علی رستگار در گفت‌وگو با ایلنا مطرح کرد؛
مستندی برای ادای دین به نسل عاشق مطبوعات/ «گیله پیرمرد» برای جشنواره شهر، کوتاه‌تر شد
علی رستگار، مستندساز و کارگردان فیلم «گیله‌پیرمرد»، با اشاره به چگونگی شکل‌گیری ایده این اثر گفت: به دلیل سن و سال آقای کاظمی، نتوانستم برخی ایده‌ها را به‌طور کامل اجرا کنم، اما خوشحالم که بخشی از زندگی و ذهنیت او را در قالب این مستند برای همیشه ثبت کرده‌ام.
علی رستگار، مستندساز و کارگردان فیلم «گیله‌پیرمرد» که در نهمین جشنواره فیلم شهر روی پرده خواهد رفت، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره روند شکل‌گیری ایده این مستند اظهار کرد: سال‌هاست با اردشیر کاظمی دوستی نزدیکی دارم. علیرغم تفاوت سنی زیاد، از اواخر دهه ۸۰ با او رفیق شدم و همیشه شیفتگی‌اش نسبت به مطبوعات، روزنامه و کتاب برایم الهام‌بخش بود.
وی افزود: از همان زمان دوست داشتم فیلمی پرتره درباره این عشق و علاقه بسازم، اما او همیشه با فروتنی می‌گفت من کسی نیستم که درباره‌ام فیلم ساخته شود. تا اینکه پارسال موافقتش را گرفتم و بلافاصله وارد مرحله تولید شدیم. پیش از این بیشتر در حوزه روزنامه‌نگاری و رسانه فعال بودم، اما تجربه‌های مستندسازی و نگاه انسانی‌ام به آدم‌ها باعث شد ساخت «گیله‌پیرمرد» برایم سفری شخصی باشد. اردشیر کاظمی نماد نسلی است که عاشقانه مطبوعات را دنبال می‌کردند؛ نسلی که امروز در حال فراموشی است.
رستگار درباره اکران این فیلم در جشنواره‌های سینمایی گفت: جشنواره‌ها بهترین فرصت برای دیده شدن فیلم‌ها هستند، به‌ویژه در حوزه مستند که امکان اکران عمومی کمتر است. تمرکز موضوعی جشنواره‌ها و ارتباط مستقیم مخاطب با آثار، ارزشمندترین اتفاق برای فیلم‌ساز است. «گیله‌پیرمرد» سال گذشته در جشنواره سینماحقیقت نمایش داده شد و خوشبختانه با استقبال خوبی روبه‌رو شد. ما در سینما چارسو سومین فیلم پرمخاطب بودیم که برای یک اثر مستند افتخار بزرگی است.
این کارگردان ادامه داد: حضور در جشنواره فیلم شهر هم برای ما اهمیت ویژه‌ای دارد، چون مضمون فیلم با محوریت زیست شهری پیوند دارد. اردشیر کاظمی با وجود اصالت گیلانی، سال‌هاست شهروند تهران محسوب می‌شود. مخاطبان سینما، تئاتر و اهالی کتاب او را در خیابان‌های تهران، صف سینماها، تئاتر شهر، خانه هنرمندان و کتاب‌فروشی‌های انقلاب و کریم‌خان می‌شناسند. در عین حال، در فیلم بخشی از زندگی او در رشت و زادگاهش بندر انزلی هم دیده می‌شود که ترکیب تهران و شمال، پیوندی میان دو جهان شهری و بومی ایجاد کرده است.
رستگار با اشاره به تجربه مخاطبان از اکران‌های پیشین گفت: فضای مستند در جشنواره سینماحقیقت سال‌به‌سال رونق بیشتری گرفته و مخاطبان عام هم بیش از گذشته با مستندها ارتباط برقرار می‌کنند. در مقایسه با جشنواره فجر، رضایتمندی مخاطبان در حقیقت بالاتر است؛ چون مستندهای متنوع و غافلگیرکننده بیشتری در آن دیده می‌شود. بازخورد مخاطبان به «گیله‌پیرمرد» هم مثبت بود و امیدوارم در جشنواره فیلم شهر نیز با استقبال خوبی روبه‌رو شویم.
این کارگردان درباره دغدغه محوری خود در ساخت این مستند توضیح داد: برای من اردشیر کاظمی آخرین بازمانده نسلی است که عاشق مطبوعات و کتاب بودند؛ نسلی که با بوی کاغذ و لذت ورق زدن روزنامه زندگی می‌کردند. امروز دیگر کمتر کیوسک مطبوعاتی به شکل سابق می‌بینیم، چون بیشترشان تبدیل به محل فروش قهوه یا سیگار شده‌اند. در حالی‌که کاظمی هنوز روزی هشت تا ده روزنامه و حدود پانصد صفحه کتاب می‌خواند. این عشق، شگفت‌انگیز و کمیاب است و من می‌خواستم آن را ثبت کنم.
وی در ادامه افزود: هرچند به دلیل سن و سال آقای کاظمی، نتوانستم برخی ایده‌ها را به‌طور کامل اجرا کنم، اما خوشحالم که بخشی از زندگی و ذهنیت او را در قالب این مستند برای همیشه ثبت کرده‌ام. بسیاری از مردم او را تنها از نقش‌های کوتاه و کم‌دیالوگش در سینما می‌شناسند، اما در واقع گنجینه‌ای از دانش و فرهنگ است که کمتر دیده شده بود.
رستگار با اشاره به چالش‌های تولید این فیلم گفت: مهم‌ترین چالش ما کمبود بودجه بود. «گیله‌پیرمرد» کاملاً مستقل ساخته شد و هیچ نهادی از آن حمایت نکرد. با این حال، با تیمی جوان و وفادار کار کردیم و با کمترین امکانات توانستیم فیلم را بسازیم. اردشیرکاظمی با وجود سن بالا و با همه گلایه‌های شیرینش با ما همکاری کرد و اجازه داد در خصوصی‌ترین لحظات زندگی‌اش حضور داشته باشیم.
این مستندساز درباره نسخه نهایی فیلم گفت: نسخه جشنواره حقیقت ۸۰ دقیقه بود، اما برای جشنواره فیلم شهر نسخه ۶۰ دقیقه‌ای آماده کردیم تا ریتم فیلم بهتر و جذاب‌تر شود. لحظات تأثیرگذار زیادی در فیلم وجود دارد، اما یکی از خاص‌ترین آن‌ها صحنه‌ای است که اردشیر در زادگاهش بندر انزلی کنار اسکله ایستاده و در حالی که یک دستش به نرده و دست دیگرش به عصا تکیه دارد، شعری از خودش می‌خواند. آن لحظه برای من خلاصه‌ای از تمام زندگی اوست؛ مقاوم، عاشق و زنده.
رستگار در پایان درباره تازه‌ترین فعالیت خود گفت: در حال حاضر در پشت صحنه مستند «تاج سر» درباره منصور پورحیدری، بازیکن و مربی فقید باشگاه استقلال، همکاری دارم. این مستند به کارگردانی میلاد باقری و تهیه‌کنندگی ابوالفضل پارسامنش تولید شده و به‌زودی در جشنواره سینماحقیقت نمایش داده خواهد شد.
