۱۱ ژوئیه روز جهانی آگاهی از بنزودیازپین است

هر ساله در تاریخ ۱۱ ژوئیه، روز جهانی آگاهی از بنزودیازپینها (W-BAD) گرامی داشته میشود. این روز، نه برای تجلیل از این داروها، بلکه برای افزایش آگاهی عمومی در مورد خطرات، عوارض جانبی، وابستگی و دشواریهای ترک بنزودیازپینها و همچنین ارائه حمایت به میلیونها نفر در سراسر جهان که تحت تأثیر مصرف این داروها قرار گرفتهاند، تعیین شده است.
بنزودیازپینها چه هستند؟
بنزودیازپینها دستهای از داروهای اعصاب و روان هستند که عمدتاً برای درمان اضطراب، بیخوابی، تشنج و برخی شرایط دیگر پزشکی تجویز میشوند. این داروها با تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی، فعالیت انتقالدهنده عصبی گاما-آمینوبوتیریک اسید (GABA) را افزایش میدهند که منجر به اثرات آرامبخش، خوابآور، ضد اضطراب و شلکننده عضلانی میشود. داروهای شناختهشدهای مانند آلپرازولام (زاناکس)، دیازپام (والیوم)، لورازپام (آتیوان) و کلونازپام (کلونوپین) از جمله بنزودیازپینها هستند.
چرا آگاهی از بنزودیازپینها اهمیت دارد؟
وابستگی فیزیکی و روانی: یکی از مهمترین خطرات بنزودیازپینها، پتانسیل بالای آنها برای ایجاد وابستگی فیزیکی و روانی است. حتی با مصرف دوزهای تجویزی، بدن میتواند به این داروها عادت کند و در صورت تلاش برای کاهش یا قطع مصرف، علائم ترک شدید و ناراحتکننده بروز پیدا کنند.
علائم ترک شدید و طولانیمدت: سندرم ترک بنزودیازپین میتواند بسیار شدید و طولانیمدت باشد و شامل علائمی مانند اضطراب شدید، حملات پانیک، بیخوابی، تشنج، رعشه، دردهای عضلانی، تهوع، توهم و حتی علائم روانپریشی شود. این علائم میتوانند ماهها یا حتی سالها پس از قطع مصرف ادامه یابند.
عوارض جانبی جدی: علاوه بر وابستگی، بنزودیازپینها میتوانند عوارض جانبی دیگری مانند خوابآلودگی، سرگیجه، اختلال در هماهنگی، مشکلات حافظه و تمرکز، افسردگی و حتی تشدید اضطراب را در برخی افراد ایجاد کنند.
مصرف نادرست و سوءمصرف: پتانسیل بالای سوءمصرف بنزودیازپینها، بهویژه در ترکیب با الکل یا سایر مواد مخدر، خطرناک است و میتواند منجر به مسمومیت دارویی و مرگ شود.
عدم آگاهی کافی: متأسفانه، بسیاری از پزشکان و بیماران از خطرات بلندمدت و دشواریهای ترک بنزودیازپینها به طور کامل آگاه نیستند. این عدم آگاهی میتواند منجر به تجویز و مصرف طولانیمدت این داروها بدون نظارت کافی شود.