ایلنا از سمنان گزارش می دهد؛
اجاره‌نشینی؛ خوش‌‌نشینی یا آوارگی/افزایش تمایل مالکان به اخذ اجاره به جای رهن از مستأجران/ با سیلی هم دیگر صورت‌مان سرخ نمی شود
به‌رغم وعده های پی در پی برخی از مسئولان قیمت اجاره بها نه تنها ثبات یا کاهشی نداشته که افزایش هم داشته است. این روزها مستاجرانی هستند که نه تنها دیگر خوش نشین نیستند بلکه ناگزیرند یا محل سکونت فعلی را با قیمت بالاتری اجاره کنند یا با همان مبلغ به خانه‌ای کوچک‌تر در محله ای پایین‌تر و یا در حواشی شهر نقل مکان کنند.
به گزارش خبرنگار ایلنا از سمنان، این روزها با فرا رسیدن پایان امتحانات دانش آموزان و دانشجویان به فصل جابه‌جایی‌های خانواده های مستأجر‌نشین و فاقد مسکن نزدیک می‌شویم. از راه رسیدن فصل تابستان برای مردم اجاره‌نشین به مثابه زنگ آغاز بنگاه‌گردی‌هاست. همه با هزاران امید از این بنگاه به آن بنگاه می دوند تا نگذارند خانه مناسب از دستشان در رود البته اگر خانه مناسب را بیابند. در غیر این صورت باز می دوند و این چرخه گاه تا دو ماه اول تابستان یا حتی بیشتر ادامه دارد.
تیز کردن دندان طمع مالکان برای افزایش میزان اجاره بها از یک طرف و فشار و استرس ناشی از مشکلات اقتصادی و کم شدن درآمد خانوارها از طرف دیگر، سرپرستان خانوارها را دچار سردرگمی و اظطراب کرده است. هر چند قبلا می گفتند «اجاره نشین، خوش نشین است»؛ این ضرب المثل قدیمی ایرانی که در باب آسوده خاطر بودن مستاجران استفاده می شده دیگر کاربردی ندارد و اجاره نشین نه تنها «خوش نشین» نیست بلکه «آواره» است.
افزایش بیش از 10 برابری مسکن مهر طی چند سال اخیر
محمد ،جوان 38 سالهای که 8 سال است ازدواج کرده با انتقاد از اوضاع نابسامان اجاره بها می‌گوید: سالهای ابتدای زندگی مشترک‌مان با مبلغ ودیعه ای که به صاحب خانه داده بودیم راحت می توانستیم یک واحد مسکن مهر خریداری کنیم اما با توجه به با بافت شهری مسکن مهر ترجیح دادم در منطقه دیگری اجاره نشین باشم اما الان پشیمانم و قیمت مسکن مهر بیش از 10 برابر افزایش یافته است.
وی گفت: برای یک واحد معمولی مبلغ 25 میلیون قرض‌الحسنه و ماهیانه 2 میلیون تومان اجاره پرداخت می‌کنم که با اوضاع اقتصادی فعلی و شیوع کرونا در دو سه سال اخیر با سیلی هم دیگر نمی توانیم صورت‌مان را سرخ نگه داریم.
میزان اجاره بها تابع هیچ قانونی نیست
صفری یکی دیگر از مستاجران که اخیرا یک واحد 70 متری را در دامغان اجاره کرده است، بیان می کند: میزان اجاره بها از طرف مالکان تابع هیچ قانونی نیست و در برخی موارد حتی از مرکز استان و پایتخت نیز بالاتر است.
وی می افزاید: حدود سه ماه است که در جست و جوی یک واحد معمولی در منقطه ای از دامغان بودم که به هر بنگاهی مراجعه کردم یا مورد اجاره ای نداشتند یا قیمت هایی که می گفتند با هیچ منطقی سازگار نبود.
صفری که کارمند یکی از شرکت‌های خصوصی در سمنان است اضافه می‌کند : حقوق‌ام آنقدر نیست که بتوانم از کسی نزول کنم یا وام با مبالغ بالا دریافت کنم ؛ برای همین ترجیح می‌دهم از حق و زن وبچه‌ام کم کنم و به مبلغ اجاره اضافه کنم تا هم خواست صاحبخانه را که علاقمند به دریافت اجاره بیشتر است تأمین کنم هم برای یکسال دیگر سرپناه داشته باشم.
متقاضی زیاد است
نوری 60 ساله که به دلیل بیماری و بنا به توصیه پزشکان از تهران متقاضی اجاره ساختمان ویلایی در دامغان است، تصریح می کند: باور نمی کردم چنین قیمت هایی در دامغان برای اجاره بها مطرح باشد؛ برای ساختمان ویلایی 30 سال ساخت در یکی از شهرک های دامغان صاحبخانه مبلغ 200 میلیون تومان ودیعه و ماهیانه 2 میلیون تومان اجاره مطالبه می کند.
وی گفت: وقتی به مشاور املاک نسبت به میزان اجاره بها اعتراض کردم، به من گفت «اگر نمی خواهید متقاضی دیگری وجود دارد و اجاره می کند».
وجود 10 مشاور املاک در یک خیابان چند صد متری
جواد یکی از مشاوران املاک هم استانی گفت: در سال های اخیر با رشد فزاینده صدور مجوز مشاوران املاک رو به رو هستیم به حدی که در یک خیابان چند صد متری بیش از 10 دفتر مشاور املاک وجود دارد.
وی بیان کرد: بسیاری از مشاوران املاک بازنشسته هستند و کار در دفتر املاک حکم سرگرمی برای آنها دارد بدون آنکه کمترین تخصص و تجربه ای در حوزه ملک و موارد حقوقی مرتبط داشته باشند.
بسیاری از مالکان خانه های شان را توسط اپلیکیشن دیوار و شیپور اجاره می دهند
محمد یکی دیگر از مشاوران املاک که بیش از 15 سال در این حوزه سابقه دارد، افزود: بسیاری از مالکان و مستاجران ملک مورد نظرشان را در بستر شبکه های اجتماعی و شیپور و دیوار قرار می دهند و هیچ قراردادی در بنگاه منعقد نمی کنند.
وی یادآور شد: اخیرا مشاوران املاک به‌رغم تخصص در کارشناسی و قیمت گذاری هیچ نقشی را ایفا نمی کنند و فروشندگان یا موجران قیمت دلخواه خود و عموما غیر کارشناسی (فراتر از واقع) را به دفاتر مشاور املاک می دهند.
این مشاور املاک اظهار کرد: زمانی که موجران و مالکان قیمت خودشان را به دفاتر مشاور املاک تحمیل می کنند مشاوران املاک ناچار هستند آن را بپذیرند زیرا اگر نپذیرند هنگام مراجعه مشتری هیچ گونه فایل و موردی برای اجاره یا خرید ندارند.
محمد بنگاه دار 15 ساله تصریح کرد: مالکان و موجران با اشاره به قیمت چند برابری املاک طی چند ماه و تورم موجود در جامعه نرخ اجاره بها و املاک خود را تعیین می کنند و اگر بخواهیم نگاه کارشناسی به این مورد داشته باشیم باید به این اقشار (موجران و مالکان) نیز حق داد.
وی افزود: نباید توقع داشته باشیم و بی انصافی است مالکی که حدود یک میلیارد تومان برای خرید یک واحد آپارتمان هزینه پرداخت کرده است آن را ماهیانه یک تا 1.5 میلیون تومان اجاره دهد.
نه موجر مقصر است نه مستاجر؛ عمده مشکلات ناشی از سیاست های غلط دولت است
این کاسب هم استانی اضافه کرد: از طرف دیگر به شهروندان نیز حق می دهیم که نباید در این اوضاع نابسامان اقتصادی 3 تا 3.5 میلیون تومان ماهیانه اجاره پرداخت کنند اما نه مشاوران املاک مقصرند و نه همه موجران و مالکان؛ بلکه عمده مشکلات ناشی از سیاست های غلط دولت است.
افزایش تمایل مالکان به اخذ اجاره به جای رهن از مستأجران
محمد فوادیان مالک یک آپارتمان که هرساله واحد مسکونی خود را اجاره می‌دهد به ایلنا گفت: قبلا گرفتن ودیعه از مستأجران برایم مهم تر بود چون با آن پول می‌توانستم کاری انجام دهم، اما در سال های اخیر با این پول‌ها هیچ کاری نمی توان انجام داد. قیمت یک پراید بالای 200 میلیون تومان است بنابراین با توجه به تورم و گرانی ناگهانی اجناس و مهم‌تر از آن نخواندن دخل وخرج زندگی با هم ترجیح می‌دهم برای گذران زندگی از مستأجرم ودیعه کمتری دریافت و در عوض به مبلغ کرایه اضافه کنم. از طرف دیگر بسیاری از مستأجران هم جور کردن ودیعه‌های میلیونی سخت‌تر شده چون نه در این روزها مبالغ وام قابل توجه است و نه حقوق ها به اندازه ای است که بتوان پس انداز کرد.
عرضه و تقاضا در بازار مسکن همخوانی ندارد
مجید خدابخش رئیس اتحادیه املاک و نمایشگاه داران اتومبیل دامغان در گفت و گو با خبرنگار ایلنا بیان کرد: عرضه و تقاضا در بازار مسکن همخوانی ندارد و معمولا متقاضیان اجاره واحدهای مسکونی بیشتر از واحدهایی بدون سکنه ای است که عرضه می‌شود.
وی ادامه داد: بسیاری از مالکان به دلایل متعددی ترجیح می‌دهند که واحدهای مسکونی شان خالی و بدون مستاجر باشد زیرا با دستورالعمل های افزایش نرخ اجاره بها که در سالهای اخیر به ویژه پس از شیوع کرونا ابلاغ و اعلام شده تمایلی برای اجاره واحدهای مسکونی خود ندارند.
قیمت مسکن بیش از افزایش اجاره بها تورم داشته است
خدابخش اضافه کرد: قیمت مسکن در یکی دو سال گذشته بیش از افزایش اجاره بها تورم داشته و سیاست‌های دولت مبنی بر اخذ مالیات بر خانه‌های خالی هم تاثیری بر روند کاهش اجاره بها نداشته است.
رئیس اتحادیه املاک و نمایشگاه داران اتومبیل دامغان تصریح کرد: وقتی دولت نرخ دستوری در هر حوزه‌ای قرار می‌دهد بازار عکس‌العمل معکوس به آن نشان داده و در مقابل قیمت‌ها نیز افزایش چشمگیری می‌یابد که مصوبه ستاد کرونا برای افزایش نرخ قراردادهای اجاره مسکن نمونه بارز آن بود.
وی اظهار کرد: نرخ اجاره توافق بین مالک و مستاجر است و با برخی از سیاست هایی که دولت در این حوزه اتخاذ می‌کند شرایط مستاجران را سخت‌تر خواهد کرد.
خدابخش افزود: بهترین روش مقابله با افزایش و در مقابل کاهش اجاره بها پیشی گرفتن عرضه بر تقاضا است که می‌تواند به شیوه‌های مختلف از جمله ساخت مسکن ارزان قیمت در بازه زمانی کوتاه صورت پذیرد.
گزارش: محمود بانی
