از عدم تنوع ژانر سینما تا سرمایه‌گذاری بخش دولتی در کارهای مذهبی تاریخی در سینماگرام
پنجمین قسمت برنامه تخصصی سینمایی «سینماگرام» با اجرای شاهرخ دولکو، فرزاد موتمن، امیرعباس صباغ و حامد سقایان روی آنتن شبکه چهار رفت.
به گزارش ایلنا، در بخش ژانر هفته شاهرخ دولکو با یحیی نطنزی گپ‌وگفتی درباره نبود تنوع ژانر در سینمای ایران داشت؛ همچنین فرزاد موتمن در بخش فرزاد موتمن تقدیم می‌کند با محسن شاه ابراهیمی طراح صدا در سینما به گفت و گو نشست. در بخش شعبده بازیگری حامد سقایان با امیر پوریا گفت وگو کرد. در بخش سوژه هفته امیرعباس صباغ با محمدرضا ورزی، به گفت‌وگو نشست؛ و در نهایت شاهرخ دولکو در بخش کافه نقادی میزبان امیر حسن ندایی استاد دانشگاه بود.
یحیی نطنزی در این برنامه ژانرهای سینمایی را پدیده‌هایی خواند که بعد از فیلم‌ها به وجود می‌آیند و گفت: ژانرهای سینمایی پدیده‌هایی هستند که بعد از فیلم به وجود می‌آیند.
نطنزی ادامه داد: یکسری زمینه و حال و هوای متفاوت برای هر فیلم وجود دارد که به این صورت ژانرها شکل می‌گیرد و مخاطب منتظر دیدن این نوع فیلم‌هاست. ما در سینماب ایران چنین خاستگاهی نداریم و شاید دو ژانر اجتماعی و ژانر ملودرام داشته باشیم. به طور کل سلیقه مخاطب در جامعه ایرانی برای ژانر تربیت نشده است.
نطنزی با بیان اینکه «زمانی که صحبت از ژانر شده همه به سراغ قوانین و آیین‌نامه رفته‌اند و کسی به دنبال خواسته‌های جامعه و سلایق گوناگون نرفته است» گفت: سلیقه مردم جامعه قطعا روی ژانر‌بندی فیلم‌ها موثر است؛ چه در زمینه اجتماعی چه عاشقانه.
او یادآور شد: این ژانرها برای کارگردانان راحت‌تر است و فیلمسازی که نخواهد هزینه خود را به خطر بی‌اندازد از سبک‌های گوناگون استفاده می‌کند. یکی از ایده‌هایی که به فیلمساز کمک می‌کند دیدن فیلم‌های تاریخ سینما و خواندن کتاب در این زمینه است. فیلم‌هایی که با سلیقه و علاقه مخاطب همراه باشد فروش خوبی هم خواهند داشت.
ایرج شهرزادی هم در این برنامه سینما را ترکیبی از صدا و تصویر خواند و گفت: حضور صدا همراه با فیلم یک عامل حیاتی و به گونه‌های متفاوت است. سینما ترکیبی از صدا و تصویر است، صدا در ناخودآگاه مخاطب تاثیر می‌گذارد. در سینما بخش عمده‌ای از صدا ساخته می‌شود و تمام آن صدا از خود فیلم نیست. در صدا دقیقا همان ابزار مورد نظر استفاده نمی‌شود.
شهرزادی یادآور شد: در صداگذاری سعی می‌شود کارگردان از نحوه ساخت صدا متوجه نشود چون فکر می‌کند ممکن است کار مصنوعی شود درحالی که این طور نیست. برخی از صداها در روند فیلم موثر است و برخی تنها وظیفه فضاسازی دارد. فیلم‌های سینمایی باید ظرفیت صداهای خاص و اگزجره را داشته باشد و احساس مخاطب خود را درگیر کند.
محمدرضا ورزی نیز ژانر تاریخی مذهبی را یک تخصص خواند و گفت: ژانر تاریخی مذهبی کار سنگین و پرهزینه‌ای است بنابراین سرمایه‌گذار خصوصی، سرمایه‌اش را صرف این ژانر نمی‌کند؛ البته جدیدا بخش دولتی هم به این مسئله زیاد اعتنایی ندارد؛ به این دلیل که به دنبال بازگشت مالی و سرمایه‌شان هستند اما کارهای تاریخی مذهبی بازدهی مالی ندارند.
ورزی ادامه داد: بخش دولتی باید بر کارهایی که در جامعه ضرورت مطرح و تولید شدن دارند سرمایه‌گذاری کند حتی اگر بر مخاطب اندکی تاثیر گذاشته باشد.
او یادآور شد: اگر مسئولین امر در حوزه سینما بتوانند با پخش خارجی یک سری رایزنی‌هایی را اتخاذ کنند می‌توانند بازدهی مالی خوبی را به دست آورند.
ورزی تصریح کرد: ژانر تاریخی مذهبی یک تخصص است و در فضای تاریخی ابتدا باید تجربه کرد؛ کسی می‌خواهد کار تاریخی مذهبی کند باید بشناسد، مطالعه و تحقیق داشته باشد تا بتواند خودش را در این ژانر به یک متخصص تبدیل کند.
امیر حسن ندایی هم خاطرنشان کرد: در طبقه‌بندی فیلم‌های مستند یک فرمی به اسم (داکیو دراما) داریم که معادل فارسی هم ندارد؛ در این فرم ما یک مستند زندگی‌نامه‌ای را داریم که کارگردان فیلم را بر اساس آن داستان واقعی می‌سازد مانند «تایتانیک».
ندایی خاطرنشان کرد: در کنار داکیو دراما یک ساختار دیگر به نام داکیو فیکشن داریم که مجموعه‌ای از تخیل و واقعیت را در برمی‌‌گیرد.
او یادآور شد: ساختارهای غیر خطی معمولا ساختارهایی هستند که به صورت دایره‌ای عقب‌گرد می‌کند یعنی از یک نقطه‌ای شروع می‌کند و به عقب برمی‌گردد
امیر پوریا با بیان اینکه متد بیشتر به بازی در لحظه تاکید می‌کند، گفت: مکتب متداکتینگ به میزان قابل توجهی به بداهه‌پردازی بازیگر اهمیت می‌دهد. یکی از آموزه‌های متد این است که بازیگر از حافظه حسی عاطفی خود استفاده کند و بخواهد احساسات شخصیت را به بیننده منتقل کند.
پوریا ادامه داد: بخشی از درام را قائل به واکنش‌های عاطفی تماشاگر در بخش‌های دیگر بازی کردن خیلی کار متد نیست. این خطر وجود دارد که مردم تصور کنند با این شیوه کاری ادا درآوردن آن حتما می‌توانند جایگاه والایی به دست آورند.
«سینماگرام» هر پنجشنبه ساعت ۲۳ با پخش گفتگوهای تخصصی و آیتم‌های متنوع تقدیم هنرمندان و علاقمندان به هنر هفتم می‌شود.
