نگرانی غربی- عربی از همکاری پکن و صنعا؛ موازنه قدرت در دریای سرخ در حال تغییر است

گسترش همکاریهای چین و یمن و تثبیت موقعیت ژئوپلیتیکی صنعا در دریای سرخ، نگرانی غرب و برخی کشورهای خلیجفارس را برانگیخته است. کارشناسان معتقدند این تحولات میتواند موازنه قدرت در یکی از حیاتیترین گذرگاههای دریایی جهان را به نفع یمن و متحدانش تغییر دهد و نظم سنتی امنیت دریایی را دستخوش تحول کند.
به گزارش ایلنا به نقل از الاخبار، در حالیکه جهان در انتظار آتشبس نهایی در غزه است، پرسشهای تازهای در خصوص پیامدهای این جنگ و نقش یمن در امنیت دریای سرخ مطرح شده است. صنعا پس از تصمیم تاریخی خود برای استفاده از موقعیت ژئوپلیتیکی به نفع آرمان فلسطین، عملا مسیر تجارت دریایی رژیم صهیونیستی را در بابالمندب محدود کرده و نشان داده است که امنیت دریایی را بهعنوان اهرمی سیاسی و راهبردی بهکار میگیرد.
منابع غربی اذعان دارند که حتی در صورت توقف جنگ غزه، بعید است یمن سیاست خود را بهطور کامل تغییر دهد؛ زیرا تصمیمات دریایی صنعا، بیش از هر چیز بر اساس هماهنگی با مقاومت فلسطین اتخاذ میشود. این موضوع نگرانی جدی در پایتختهای غربی و پایتختهای کشورهای حوزه خلیجفارس ایجاد کرده است، بهویژه در ریاض و ابوظبی که خود را از تحولات آتی در تنگه بابالمندب بینصیب نمیبینند.
از نگاه غرب، خطر بزرگتر اما در سطحی فراتر از تحولات فلسطین نهفته است: تعمیق مناسبات چین با یمن. گزارشهای اطلاعاتی غربی مدعیاند پکن در حال انتقال فناوریهای دوکاربردی – غیرنظامی و نظامی – به صنعاست و حتی برخی منابع مدعی شدهاند که چین اطلاعات ماهوارهای و تجهیزات نظامی خاصی در اختیار انصارالله قرار داده است.
در همین راستا، رسانههای غربی از بازدید هیئتهای فنی آمریکایی و اروپایی از عدن و المخا خبر دادهاند. هدف از این بازدیدها، بررسی محمولههایی عنوان شده که توسط نیروهای وابسته به امارات توقیف شده و احتمال داده میشود شامل تجهیزات چینی یا ایرانی باشد. برخی منابع غربی پا را فراتر نهاده و ادعا کردهاند پایگاه نظامی چین در جیبوتی، نقش فعالی در تأمین اطلاعات و هماهنگی لجستیکی با نیروهای یمنی ایفا میکند.
در مقابل، کشورهای غربی و عربی متحد آنها، بهویژه عربستان و امارات، در تلاش هستند با برگزاری نشستهای بینالمللی از جمله کنفرانس اخیر ریاض با مشارکت ۴۰ کشور، موقعیت خود را در معادله امنیت دریای سرخ بازتعریف کنند. امارات نیز با ایجاد شبکهای از پایگاههای نظامی و اطلاعاتی در جزایر و سواحل جنوب یمن- از سقطری تا میون- در پی حفظ نفوذ خود در این منطقه حساس است.
در سطحی وسیعتر، اتحادیه اروپا نیز درگیر بررسی تمدید ماموریت دریایی خود موسوم به «آسپیدس» در دریای سرخ است. کارشناسان هشدار میدهند که چالشهای ساختاری، از جمله اختلافات سیاسی در قبرس و مناقشه با ترکیه، میتواند ابتکار عمل اروپا در این حوزه را تضعیف کند. با این حال، مقامات اروپایی میدانند عقبنشینی از این آبراه استراتژیک، گزینهای در دسترس نیست.
بدین ترتیب، همکاری فزاینده چین و یمن نه تنها توازن قدرت در دریای سرخ را دگرگون میکند، بلکه نشانهای از تغییرات عمیق در نظم ژئوپلیتیکی منطقه است؛ تغییری که به گفته ناظران، میتواند آغاز دوران جدیدی از رقابت قدرتهای جهانی بر سر یکی از حیاتیترین شریانهای تجاری جهان باشد.