در گفت‌وگو با ایلنا اعلام شد:
ایجاد خانه‌های توانبخشی نیمه‌راهی برای بیماران روانی مزمن با ظرفیت حداکثر ۱۰ بیمار
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و نظارت مراکز توانبخشی و مراقبتی سازمان بهزیستی، گفت: هدف از اقامت بیماران مبتلا به اختلالات روان در مراکز شبانه‌روزی، ارتقای کیفیت زندگی، تسریع روند ترخیص و بازگشت مؤثر به جامعه است.
فریده باغ علیشاهی، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و نظارت مراکز توانبخشی و مراقبتی سازمان بهزیستی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در خصوص نگهداری بیماران مبتلا به اختلالات روان در مراکز بهزیستی گفت: از اهداف مهم اقامت فرد در مراکز شبانه‌روزی طولانی‌مدت، ارتقاء کیفیت زندگی بیماران و تسریع روند ترخیص و توانمندسازی موفق آنان با ارائه خدمات حمایتی و توانبخشی در منزل و جامعه بر اساس خدمات تعریف شده در دستورالعمل مالی سازمان است.
به گفته وی ترخیص صرفاً در صورت فقدان علائم بالینی به تشخیص و تایید تیم درمان وتوانبخشی مرکز و روانپزشک به گونه‌ای که نگهداری بیمار را در خانواده با مشکل مواجه نسازد و یا مخاطرات اجتماعی را ایجاد نکند، رسیدن به سطحی از توانمندی جهت زندگی در سطح خانواده و اجتماع، فراهم کردن بستر مناسب در خانواده از طریق ارتباط فعال و موثر آنان برای بازگشت و تداوم حضور بیمار در خانواده و فراهم بودن شرایط تداوم پیگیری درمان و توانبخشی در منزل صورت می‌گیرد.
باغ علیشاهی افزود: ترخیص موفقیت‌آمیز بیماران مزمن روان نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، آماده‌سازی مرحله‌ای و پیگیری مستمر است. موفقیت این فرآیند وابسته به همکاری تیم توانبخشی، خانواده و خود بیمار است. با اجرای صحیح این راهکارها، می‌توان به تعداد قابل توجهی از بیماران کمک کرد تا به زندگی مستقل و معنادار بازگردند.
به گفته وی معاونت توانبخشی در راستای ترخیص موفق و پایدار به توسعه خانه‌های حمایتی توانبخشی اقدام کرده است. هدف از ایجاد این خانه‌ها، ارائه خدمات بهینه به شیوه‌ای منسجم در محیطی عاطفی، اجتماعی و آموزشی مناسب در خانه‌هایی مشابه منازل عادی خانواده‌های ایرانی و بر اساس سنت‌های بومی و محلی است.
باغ علیشاهی در ادامه اظهار کرد: در این خانه‌ها که شباهتی به مراکز بزرگ آسایشگاهی ندارد، بیماران به مراکز آموزشی، حرفه‌آموزی و نهایتا محل اشتغال اعزام می‌گردند، در صورت وجود بستر مناسب تحصیل می‌کنند. تلفیق، همبستگی و مشارکت اجتماعی با رعایت ملاحظات لازم را تجربه نموده تا تحقق استقلال و الحاق اجتماعی بطور جدی صورت گیرد.
به گفته وی، خانه‌های حمایتی یک چهارم راهی داخل مرکز توانبخشی شبانه‌روزی بیماران روانی مزمن است. بیمارانی که دوره بازتوانی را با موفقیت در مراکز شبانه‌روزی طی کرده با تشخیص کمیته توانبخشی بهزیستی استان، توانایی ورود به این خانه‌ها را دارند و بصورت موقت (حداکثر ۱۲ ماه) در این خانه اسکان می‌یابند.در این مرحله، بیمار نیازهای رفاهی و توانبخشی را از مرکز دریافت کرده و از نظر عملکرد شخصی و اجتماعی و حرفه‌آموزی تحت حمایت مرکز خواهد بود.
این مسئول بهزیستی با اشاره به خانه‌های توانبخشی نیمه‌راهی، واحدی که پس از کسب مجوز از سوی سازمان بهزیستی، تاسیس و تحت نظارت و مطابق دستورالعمل‌های مربوطه برای اسکان حداکثر ۱۰ بیمار روانی مزمن راه‌اندازی می‌شود، گفت: بیمار روانی مزمن بهبود یافته مراکز، در این خانه‌ها اسکان داده می‌شود.
او افزود: این خانه‌ها در محدوده شهری و خارج از مراکز توانبخشی ایجاد شده و فقط یک روانشناس یا مددکار به صورت روزانه به همراه یک مراقب تمام وقت در خانه حضور دارند. افراد در این مرحله از نظر عملکرد شخصی به استقلال نسبی رسیده‌اند.
وی در ادامه تصریح کرد: تهیه غذا، نظافت منزل، شستشوی لباس‌ها و کلیه کارهای خانه توسط مددجویان انجام می‌شود و مراقب صرفاً جهت نظارت بر حسن رفتار و انجام فعالیت‌های روزانه بیماران در مرکز حضور داشته و در صورت بروز مشکل، موضوع را به روانشناس گزارش می‌کند.
باغ علیشاهی افزود: در خانه‌های توانبخشی نیمه‌راهی، حمایت جهت رسیدن به استقلال نسبی در زمینه فعالیت‌های روزمره زندگی تداوم خواهد یافت. مقیمان خانه‌ها علاوه بر برخورداری از اقدامات مراقبتی، آموزش‌های متنوع از قبیل هنری، حرفه‌ای، اجتماعی، شغلی و... مورد نیاز را دریافت می‌کنند.با رضایت قیم یا خود بیمار می‌بایست عملکرد شغلی نسبی نظیر شغل پاره‌وقت را کسب کرده و بتوانند بخشی از نیازهای مادی خود را از این طریق تامین کنند.
به گفته مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و نظارت مراکز توانبخشی و مراقبتی سازمان بهزیستی خدمات مراکز شبانه‌روزی توانبخشی مراقبتی بیماران مزمن روان شامل خدمات زیر است:
• مراقبت‌های پزشکی، پرستاری و بهداشتی که شامل ویزیت بیماران، کنترل و ارزیابی بیماران و حفظ و ارتقاء آن، پیگیری امور درمان.
• ارائه خدمات کاردرمانی و بازتوانی روانی مورد نیاز بیماران تا دستیابی مجدد به مهارت‌ها و کسب استقلال فردی.
• ارائه خدمات روانشناسی و بررسی مشکلات روانی بیمار و خانواده و حمایت لازم روانی و اجتماعی بیماران.
• آموزش، مشاوره و مددکاری فردی، خانوادگی و گروهی.
• آموزش مهارت‌های زندگی و ارتباط با دیگران، توانایی برقراری ارتباط مؤثر و کنترل رفتار، توانایی تصمیم‌گیری.
• توانبخشی حرفه‌ای متناسب با توانایی‌های بیماران نظیر آموزش رایانه، فعالیت‌های هنری و...
• تربیت بدنی (ورزش‌های فردی و گروهی).
• ایجاد بستر مناسب برای حضور بیماران روانی در خانواده و ایجاد زمینه حضور در اجتماع.
