جشنواره بین‌المللی فیلم فجر شیراز؛
کارگاه عکاسی با حضور آلفرد یعقوب‌زاده برگزار شد/ ۴۵ سال ایستادگی بر سر حقیقت
تالار حافظ فرهنگ و ارشاد فارس، در دومین روز جشنواره بین‌المللی فیلم فجر، میزبان کارگاه آموزشی آلفرد یعقوب‌زاده، عکاس سرشناس بین‌المللی، با عنوان "کارگاه عکاسی جنگ از نگاه آلفرد یعقوب‌زاده" بود.
به گزارش ایلنا، در آغاز این کارگاه که با استقبال پرشور دانشجویان رشته عکاسی، عکاسان و علاقه‌مندان به این هنر همراه بود، کلیپی از زندگی حرفه‌ای و شخصی آلفرد یعقوب‌زاده روی پرده به نمایش درآمد؛ تصاویری از جنگ، چهره‌های سربازان، مجروحان، شهدا، آوارگان و در میان آنان، چند عکس خانوادگی و تصاویری از خود عکاس.
این مقدمه، زمینه‌ساز ورود به بحثی بی‌پرده و صریح شد؛ روایتی از ۴۵ سال ایستادن بر سر حقیقت، حتی به بهای دوری از زندگی شخصی.
با پایان کلیپ، آلفرد یعقوب‌زاده سخنانش را با تاملی بر تاثیر حرفه عکاسی بر زندگی شخصی آغاز کرد و گفت: انتخاب کرده است کارش را بر هر چیز دیگری مقدم بداند و همین انتخاب، سال‌ها او را از خانواده دور نگه داشته است؛ اگرچه بر اهمیت خانواده تاکید داشت، اما صادقانه اعتراف کرد که تصمیم‌گیری میان خانواده و حرفه همواره دشوار بوده و او کار را مهم‌تر دانسته است.
مسئولیت سنگین چشم مردم بودن
وی با تاکید بر وظیفه خود به‌عنوان "چشم مردم"، گفت: برای انجام کارم حاضر هستم جان خود را نیز دهم؛ مردم از بسیاری رویدادها بی‌خبرند و مسئولیت انتقال این واقعیت‌ها بر دوش ماست؛ وظیفه‌ی من فقط ثبت واقعیت است، نه قضاوت درباره آن.
یعقوب‌زاده افزود: هر عکس باید خود روایت‌گر و بی‌نیاز از توضیح اضافه باشد؛ وقتی مخاطب عکس را می‌بیند، باید داستان را درک کند.
عکاسی جنگ برای او تنها به میدان‌های نبرد محدود نماند؛ او ادامه داد: بعدها به سراغ سرنوشت آوارگان، اسرا، شهدا، کشته‌شدگان جنگ و خانواده‌های آنان رفتم؛ جایی که انسانیت بر هر چیز دیگری اولویت پیدا می‌کند.
به گفته او وقتی جان انسانی در خطر است، باید دوربین را زمین گذاشت و کمک کرد؛ من بسیاری از لحظه‌ها و صحنه‌های ناب عکاسی را برای کمک به دیگران از دست داده‌ام، اما این بهایی است که باید برای انسانیت پرداخت.
آغاز راه؛ از هالیوود تا میدان جنگ
یعقوب‌زاده درباره شروع کارش گفت: در آغاز، هیچ تجربه‌ای از جنگ و عکاسی جنگ نداشتم و تنها آشنایی‌ام با جنگ، مربوط به فیلم‌های هالیوودی بود؛ اما در عمل و با حضور در میدان، درس‌های اصلی را آموختم.
وی با اشاره به مخالفت اولیه مادرش برای ورود به عرصه عکاسی، گفت: مادرم می‌خواست پزشک شوم و فکر می‌کرد عکاسی به درد من نمی‌خورد.
یعقوب‌زاده از تجربه همکاری‌اش با دکتر چمران در دوران جنگ نیز گفت و اینکه حمایت و علاقه چمران به عکاسی، به او این امکان را داد تا با آزادی عمل بیشتری در جبهه عکاسی کند.
وی همچنین تاکید کرد که هرگز در جریان عکاسی از جنگ مجروح نشده و این را از خوش‌شانسی خود می‌داند؛ چرا که این موضوع هیچ خللی در روند کارش ایجاد نکرده است.
نقدی صریح بر عکاسی خبری امروز
این عکاس پیشکسوت، با صراحت از وضعیت امروز عکاسی خبری انتقاد و اظهار کرد: حرفه ما عملا آسیب دیده است؛ امروزه همه با یک تلفن همراه، خود را عکاس می‌دانند و احترام به کار حرفه‌ای از بین رفته است؛ از سوی دیگر، رسانه‌ها نیز دیگر حاضر نیستند برای عکس‌های باکیفیت هزینه کنند.
یعقوب‌زاده، جنگ‌های امروز را نیز متفاوت از گذشته دانست و افزود: جنگ‌های معاصر بسیار خشن‌تر شده‌اند؛ همه چیز به موشک و پهپاد محدود شده است؛ دیگر کسی در میدان جنگ نمی‌دود که تو بخواهی لحظه‌اش را ثبت کنی.
وی از ارتباط نزدیکش با عباس عطار، عکاس شهیر ایرانی، یاد کرد و او را دوستی بسیار خوب، بی‌حسادت، همراه و مشوقی دلسوز دانست.
یعقوب‌زاده با بیان اینکه بیشترین تاثیر را در عکاسی جنگ از "دان مک‌کالین"، عکاس بریتانیایی، گرفته است، گفت: عکس‌های جنگ ویتنام او تاثیر شگرفی بر من گذاشت.
این عکاس پیشکسوت با اشاره به سرعت رشد فناوری گفت: من هنوز هم هر روز در حال یادگیری هستم؛ تکنولوژی لحظه به لحظه در حال به‌روز شدن است و ما نیز باید هر روز بیاموزیم.
او بار دیگر بر نقش عکاس به عنوان "چشم مردم" تاکید کرد و گفت: ما نباید قضاوت کنیم؛ باید صادق باشیم و واقعیت را همان‌گونه که هست نشان دهیم.
وی در پایان درباره معیارهای انتخاب یک عکس خبری خوب بیان کرد: در یک روز ممکن است صدها فریم بگیریم، اما در نهایت، باید یک عکس بتواند تمام روایت را از نظر زیبایی‌شناسی، ترکیب‌بندی و قدرت انتقال پیام در خود جای دهد.
