا ۳ دیماه ۱۴۰۴ برگزار میشود.
وی افزود: این طرح با هدف کنترل هدفمند بازار، پیشگیری از تخلفات، حمایت از حقوق مصرفکنندگان و مقابله با افزایش خودسرانه قیمت اقلام پرمصرف مانند آجیل، شیرینی، میوه، حبوبات، گوشت، قند و شکر اجرا خواهد شد.
مدیرکل تعزیرات حکومتی آذربایجانغربی تصریح کرد: اکیپهای گشت مشترک با همکاری دستگاههای نظارتی، بازرسیهای میدانی انجام داده و با هرگونه تخلف، به ویژه گرانفروشی و احتکار، برخورد سریع و قاطع خواهند داشت. رسیدگی به شکایات نیز در این ایام خارج از نوبت و با سرعت بیشتری صورت میگیرد و در صورت تکرار تخلف، اقدامات شدیدتری مانند مهر و موم، نصب پارچه و جریمههای بازدارنده اعمال خواهد شد.
وی از شهروندان خواست در صورت مشاهده هرگونه تخلف، موضوع را از طریق سامانه اینترنتی www.tazirat135.ir یا شماره تلفن ۱۳۵ به تعزیرات حکومتی استان و شماره ۱۲۴ به اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان گزارش دهند تا رسیدگی فوری صورت گیرد.
مشاهدات میدانی نشان میدهد؛ نظارتها تأثیر چندانی بر کنترل قیمتها نداشته و برخوردی جدی با دلالان و عوامل اصلی گرانی صورت نمیگیرد. در چنین شرایطی، تلخی شب یلدا برای بسیاری از خانوادهها ادامهدار است, خانوادههایی که سهمشان از این آیین کهن، سفرهای خالی و حسرت یک دورهمی ساده است.
گزارش: بیتا اختیاری
