پروفیل چیست؟
پروفیل به‌عنوان یکی از مصالح پرکاربرد در صنعت ساختمان‌سازی شناخته شده است. این مقطع فولادی، به روش‌های مختلف در ساخت سازه‌های بتنی، فلزی و چوبی به‌کار برده می‌شوند و از مزایایی مانند قابلیت استفاده مجدد و افزایش مقاومت سازه در برابر نیرو‌های خارجی برخوردارند. همچنین در طراحی داخلی ساختمان‌ها نیز نقش مهمی ایفا کرده و زیبایی و استحکام ساختمان را افزایش می‌دهند.
در حوزه ساخت‌و‌ساز انواع بی‌شماری مصالح به‌کار برده می‌شود. یکی از محبوب‌ترین مصالح در این صنعت، مواد فلزی هستند. هر نوع ماده فلزی با توجه به ویژگی‌ها و شرایط منحصر‌به‌فردی که دارد، برای به‌کار بردن در بخش خاصی از صنعت ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مقاله به مفهوم این محصول، انواع و کاربرد آن می‌پردازد.
پروفیل چیست؟
هنگامی که فولاد را ازطریق روش‌های مختلف مانند نورد، کشش یا فشردن شکل می‌دهند، یکی از محصولات کاربردی فولاد با نام پروفیل تولید می‌شود. این محصولات در انواع و اشکال مختلف تولید و هر یک دارای کاربرد‌های منحصر‌به‌فرد و متنوعی هستند. از تولید این مقطع فولادی به‌منظور استفاده در صنایع مختلف بهره می‌برند. یکی از کاربرد‌های اصلی این محصول در تقویت بتن و سازه‌های ساختمانی است.
انواع پروفیل در صنعت و ساختمان
یکی از اساسی‌ترین و پراستفاده‌ترین بخش‌های فولادی در ساخت‌و‌ساز، این مقطع فولادی است. این محصول دارای دسته‌بندی‌های مختلف و در بخش‌های صنعتی و ساختمانی تولید و به بازار عرضه می‌گردد. اصطلاح پروفیل در واقع به تمامی مواد ساختمانی اشاره دارد، اما در بازار، به تخلیه‌های فولادی که از ورق‌های فولادی شکل گرفته‌اند، اطلاق می‌شود.
پروفیل صنعتی
پروفیل صنعتی در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و دارای ابعاد بزرگ‌تری نسبت به مقطع فولادی ساختمانی هستند. این محصولات در صنایع خودروسازی و نظامی به‌کار برده می‌شوند و نیاز به دانش فنی و تجهیزات خاص برای تولید آن‌ها وجود دارد.
پروفیل ساختمانی
پروفیل ساختمانی برای ساخت در و پنجره و سقف سازه استفاده می‌شود. این مقطع فولادی از ورق‌های با ضخامت کمتر تولید می‌شوند و در صنعت ساختمان‌سازی اهمیت زیادی دارند.
انواع این محصولات ساختمانی در دسته‌‌های مختلفی از‌لحاظ شکل و فرآیند ساخت تقسیم‌بندی شده و به‌صورت نورد گرم، نورد سرد و ترکیبی تولید و به طول‌های 6، 12 و 14 متر در بازار عرضه می‌شوند. استاندارد‌های مختلفی در تولید این محصولات وجود دارد، اما استاندارد اروپایی DIN بیشترین توجه را به خود جلب کرده است.
- نورد گرم: از شمش فولاد نورد شده و به‌شکل یک قوطی ساخته می‌شود.
- نورد سرد: با روش خم کردن و پرس تولید می‌شوند. برای کارهای سبک ساختمانی مانند ناودان، تیرهای تکیه‌گاه سقف کاذب و چارچوب درهای ساختمان مناسب هستند.
- ترکیبی: از ترکیب 2 نوع فولاد گرم و سرد به‌وجود می‌آید که در 2 مدل باز و بسته در بازار موجود هستند.
پروفیل کامپوزیتی
در دنیای امروز، استفاده از پروفیل‌های کامپوزیتی در صنعت ساختمان‌سازی، به‌ویژه در مناطقی با شرایط آب‌و‌هوایی مرطوب و خطر خوردگی بالا، بسیار متداول هستند. یکی از دلایل اصلی به‌کار بردن این مقطع فولادی، جلوگیری از خوردگی و افزایش عمر سازه در برابر ارتعاشات و حوادثی همچون زلزله است.
ویژگی غیرکشسانی این محصولات باعث مقاومت بیشتر آن‌ها در برابر لرزش و خوردگی می‌شود. همچنین، استفاده از این مقطع فولادی کامپوزیتی منجر به کاهش وزن نهایی سازه و ساختمان می‌شود.
پروفیل آلومینیومی
پروفیل آلومینیومی در ٢ شکل ساختمانی و صنعتی تولید و در صنعت ساختمانی به‌عنوان قطعاتی مانند در و پنجره به‌کار برده می‌شود. همچنین در صنایع دیگر نیز از این مقطع فولادی به‌عنوان قطعات مختلف استفاده خواهد شد.
تفاوت اصلی این مقطع فولادی آلومینیومی با آهن در ساخت درب و پنجره است. پنجره‌ها و درهای آهنی انرژی بیشتری مصرف می‌کنند، اما پنجره‌های آلومینیومی در بهینه‌سازی مصرف انرژی نقش مهمی دارند. همچنین رنگ روشن و سفید این محصول آلومینیومی، حس تمیزی بیشتری به ساختمان و خانه می‌دهد.
پروفیل گالوانیزه
استفاده از پروفیل‌های گالوانیزه برای تقویت درب و پنجره‌های یو.پی.وی.سی، به‌عنوان یک روش مقاوم‌سازی، بسیار موثر هستند. این مقطع فولادی باعث می‌شود که پیچ‌ها هرز نشوند و لولای درب و پنجره‌ها به‌راحتی نیفتند.
یکی دیگر از مزایای به‌کار بردن این مقطع فولادی گالوانیزه، افزایش مقاومت در برابر فشار‌های جوی در ارتفاعات بالا است. باد‌های قوی در این ارتفاعات، باعث ایجاد فشار قابل توجهی بر پنجره‌ها می‌شود که با استفاده از این محصولات گالوانیزه، مشکل برطرف خواهد شد.
ضخامت این مقطع فولادی گالوانیزه می‌تواند از یک میلی‌متر شروع و به‌مرور زمان تا ٢ میلی‌متر افزایش یابد. اما باید به این نکته توجه کرد که با افزایش اندازه پنجره، فشار وارده به آن بیشتر شده و بنابراین، ضخامت این محصول گالوانیزه باید متناسب باشد.
انواع پروفیل از نظر شکل ظاهری
این مقطع فولادی به‌شکل‌های مختلفی تولید می‌گردند و هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. شناخت انواع آن‌ها از لحاظ ظاهری به شما کمک می‌کند تا به‌راحتی آن‌ها را از یکدیگر تشخیص دهید.
پروفیل باز
این نوع مقطع فولادی دارای یک یا چند بستر که فضای بین آن‌ها باز می‌ماند هستند. این مقطع فولادی باز اکثرا در صنایع ساختمانی، تولید ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی و دیگر کاربرد‌های فلزی استفاده می‌شود. به‌عنوان مثال، می‌توان به پروفیل Z و تیرآهن، نبشی، نا‌ودانی اشاره کرد.
پروفیل بسته
این نوع مقطع فولادی دارای ٢ بستر با یک لایه از فلز پوشیده شده و عموما در صنعت ساخت‌و‌ساز و تجهیزات استفاده می‌شوند و برای منازل، کارگاه‌ها، ماشین‌آلات و تجهیزات نفت و گاز کاربرد دارد. انواع مقطع فولادی بسته شامل لوله‌ها، قوطی‌ها، مقطع در و پنجره هستند.
انواع پروفیل بر اساس وزن
مقطع فولادی دارای مدل‌های سنگین و سبک هستند که به‌شکل مستطیلی و مربعی با ضخامت‌های مختلف به بازار عرضه می‌شوند. ضخامت مدل سنگین بیشتر از 1.5 میلی‌متر و در گروه ساختمانی و صنعتی تولید می‌گردند. مدل سبک دارای ضخامت 0.4 تا 1.5 میلی‌متر و در گروه نورد سرد قرار دارند.
پروفیل سبک
پروفیل سبک، یک گزینه مناسب برای استفاده در صنایع مختلف است. این مقطع فولادی با ضخامت کمتر از 3 میلی‌متر و وزن کمتر از 30 کیلوگرم بر متر طول ساخته می‌شوند. به‌دلیل وزن پایین آن‌ها، قیمت این محصولات نسبت به دیگر فولادها ارزان‌تر و برای صرفه‌جویی در هزینه، مناسب هستند. از کاربرد‌های آن‌ها می‌توان به ساخت‌و‌ساز، تاسیسات و تجهیزات صنعتی اشاره کرد.
پروفیل سنگین
این مقطع فولادی اکثرا با ضخامت بیشتر از 3 میلی‌متر و وزن بیشتر از 30 کیلوگرم بر متر طول تولید می‌شود. پروفیل‌های سنگین عمدتا برای کاربرد‌هایی همچون ساخت‌و‌ساز، صنایع نفت و گاز، تجهیزات ورزشی، تجهیزات صنعتی دیگر و کاربرد‌های فلزی متنوع استفاده می‌شود.
جمع‌بندی
امروز، استفاده از پروفیل با اندازه مناسب و روش نصب مناسب می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و افزایش کاربرد‌های ساخت‌و‌ساز منجر شود. این محصولات، علاوه‌بر ویژگی‌های فنی و مهندسی، زیبایی و جذابیت خاصی به پروژه‌ها اضافه می‌کنند و به همین دلیل در نظر کارفرما‌ها بسیار محبوب هستند.
