خلاء‌قانونی مصداق خشونت علیه زنان است
میزگرد «خشونت علیه زنان؛ از خشونت‌سنتی و مدرن» به همت انجمن اسلامی دانشجویان نواندیش دانشگاه فردوسی در دانشکده‌الهیات برگزار شد.
به گزارش ایلنا، عضو هیات‌علمی جامعه‌شناسی دانشگاه تهران ابتدای این نشست اظهار کرد: موضوع خشونت علیه زنان دارای حواشی بسیاری است. بنده برای شرکت در این جلسات تردید دارم چرا که معتقدم الزاما زنان نباید این‌گونه جلسات شرکت کنند. من بر این باورم که باید از فعالان‌مدنی در این‌باره استفاده شود.
نیره توکلی خاطرنشان کرد: زنان از زمانی که می‌خواستند مشروعیت کسب کنند، به رسمیت شناخته شوند و به عنوان سوژه اجتماعی مطرح شوند, درگیر چالش‌های متعددی بوده‌اند.
زنان برای کسب هویت در ایران از مشروطیت به پا خاستند
وی افزود: زنان برای به رسمیت شناخته شدن مجبور به مبارزه هستند، چرا که همواره جزء بخش نامرئی تاریخ محسوب می‌شدند، یکی از حوزه‌هایی که زنان برای کسب هویت جنگیدند حوزه علم بوده است.
عضو گروه مطالعات انجمن جامعه شناسی ایران تصریح کرد: یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی زنان در حوزه علوم انسانی در رشته تاریخ بوده است. چرا که همواره در کنفرانس‌های بین‌المللی مطرح می‌شود آیا زنان جزء تاریخ هستند؟
توکلی خاطرنشان کرد: علاوه بر این زنان در رشته‌ای همچون جامعه شناسی دچار چالش بوده‌اند، به طور مثال چرا جامعه شناسی یک علم مردانه بوده و درآمد سرانه تنها براساس شاخص درآمدی مردان محسوب می‌شده است، البته چالش تنها به حوزه تاریخ و جامعه‌شناسی ختم نمی‌شود بلکه حوزه فلسفه را هم در بر می‌گیرد.
جامعه ما در پرداختن به مسائل حوزه زنان دچار اسکیزوفرنی فرهنگی است
وی با بیان اینکه تفاوت جنسی و قدرت جسمی نباید بسترساز تبعیض علیه زنان واقع شود، یادآور شد: زنان برای کسب هویت در ایران از مشروطیت به پا خاستند و مسائل حوزه زنان تاکنون دستخوش تحولات بسیاری بوده است.
عضو گروه مطالعات انجمن جامعه شناسی ایران افزود: جامعه ما در پرداختن به مسائل حوزه زنان دچار اسکیزوفرنی فرهنگی است و خلاء قانونی خود مصداق خشونت علیه زنان است.
توکلی ازدواج دختران در سنین پایین را نوعی خشونت علیه زنان عنوان کردو یادآور شد: متاسفانه در برخورد با برخی مسائل اجتماعی ما با دوگانگی قانون مواجه هستیم، یک منبع قانون که همان کردار و واقعیت اجتماعی است و دوم منبع شرعی و قدسی قانون است.
در بخش دیگری از میزگرد سوسن شریعتی؛ استاد و مدرس تاریخ عنوان کرد: خشونت ذاتی مردان و یا زنان نیست هر چند که برخی از مطالعات زیست شناسی حاکی از آن است که مردان ذاتا پرخاشگر هستند، آیا ظلم نیست که مردان را از گریه کردن و یا ترسیدن منع می‌کنیم؟
شریعتی با طرح این سوال که چرا زنان باید به دلیل تبعیض جنسیتی از فعالیت‌های اجتماعی منع شوند، تصریح کرد: ایران طبق آمارهای جهانی در سال گذشته، جزء یکی از کشورهایی با بالاترین آمار خشونت بوده است.
این فعال حوزه زنان با بیان اینکه هرگاه قوانین تبعیض آمیز جنسیتی علیه زنان در ایران وضع شده، نتیجه عکس گرفته است، به طور مسائل تفکیک جنسیتی در رشته‌های دانشگاهی موجب افزایش زنان تحصیل کرده شده است.
راهکار رفع خشونت علیه زنان عضویت در کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان است
شریعتی با اشاره به اینکه خشونت علیه زنان در ایران در پشت درهای بسته صورت می‌گیرد، عنوان کرد: راهکار حل خشونت علیه زنان عضو شدن در کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان است از این رو ما هم باید استانداردهای جهانی را بپذیریم.
این مدرس تاریخ یادآور شد: بالا بودن آمار خشونت در ایران به معنای آن نخواهد بود که ما با دید منفی به قضیه نگاه کنیم، چرا که ایران صاحب افکار عمومی در سطح بالایی است و علیه خشونت به سرعت واکنش نشان می‌دهد و این خشونت‌ها را انعکاس می‌دهد.
وی با بیان اینکه رفع خلا قانونی و آگاهی از حقوق از موثرترین راهکارهای پیشگیری از خشونت علیه زنان است، افزود: متاسفانه زنان تحصیل کرده در بسیاری از سریال‌های تلویزیونی طوری نمایش داده می‌شوند که صرفا به درد حل مسائل اجتماعی می‌خورند نه زندگی.
این فعال حوزه زنان با تاکید بر فرهنگ‌سازی به منظور رفع خشونت علیه زنان عنوان کرد: خوشبختانه افکار عمومی در ایران از این لحاظ رشد بسیار خوبی دارد.
شریعتی، مطهری و بهشتی هر یک به نوعی در ارتقاء جایگاه زنان نقش داشتند
ناهید مشایی؛ عضو هیات علمی الهیات و معارف دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: متولیان فرهنگی در جامعه باید بر مبنای عقلانی کردن تربیت وارد میدان شوند، حال اگر تربیت مبنای عقلانی خود را از دست دهد کارآیی خودش را از دست خواهد داد، چرا که دین حقیقی مبتنی بر عقلانیت است.
مشایی با بیان اینکه اسلام و قرآن دین خدامحوری است، اظهار کرد: در تئوری دینی انسان منهای خدا قابل قبول نیست، چرا که خدا براساس اندیشه انسان را خلق کرده و در چارچوبی مشخص برای انسان برنامه گنجانده، اما حرکت در این چارچوب به معنای ایجاد محدودیت برای انسان نیست بلکه این چارچوب انسان را به سمت کمال رهنمون می‌کند.
خشونت تنها به ضرب و شتم خلاصه نمی‌شود
عضو هیات علمی الهیات و معارف دانشگاه فردوسی مشهد یادآور شد: متاسفانه برخی در مواجهه با احکام اسلام می‌گویند ما فلسفه این حکم را نمی‌دانیم؟
مشایی با تاکید بر اینکه خشونت تنها به ضرب و شتم خلاصه نمی‌شود بلکه اجرا نکردن حق هم یکی از مصادیق خشونت است، عنوان کرد: دکتر شریعتی، مطهری و بهشتی هر یک به نوعی در ارتقاء جایگاه زنان نقش داشتند.
وی با بیان اینکه قوانین رو به رشد است، ادامه داد: متاسفانه برخی احکام اسلام را بد جلوه می‌دهند و از آیات قرآن خشونت علیه زنان استخراج می‌کنند حال آنکه آیاتی که در مورد تنبیه زنان در قرآن آمده دارای تفاسیر خاصی است و حضرت محمد (ص) تفاسیر خاصی از آن ارائه کرده‌اند.
عضو هیات علمی الهیات و معارف دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به احکام مربوط به تعدد زوجین و ازدواج موقت عنوان کرد: در حدیثی از رسول اکرم (ص) آمده است که خدا لعنت کند کسی را که دوست دارد زن‌های متعدد را بچشد.
نگاه غرب به زن، نگاهی ابزاری است
مشایی با بیان اینکه اگر آیات قرآن براساس منطق تفسیر شوند دین اسلام قشنگ‌ترین دین است، یادآور شد: نیچه معتقد است که زن جنس دوم است، این تفکر حاکم بر غرب است که نگاه ابزاری به زن دارد.
وی ضمن ابراز تاسف از احداث ۲ کارخانه سیگار در ایران تصریح کرد: ظلم به زنان اشکال مختلف دارد سیگار کشیدن، اعتیاد از دیگر مصادیق خشونت علیه زنان است.
عضو هیات علمی الهیات و معارف دانشگاه فردوسی مشهد افزود: همان گونه که به طرز پوشش دختران ایراد وارد است باید به طرز پوشش پسران هم توجه شود و این مساله تنها به دختران ختم نشود.
منظور از ضرب و شتم در قرآن تنبیه جسمی نیست
مشایی با اشاره به اینکه مهریه هدیه‌ای واجب از سوی مرد است و مستحب است که مهریه با حداقل قیمت تعیین شود، افزود: متاسفانه برخی گرفتن نفقه این گونه بیان می‌کنند که زن نان‌خور مرد است حال آنکه این حکم اسلام به منظور حفظ منزلت زن است.
وی افزود: خوشبختانه براساس رای شورای نگهبان دیه زن و مرد یکسان اعلام شد، چه بسا قبل از آن هم فتوای بسیاری از مراجع بر مساوی بودن دیه زن و مرد بود.
عضو هیات علمی الهیات و معارف دانشگاه فردوسی مشهد خاطرنشان کرد: ضرب و شتم به معنای تنبیه جسمی در قرآن نیامده و منظور از ضرب و شتم به معنای قهر کردن و کنار زدن زن است یعنی آنکه زن در برخی موارد خاص از لحاظ رفاهی تامین نشود.