تئاتر خیابانی باید خود را بازتعریف کند

به گزارش خبرنگار ایلنا،  پژمان شاهوردی، داور نهمین جشنواره تئاتر خیابانی کرکوک عراق که طی روزهای گذشته برگزار شد و برگزیدگانش را شناخت، درباره این رویداد و اهمیت تئاتر خیابانی با ایلنا گفتگو کرد. 

نهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر خیابانی کرکوک، از ۱۱ تا ۱۵ آبان‌ماه ۱۴۰۴، با حضور هنرمندان و گروه‌های نمایشی از ۱۶ کشور جهان برگزار شد و  از میان ۸۹ اثر رسیده از ۳۰ کشور مختلف، در نهایت ۲۲ نمایش با رأی کمیته‌ای از کارشناسان تئاتر، بر اساس معیارهایی چون کیفیت هنری، خلاقیت، و قابلیت اجرا در فضای باز انتخاب شدند.

بنا به گفته برگزارکنندگان، هدف اصلی این جشنواره، ایجاد گفت‌وگوی فرهنگی و انسانی میان ملت‌ها از طریق زبان جهانی تئاتر خیابانی عنوان شده است.

پژمان شاهوردی، در ابتدای صحبت‌هایش  با اشاره به روند رو به رشد تئاتر خیابانی در منطقه، به ایلنا گفت: تئاتر خیابانی عراق در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته و بیشتر بر پایه‌ی صداقت احساسی و بازتاب مستقیم مسائل اجتماعی شکل گرفته است.

تئاتر خیابانی عراق و ایران یک هدف مشترک دارند

او افزود: در ایران، این گونه‌ی نمایشی به مرحله‌ای از بلوغ در ساختار دراماتیک و زبان استعاری رسیده و در فرم و اجرا از انسجام بیشتری برخوردار است. 

وی افزود: با وجود تفاوت‌های فرمی میان دو کشور، هر دو جریان در یک هدف مشترک‌اند و آن گفت‌وگو با مردم و بازتاب حقیقت اجتماع است. این ویژگی باعث شده تئاتر خیابانی در هر دو کشور به بستری برای هم‌دلی اجتماعی تبدیل شود. 

شاهوردی با اشاره به ظرفیت‌های اجتماعی و فرهنگی این گونه‌ی نمایشی اظهار کرد: تئاتر خیابانی در ایران و عراق ظرفیت بالایی برای بازسازی اجتماعی، تقویت همبستگی فرهنگی و گسترش گفت‌وگو میان مردم دارد.

او تاکید کرد: تئاتر خیابانی  می‌تواند زمینه‌ساز طرح دغدغه‌های روز جامعه و بازآفرینی فضاهای عمومی شهری باشد. 

تئاتر خیابانی تخصص است

شاهوردی تأکید کرد: نباید فراموش کنیم تئاتر خیابانی در هر نقطه از جهان یک تخصص است. اگر این هنر با دانش و شناخت اجتماعی همراه نباشد، از هدف اصلی خود که تأثیرگذاری و ایجاد تفکر در مخاطب است، فاصله می‌گیرد. 

داور نهمین جشنواره تئاتر خیابانی کرکوک در ادامه، درباره راه‌های ارتقای جشنواره‌های این حوزه گفت: برای رشد و پویایی جشنواره‌های تئاتر خیابانی، سه عامل اساسی باید مورد توجه قرار گیرد؛ «آموزش تخصصی مستمر برای هنرمندان»، «حمایت مالی هدفمند از گروه‌های مستقل»، و «ایجاد شبکه‌های همکاری منطقه‌ای میان کشورهای همسایه». 

او ادامه داد: پیشنهاد می‌کنم بخش‌های آموزشی و اجراهای مشترک بین‌المللی به جشنواره‌ها افزوده شود تا هنرمندان منطقه بتوانند از تجربه‌های یکدیگر بهره بگیرند و ارتباط‌های فرهنگی مستحکم‌تری شکل بگیرد. 

شاهوردی درباره آینده‌ی تئاتر خیابانی در عصر جدید نیز گفت: با وجود تحولات فناوری، جوهره‌ی تئاتر خیابانی که همان ارتباط مستقیم با مردم است، پایدار خواهد ماند. با این حال، این هنر باید خود را بازتعریف کند و با بهره‌گیری از رسانه‌های دیجیتال، روایت‌های تعاملی و شیوه‌های نو در اجرا، افق‌های تازه‌ای پیش روی خود بگشاید. 

وی تأکید کرد: جامعه‌ی امروز نیاز به نگاه نو در اجرا و شیوه‌های بیانی تازه دارد. ایستایی در یک گونه‌ی اجرایی و تکرار در شیوه‌ی اجرا، هنرمند را به بن‌بست خلاقیت می‌رساند.

پژمان شاهوردی در پایان گفت:  باید با آزمون و خطا و تکیه بر دانش و تکنیک، به افق‌های جدیدی در این هنر دست یافت.