در گفتوگو با ایلنا مطرح شد؛
تغییر قانون مشاغل سخت بدون حضور کارگران؟/ با جان کارگران حساب سود و زیان نکنید!

یک فعال کارگری گفت: در حال حاضر کارگران بسیاری داریم که در محیط سخت و زیانآور به مدت ۳۰ سال کار کردهاند، آسیب دیدهاند و در دوران بازنشستگی دچار بیماریهای شدید ریوی و بعضا سرطانهای دردناک شدهاند. چه کسی مسئولیتِ جان این کارگران را قبول میکند؟
به گزارش خبرنگار ایلنا، مدتی است ناقوس تغییر قانون مشاغل سخت و زیانآور به صدا درآمده است؛ از وزیر کار و رئیس سازمان تأمین اجتماعی گرفته تا نمایندگان مجلس، همه از لزوم تغییر قوانین مشاغل سخت و زیانآور برای کمتر شدن بازنشستگیهای پیش از موعد و کاهش فشار بر سازمان تأمین اجتماعی صحبت میکنند. آنها تأکید دارند که تغییر قوانین به نفع کارفرما، کارگر و منابعِ کلی سازمان است.
به تازگی نیز جلسهای با حضور اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس و مسئولان سازمان تأمین اجتماعی برای تصمیمگیری در رابطه با برخی از مسائلِ حوزه تأمین اجتماعی، از جمله تغییر قانون مشاغل سخت و زیانآور برگزار شده است. جلسهای که با پیگیری از فعالان کارگریِ تشکلهای رسمی متوجه شدیم که هیچ کدام از آنها در این جلسه و جلساتِ دیگری که در این خصوص برگزار شده شرکت نداشتهاند.
عدم حضور گروههای کارگری در این دست جلسات و اصلاح قوانین بدونِ توجه به نظرِ آنها میتواند آسیبی جدی بر حقوق کارگران وارد کند. ضمن اینکه باید بدانیم که تشکلهای مستقل کارگری عملا جایگاهی در تصمیمگیریها ندارند و آنچه با مخالفت مواجه میشود، نظر و آرای تشکلهای رسمیِ کارگری است.
سید سعید فتاحی، مشاور کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران ایران، در این رابطه به ایلنا میگوید: متأسفانه، به نظر میرسد کمر همت به تغییر قانون مشاغل سخت و زیانآور بستهاند. این در حالی است که نمایندگان کارگری در این جلسات جایی ندارند و بیشترین مشاوره را از کارفرمایان و اتاق بازرگانی میگیرند. بارها پیش آمده که در بسیاری از جلساتِ مهم تصمیمگیری برای کارگران، نمایندگان رسمی کارگری دعوت نشدهاند در حالیکه که بارها از سوی همین مسئولان، بر ضرورت سهجانبهگرایی تأکید شده است.
فتاحی در رابطه با جلسه اخیر کمیسیون اجتماعی مجلس و سازمان تأمین اجتماعی گفت: در این جلسه نیز تا جایی که ما میدانیم نمایندگان کارگری دعوت نشدهاند. انتظار میرفت که کمیسیون اجتماعی مجلس و دولت جدید، با رویکردی منصفانهتر، این مسئله را به سرانجام برساند. ارتباط با تشکلهای کارگری باید تقویت شود؛ چراکه این تشکلها پل ارتباطی میان کارگران، دولت، مجلس و وزارت کار محسوب میشوند و حفظ این ارتباط به نفع همه طرفهاست. نمایندگان کارگری از نزدیک با مشکلات محیط کار آشنا هستند و درک دقیقی از آسیبهای جسمی و روحی ناشی از شرایط کار سخت دارند.
مشاور کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران ایران با انتقاد از تصمیم مسئولان برای تغییر قانون مشاغل سخت و زیانآور گفت: در موضوع مشاغل سخت و زیانآور نیز مشکلات فراوانی وجود دارد. بارها از سوی همهی گروههای کارگری، کارفرمایی و مسئولان تکرار شده که باید بازنشستگیهای پیش از موعد را کاهش داد. ما با کارفرمایان، دولت و تأمین اجتماعی سرِ این موضوع به شدت اشتراک نظر داریم، اما معتقدیم برای کاهش بازنشستگیهای پیش از موعد باید کارگاهها را اصلاح کرد. در قانون آمده که باید سختی و زیانآوری را از محیط کار گرفت، چرا این اتفاق نمیافتد؟ چون هزینهبر است و به نفع کارفرمایان نیست!
فتاحی تاکید کرد: هدف اصلی باید حفظ سلامت کارگران و کاهش آسیبها باشد، نه صرفاً کاهش هزینهها برای کارفرمایان. بهجای تغییرات صوری در آییننامهها، بهتر است کارگاهها از نظر ایمنی و بهداشت تقویت شوند و با شرکتهای سنجش سختی کار بهصورت سالم و شفاف همکاری شود. متأسفانه برخی شرکتها با تبانی با کارفرمایان، گزارشهای نادرست ارائه میدهند که در نهایت به ضرر کارگر تمام میشود.
این فعال کارگری گفت: رقم چهار درصدِ بازنشستگی مشاغل سخت به مبالغ سنگینی، در مواردی به حدود ۷۸۰ میلیون تومان رسیده و برخی کارفرمایان به دنبال حذف یا دور زدن این پرداختها هستند. این موضوع بههیچوجه به نفع کارگر نیست. استفاده برخی از کارفرمایان از مشاوران بازنشسته وزارت کار و تأمین اجتماعی نیز سبب شده بهجای اصلاح ساختار، راههای قانونی برای دور زدن حقوق کارگران در پیش بگیرند.
وی گفت: کارگر از یک طرف با سختگیریهای سازمان تأمین اجتماعی برای بهرهمندی از حقوق خود مواجه است و از طرفی دیگر با تلاشهای کارفرما برای جلوگیری از بازنشستگیِ سخت و زیانآور و عدم پرداخت ۴ درصد بازنشستگیِ این مشاغل، درگیر است، در نتیجه بدون تغییر قوانین نیز بسیاری از کارگران این مشاغل از بهرهمندی از سنوات ارفاقی بیبهره هستند.
مشاور کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران ایران گفت: در حال حاضر کارگران بسیاری داریم که در محیط سخت و زیانآور به مدت ۳۰ سال کار کردهاند، آسیب دیدهاند و در دوران بازنشستگی دچار بیماریهای شدید ریوی و بعضا سرطانهای دردناک شدهاند. چه کسی مسئولیتِ جان این کارگران را قبول میکند؟
فتاحی بیان کرد: تمام حرف ما این است که نباید با جانِ کارگر حساب سود و زیان کرد. برای جلوگیری از ضرر سازمان تأمین اجتماعی نباید قوانین سفت و سخت گذاشت تا کارگرانِ بیشتری از سنوات ارفاقی محروم شوند. باید راه را درست و انسانی طی کرد. باید هوای جانِ کارگر را داشت. نگاه سودجویانه به همه چیز اشتباه است و باید از این نگاه فاصله گرفت. برای همین است که ما تاکید داریم در جلساتی که برای تغییر قانون مشاغل سخت و زیانآور برگزار میشود نمایندگان واقعی کارگران نیز حضور داشته باشند و رأی و نظر آنها نیز گرفته شود. در غیر اینصورت تغییر قانون فقط به ضرر کارگران خواهد بود.
مشاور کانون عالی انجمنهای صنفی کارگران ایران گفت: کارفرمایان واتاق بازرگانی تشکلهای قدرتمندی دارند، آنها پول دارند و به راحتی میتوانند در سطوح بالا رایزنی کنند و قوانین را به نفع خود تغییر دهند. در حالیکه تشکلهای کارگری به دلیل محدودیت منابع مالی و ساختاری، از قدرت لازم برای دفاع از حقوق خود برخوردار نیستند.
وی گفت: ما در طول سالها قوانین ضد کارگری بسیاری داشتهایم؛ بخشنامههایی که به ضرر کارگران بوده و حتی با قوانین بالادستی نیز مغایرت داشته اما به دلیلِ ضعفِ کارگران و تشکلهای کارگری موفق نشدیم در مقابل تصمیمگیران بایستیم و جریان را به نفع کارگران تغییر دهیم.
فتاحی در پایان گفت: تجربهی سالها فعالیت در حوزه کارگری به ما میگوید که تغییر قانون مشاغل سخت و زیانآور عملاً فرآیند بازنشستگی را برای کارگران دشوارتر و زمانبرتر میکند و در نهایت به ضرر کارگران تمام میشود. در یک کلام بگویم، هر گونه اصلاحِ قوانین بدون توجه به مواردی که گفتم، درمانده کردنِ هر چه بیشترِ کارگران است.