آیین بزرگداشت علامه حاج محمدتقی شیخ شوشتری (ره) در شوشتر برگزار شد

آیین بزرگداشت عالم ربانی و محقق نامدار، علامه حاج شیخ محمدتقی شیخ شوشتری (ره)، به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، با همکاری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان خوزستان و جمعی از نهادهای فرهنگی و دینی این استان، شامگاه جمعه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۴ با حضور پرشمار استادان و پژوهشگران، مدیران عالی و جمع زیادی از مردم شوشتر و استان خوزستان در محل مرقد این رجالشناس برجسته کشور در شهرستان شوشتر برگزار شد.
به گزارش ایلنا، در ابتدای این مراسم، حجت الاسلام رضا حبیب پور؛ امام جمعه شوشتر در جایگاه قرار گرفت و ضمن خوشامدگویی به حاضران، پیام آیت الله العظمی جعفر سبحانی- از مراجع عالیقدر تقلید، به این آئین را قرائت کرد. در بخشی از این پیام آمده است: «بی تردید مقام علمی، تاریخی، رجالی و شخصیت چند بعدی مرحوم آیت الله حاج شیخ محمد تقی شوشتری (رضوان الله علیه) شایسته مقاله مستقلی است، اما چون اکنون مجال آن فراهم نیست به بیان کلامی کوتاه بسنده میکنیم. ایشان در علم رجال و درایه از جمله محققان برجسته و صاحب نظران کم نظیر عصر خویش است. ژرف نگری و دیدگاههای بلند ایشان در تعلیقاتشان بر کتاب «تنقیح المقال»، گواهی روشن بر دانش گسترده اوست. آیت الله شوشتری نه تنها در رجال شیعه دارای
احاطهای ستودنی بود بلکه در شناخت رجال اهل سنت نیز تبحری ویژه داشت و آثار ایشان گویای این تسلط علمی است. وی برای شناسایی روایات موضوعه و ساختگی طرحی علمی و دقیقی ارائه داد که خلاصهای از آن را در کتاب ارزشمند «الاخبار الدخیله» بیان کرده است. »
در ادامه آیت الله سید محمدعلی موسوی جزایری عضو مجلس خبرگان رهبری و رئیس حوزههای علمیه استان خوزستان با اشاره به مقام علمی و معنوی این علامه شیخ شوشتری، سخنانی ایراد کرد.
وی در ابتدای سخنان خود با قدردانی از برگزارکنندگان این مراسم، گفت: در ایامی که توفیق شاگردی در محضر شیخ را داشتم، خاطرات ارزشمندی برایم رقم خورد که امروز مناسب دیدم برخی از آنها را بازگو کنم.
او نخستین خاطره خود را با اشاره به یکی از آثار علامه شیخ بیان کرد و افزود: ایشان وقتی تصمیم به تألیف و پژوهش گرفتند، نخستین اثر خود را با تمرکز بر شخصیت و ولایت حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) آغاز کردند. این کتاب که به نام قضاوتهای امیرالمومنین(ع) شناخته میشود، اثری مهم و غنی است که آوازه آن فراتر از مرزهای ایران نیز رفت.
وی افزود: در یکی از سفرهای خارجیام به یکی ازکشورهای عربی، در هنگام پیادهروی کتابی را دیدم که عکس مرحوم شیخ محمدتقی شوشتری روی جلد آن بود. وقتی دقت کردم، دیدم همان کتاب قضاوتهای امیرالمومنین(ع) است. تعجب کردم که کتاب یک عالم زاهد و بیادعا، بدون پشتوانه تبلیغاتی، در آن سوی دنیا به دست اهل سنت هم رسیده و مورد استفاده قرار گرفته است.
آیتالله موسوی جزایری سپس به اثر مهم دیگر این عالم فرزانه، قاموس الرجال اشاره کرد و گفت: علامه شوشتری با دقتی علمی و نگاهی نقادانه، پس از مطالعه کتاب «تنقیح المقال» اثر شیخ عبدالله مامقانی، به اشکالاتی در آن پی برد و با هدف اصلاح و تکمیل، کتاب سترگ «قاموس الرجال» را تألیف کرد. این اثر، گامی بزرگ در علم رجال و شناخت راویان حدیث محسوب میشود.
عضو مجلس خبرگان رهبری در پایان تأکید کرد: شیخ محمدتقی شوشتری نه با ثروت و امکانات، بلکه با اخلاص و تلاش علمی، نام خود را در تاریخ علم و معرفت ثبت کرد. امروز ما به چنین الگوهایی بیش از هر زمان دیگر نیازمندیم.
شیخ شوشتری؛ نابغهای از دیار خوزستان
محمود شالویی رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی نیز طی سخنانی، ضمن تجلیل از مقام علمی و معنوی شیخ شوشتری، از وی بهعنوان «حکیم الهی» و «نابغهای از دیار خوزستان» یاد کرد.
مشاور وزیرفرهنگ در بخشی از سخنرانی خود با اشاره به نقش بیبدیل ایمان، اخلاص و تقوا در شخصیت علمی و معنوی شیخ شوشتری، گفت: «فضیلت شیخ نه در گستره علم او، بلکه در اخلاص، زهد، و خلوص ارتباطش با خداوند نهفته است. مردم شوشتر به خانه او مراجعه میکردند، نه صرفا برای عرض حال، بلکه برای دعایی که از دل او برمیآمد و به اجابت نزدیک بود. او واسطهای میان خلق و خالق بود، نه بهعنوان یک مجتهد صرف، بلکه چونان انسانی که در خدا فانی شده بود.
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، با اشاره به ارتباط عمیق شیخ با ساحت معنویت، داستانی از دیدار خود در سال ۱۳۶۷ با وی نقل کرد و افزود: شیخ شوشتری از چنان مقام باطنی و شهود معنوی برخوردار بود که گاه قبل از حضور فیزیکی انسان، وجود مثالی او را درک میکرد. او میگفت خدا، خدا، خدا... و همه هستیاش آینهای برای ذکر الهی بود.
شالویی همچنین به نامهای که شیخ شوشتری حدود پنجاه سال پیش در تقدیر از انتشار کتاب «الغارات» توسط انجمن آثار ملی(انجمن آثار و مفاخر فرهنگی) به رئیس وقت انجمن نوشته بود اشاره کرد و گفت: شیخ در آن نامه، این کتاب را به بارانی برای جانهای تشنه تعبیر کرده بود؛ توصیفی که عمق ارتباط او با ساحت معارف علوی را نشان میدهد. اینکه علامه طباطبایی و شیخ شوشتری هر دو از این اثر خرسند شده بودند، گواهی بر اعتبار معنوی و علمی این کتاب است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت احیای میراث معنوی مفاخر ایران پرداخت و تصریح کرد: ما امروز بیش از هر زمان به بزرگانی چون محمدتقی آشیخ شوشتری نیازمندیم؛ مردانی که چون بایزید بسطامی، نه تنها به علم که به ساحت ایمان عارفانه رسیدهاند. آنان که هیچ چیز جز خدا نمیبینند، و هر قدمی برمیدارند برای او و در راه اوست.
شالویی در پایان با یادکرد از شهید مرتضی مطهری که خود از علاقهمندان به شیخ شوشتری بود، خاطرنشان کرد: شهید مطهری توصیه میکرد که در دوران حیات خود حتما به دیدار این عارف وارسته بروید و از زبان او معنای واقعی تقوا و اخلاص را بشنوید. اکنون نیز، گرامیداشت نام و راه این بزرگان، نه تنها تجلیل از یک فرد، بلکه تذکری است به ما که راه به سوی حقیقت هنوز گشوده است.
مقام معنوی و اجتماعی علامه شوشتری
در بخش دیگری از این رویداد ملی، سید محمدرضا موالی زاده استاندار خوزستان هم در سخنانی به مقام علمی، معنوی و اجتماعی علامه شیخ اشاره کرد.
استاندار خوزستان با اشاره به سابقه آشنایی خود با خاندان علامه، گفت: توفیق داشتم که در مجلس پنجم، همدوره مرحوم دکتر محمد علی شیخ بودم؛ انسانی که بهحق فرزند برومند و یادگار علامه بود و در رفتار و گفتار، آینهای از شخصیت برجسته ایشان. گاهگاهی خاطراتی از مرحوم علامه نقل میکرد که شنیدن آنها روشنیبخش دل و جان بود.
وی با اشاره به حضور خود در مراسم تشییع محمد علی شیخ، فرزند علامه شوشتری، اظهار کرد: وقتی که خبر رحلت ایشان رسید، توفیق یافتم که به شهر دارالمؤمنین شوشتر سفر کنم. شهری که مردم آن در ایمان، ولایتمداری و ارادت به عالمان دین زبانزدند. در آن روز، تمام شهر به حالت تعطیل درآمده بود و مردم از هر قشر و سن، با دلی شکسته در مراسم شرکت داشتند. این خود نشان از جایگاه والای این خاندان در دل مردم دارد.
موالیزاده ادامه داد: صحبت کردن درباره علامه شوشتری کار سادهای نیست؛ شخصیتی که در اضلاع مختلف علمی، عرفانی و اجتماعی، بهراستی کمنظیر بود. او نه تنها آثار علمی فاخر و ماندگاری از خود به جا گذاشت، بلکه در سلوک عرفانی و ارتباط با مردم، الگویی بیبدیل بود. همین تلفیق بین علم، عرفان و مردمداری است که امشب این جمع پرشور و عاشق را در اینجا گرد هم آورده است.
وی با اشاره به جایگاه فرهنگی و تمدنی استان خوزستان افزود: خوزستان، گهواره تمدن بشریت و مهد فرهنگ دیرپای ایرانزمین است. این خاک، همواره زادگاه مردان بزرگی بوده که در دامان این فرهنگ ریشهدار رشد یافتهاند. شوشتر نیز بهعنوان یکی از کهنترین شهرهای این استان، نمادی روشن از مدنیت، دیانت و علم است. شوشتر، شهر خاندانهای بزرگی چون خاندان علامه شوشتری و سادات موسوی جزایری و دیگر بزرگان علمی و دینی است.
استاندار خوزستان در پایان گفت: مردم این دیار، همواره قدردان مفاخر خود بودهاند و امشب، با حضور باشکوهشان، باردیگر ارادت خود را به ساحت عالمان دین و خدمتگزاران فرهنگ و معارف اسلامی نشان دادند.
در بخش دیگری از این مراسم نیز احمد خادم سیدالشهدا؛ فرمانده قرارگاه کربلا، به بیان خاطراتی از علامه شوشتری در دوران دفاع مقدس و توجه آن عالم فقید به رزمندگان اسلام برای حاضران بیان کرد و در ادامه حجت الاسلام سید محمد سادات ابراهیمی نماینده مردم شوشتر و گتوند در مجلس شورای اسلامی، پس تقدیر و تشکر از برگزارکنندگان این آئین ملی، پیام محمد باقر قالیباف رئیس مجلس به این مراسم را برای حاضران قرائت کرد.
رونمایی از چند کتاب
در پایان این رویداد نیز از کتاب زندگی نامه و خدمات علمی و فرهنگی علامه شیخ محمد تقی شوشتری(ره) و ویراست جدید مجموعه آثار این عالم ربانی که به همت انجمن آثار و مفاخر فرهنگی منتشر شده است، رونمایی شد.