صرف ایجاد سامانه‌های هوشمند موجب هوشمند سازی و شفاف‌سازی نمی‌شود

این عضو شورای شهر تهران ادامه داد: در تهران نیز بررسی نحوه توزیع سقف جمعیت‌‌‌پذیری در مناطق بیانگر آن است که سقف جمعیت‌پذیری در برخی از مناطق شهر، تکمیل شده یا از آن فراتر رفته است. در صورت احداث کل پتانسیل ساخت و ساز بر اساس نقشه‌ها و ضوابط و مقررات طرح تفصیلی نیز جمعیت به مراتب بیشتر از سقف مصوب می‌شود و افزایش قابل توجهی خواهد داشت.

سالاری با بیان اینکه وجود چالش‌ها و مشکلات زیاد از جمله وجود حدود ۳۲۶۸ هکتار بافت فرسوده تمام عیار و در کنار آن ۱۴ هزار هکتار بافت ناپایدار در شهر تهران و مشکلات زیست‌محیطی، آلودگی هوا، ترافیک شدید، مدیریت نامناسب انرژی و و در پی آن کمبود انرژی در کنار افزایش جمعیت شهری، آینده شهر تهران را تهدید می‌‌‌کند، تصریح کرد: در کنار تمام این مشکلات، نبود منابع درآمدی پایدار از چالش‌های اساسی پیش روی مدیریت شهر تهران است. هوشمندسازی شهر علاوه بر پاسخ به این چالش عامل محرک اقتصادی برای درآمدزایی بیشتر شهری منجر به کاهش هزینه‌‌‌های مدیریت شهری و حتی هزینه‌‌های فردی خانوار خواهد شد.

وی تعامل و مشارکت شهروندان در حوزه هوشمندسازی را حائز اهمیت دانست و خاطرنشان کرد: ما برای هوشمندسازی پیش از فناوری، به شهروند خلاق، مسئولیت‌پذیر، پذیرنده‌‌‌تغییر و تولیدکننده نیاز داریم. در نبود شهروند هوشمند و مطالبه‌گر، هیچ یک از سرویس‌ها و خدمات هوشمند آماده‌سازی شده مورد بهره‌برداری قرار نخواهند گرفت. همچنین با توجه به اینکه ما در عصر اطلاعات و فناوری قرار داریم، لازم است که تحولاتی که در شهرهای هوشمند و شهرهای جهانی ایجاد شده را به آگاهی و اطلاع مردم برسانیم تا به ضرورت هوشمندسازی پی ببرند.

​رییس کمیسیون شهرسازی ومعماری شورای شهر تهران افزود: توسعه استراتژی‌های شهر هوشمند بیشتر از آنکه به فناوری متکی باشد به شهروندان متکی است البته مردم خود در این خصوص آگاه هستند اما مشکلی که با آن مواجه هستیم موضوع اعتمادسازی است چراکه مردم نگران هستند که در فرایند هوشمندسازی، اطلاعات شخصی‌شان مورد تعدی قرار گیرد لذا باید مجموع تصمیم‌گیران این حوزه اعتمادسازی لازم را انجام دهند.

سالاری با تاکید بر اهمیت استقبال مردم از سامانه‌های ایجاد شده ابراز داشت: در صورتی‌ که سامانه‌های ایجاد شده در شهرداری و سایر نهادها کارایی مناسب نداشته باشند مورد استفاده و استقبال مردم قرار نمی‌گیرند. در همین راستا باید دیدگاه‌های عموم مردم را در مورد مشکلات و چالش‌های موجود دریافت شود و از بازخوردهای عمومی در راستای ارتقای روز افزون سامانه‌‌ها بهره برد.

وی درخصوص اقدامات شهرداری تهران و مدیریت شهری در حوزه هوشمندسازی بیان کرد: نقش شهرداری تهران در ارتقای فناوری و کاهش هزینه خدمات در جامعه، جلب رضایت مردم، بالا بردن امنیت اقتصادی و اجتماعی، کاهش بار ترافیک و... قابل توجه است. این اهداف با هوشمندسازی و عملکرد سازمان فاوای شهرداری تهران محقق می‌شود. شهرداری تهران یکی از شهرهای پیشتاز در ایجاد سازمان «فاوا» است. ۷۱۰۰۰ کاربر، ۱۴۵۸ سرور مجازی، ۲۴۰۹ ساختمان متصل و ۱۱۵ دفتر خدمات الکترونیک شهر در ارائه خدمات شهرسازی و معماری و ۱۷۰ سامانه نرم‌‌‌افزاری از جمله سامانه شهرسازی و طرح تفصیلی اقداماتی است که شهرداری در راستای هوشمندسازی شهر تهران انجام داده است. همچنین تمهیدات لازم از سوی شورای پنجم شهر تهران برای نظارت همگانی و اجتماعی اتخاذ شده است.

​رییس کمیسیون شهرسازی ومعماری شورای شهر با بیان اینکه در جهت اهداف هوشمندسازی تهران و به منظور شفافیت تمامی معاملات شهرداری تهران شامل مناقصه، مزایده، استعلام همچنین مدیریت یکپارچه معاملات، دسترسی یکسان ذینفعان به اطلاعات، کاهش هزینه‌ها، درآمدزایی و کاهش فساد و رانت، مصوبه «الزام شهرداری تهران به انجام الکترونیکی و اعلان عمومی اطلاعات معاملات شهرداری» در دوره پنجم مدیریت شهری ارائه شد، یادآور شد: همچنین «طرح الزام شهرداری تهران به انتشار عمومی اطلاعات شهرسازی» نیز در کمیسیون شهرسازی و معماری شورا شهر ارائه شده است که با تصویب این طرح تمامی اطلاعات پرونده‌های شهرسازی در حال رسیدگی در مناطق بیست و دوگانه به‌صورت برخط در معرض قضاوت شهروندان و دیده‌بان‌های شهری و نظارت همگانی قرار می‌‌گیرد.

سالاری اضافه کرد: موضوع شفاف‌سازی به موازات هوشمندسازی اتفاق می‌افتد و هر دو مکمل هم هستند. تصمیم‌های خلافی که در کمیسیون‌های ماده ۵ و شوراهای معماری مناطق گرفته می‌‌‌شود، ریشه در عدم شفاف‌‌سازی دارد. همچنین تخلفات در عملیات‌های مالی که در فرایند کارهای شهرداری و واگذاری املاک نجومی و واگذاری املاک در مرحله بهره‌‌برداری صورت گرفته به دلیل عدم شفاف‌‌‌سازی در نتیجه عدم هوشمندسازی است.

وی با اشاره به تاکید برنامه سوم شهرداری تهران بر لزوم تحقق شهر هوشمند عنوان کرد: با الزام شهرداری بر سیاستگذاری و استقرار «نظام جامع آماری و داده» و « نظام جامع اطلاعات مکانی»، اتصال به زیرساخت‌های ملی تبادل داده و ایجاد و توسعه زیرساخت‌ها و تجهیزات سخت افزاری و توسعه و نوسازی تجهیزات نظارت و پایش و سایر تجهیزات نوین پیگیری شد. همچنین بر یکپارچه‌سازی و استقرار سامانه‌های جامع مدیریت شهری از جمله نرم‌‌‌افزارهای جامع مالی، معاملات، قراردادها و توسعه انواع نظام‌های دریافت و پرداخت شهرداری و توسعه بسترهای تبادلات مالی و غیرمالی بر اساس فناوری نوین تاکید شد.

این عضو شورای شهر با بیان اینکه در سال ۷۸ طی مصوبه‌ای شورای شهر تهران تصمیم گرفت ارائه خدمات فنی ساختمان‌ها را به بخش خصوصی و شرکت‌های ذی صلاح برون‌سپاری کند، گفت: فلسفه اصلی چنین مصوبه‌ای این بود که اولا این تصدی‌گری‌ها به بخش خصوصی واگذار شود، دوم اینکه تالی فاسد و فضای رانتی که در حوزه شهرسازی مناطق ۲۲گانه شهرداری ایجاد شده بود و اعتراضات مردم را در پی داشت از بین برود، سوم اینکه تعداد بسیار زیاد نیروی انسانی که در شهرداری جمع شده بود، تعدیل شود و در نهایت ارائه خدمات صدور پروانه که ۹۰ درصد مراجعات مردمی به حوزه شهرداری است توسط بخش خصوصی و در فضای رقابتی و در زمان کمتر انجام شود.

سالاری ادامه داد: متاسفانه ما در عصرالکترونیک، گسترش دولت الکترونیک، کاهش مراجعات حضوری و حذف سفرهای زاید شهری و... همچنان هر روز درگیر سفرهای زاید هستیم. سایت‌‌‌های غیرفعال و آپدیت نشده، تلفن‌های گویایی که در نهایت پاسخگوی نیاز ارباب رجوع نیست، دستگاه‌ها و دفاتری که مدعی گسترش فرهنگ دولت الکترونیک هستند هنوز به اهدافی که برایشان تعیین شده نرسیده و حتی پاسخگویی تلفنی به مراجعه‌‌‌کننده برایشان مفهومی ندارد. دفاتر خدمات الکترونیک نیز با هدف هوشمندسازی و ارائه خدمات الکترونیکی به شهروندان شکل گرفت اما نه تنها نیروهای شهرداری کاهش پیدا نکرد که چندین برابر هم شد و از طرفی ۱۸۰۰ نفر نیرو هم در این دفاتر مشغول شدند.

وی با بیان اینکه اکنون مردم که در گذشته صرفا به شهرداری‌ها مراجعه می‌کردند، گفت: آنها اکنون باید هم به دفاتر و هم به شهرداری‌ها مراجعه کنند که این امر موجب افزایش سفرهای زائد شهری می‌شود و در پی آن ناراحتی شهروندان را به دنبال داشته است. این به دلیل عدم اهتمام و باور جدی مدیریت شهری به برون‌سپاری وظایف خود به بخش خصوصی از جمله دفاتر الکترونیک است. صرف ایجاد سامانه‌های هوشمند موجب هوشمندسازی و در نهایت شفاف‌سازی نمی‌شود، همانگونه که با ایجاد دفاتر الکترونیک این اتفاق نیفتاد. سایر دفاتر و نهادها و سازمان‌ها نیز باید در راستای شهر هوشمند حرکت و خود را با قابلیت‌های هوشمندسازی سازگار کنند.   

این عضو شورای شهر تهران با اشاره به ایجاد رصدخانه شهر تهران اظهار داشت: یکی از اقداماتی که به عنوان داشبورد مدیریتی و نظارتی به خصوص برای دستگاه‌های نظارتی مثل شورای شهر، شورای عالی شهرسازی و معماری و مدیران و تصمیم‌سازان شهری محسوب می‌شود، ایجاد رصدخانه شهر تهران است. در این رصدخانه مجموعه اطلاعاتی از حوزه‌های مختلف مدیریت شهری و سطح شهر جمع‌آوری و در یک داشبورد و راهبری جامع لحاظ شده است. زمانی‌که از مدیران شهری و کارشناسان سایر سازمان‌ها و نهادهای دولتی مستقر در شهر برای بازدید دعوت می‌کنند، آنها به‌شدت تحت تاثیر قرار می‌گیرند و وجود چنین رصدخانه شهری را لازم می‌بینند اما مشکل اینجاست که پس از بازگشت به سازمان خود تصمیم به راه اندازی رصدخانه‌‌‌های جدا برای سازمان متبوع خود می گیرند، این در حالی است که باید نسبت به ارائه داده‌ها و اطلاعات خود به این رصدخانه اقدام کنند.

وی افزود: تا زمانی‌که مدیریت یکپارچه شهری و دولت الکترونیک محقق نشود امکان هوشمندسازی کامل و جامع شهر نخواهد بود. اگرچه نهادها و سازمان‌ها و فعالان بخش خصوصی و دولتی نیز داده های حساسی را در اختیار دارند که در خطر حمله سایبری است. باید دارایی‌های حساس شهر اولویت‌بندی و از ساز و کارهای امنیتی بسیار پیشرفته برای محافظت از  آن‌ها استفاده شود.

رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران درخصوص مطالعات و  اقدامات شهرداری تهران در حوزه هوشمندسازی تهران اظهار داشت: باید به مدل بومی تهران هوشمند که مبتنی بر مقتضیات و الزامات در قوانین موجود ما و واقعیات موجود در فرهنگ عمومی ما در کشور و شهر تهران است، برسیم. صرف استفاده از تجربیات جهانی نمی‌تواند ما را به اهداف عالی مدنظرمان در حوزه هوشمندسازی برساند چراکه شهرهای هوشمند دارای ذینفعان و بازیگران متعددی هستند و ارائه محصولات و خدمات شهر هوشمند می‌تواند تاثیراتی گسترده بر عموم مردم داشته باشند.