فقدان امید به آینده شغلی؛ عامل التهابات صربستان

به گزارش ایلنا به نقل از مجله یونیون پست، طی شش ماه گذشته کشور صربستان درگیر اعتراضات گسترده دانشجویی علیه دولت بوده که به نظر کارشناسان، هرچند ظاهر سیاسی داشته اما ریشه آن فقدان عمومی امید به آینده شغلی در این کشور بوده است. 

طبق این گزارش، معضلاتی چون بیکاری، فقدان امنیت شغلی، عدم وجود شانس بدست آوردن شغل آبرومند متناسب با تحصیلات، رواج مهاجرت و بی‌اعتمادی به نظام استخدامی و آموزشی از نظر شایسته سالاری، همه و همه در اعتراضات دانشجویان و جوانان این کشور علیه رئیس جمهور -که ظاهراً در ماه‌های گذشته برای رسیدن به دموکراسی و برکناری رئیس جمهور بوده- نقش داشته است. 

برخی این اعتراضات را ناشی از یک شکاف نسلی و فرهنگی معرفی می‌کنند اما این شکاف نسلی در دیگر کشورهای حوزه بالکان و اروپای شرقی نیز وجود دارد اما منتهی به اعتراضاتی مشابه صربستان نشده است. 

بیش از هفت ماه از اعتراضات بی‌وقفه دانشجویی علیه اقدامات ضد دموکراتیک دولت و گرایش‌های دیکتاتورمآبانه رئیس جمهور الکساندر ووچیچ در صربستان می‌گذرد و کار به ناآرامی‌های اجتماعی و خشم عمومی در صربستان رسیده است. 

با وجود افزایش سرکوب‌های امنیتی و خشونت پلیس، بلگراد (پایتخت) همچنان شاهد روزانه اعتراضات صدها دانشجو و شهروند است که گاه مورد ضرب و شتم قرار می‌گیرند. 

نینا ویانوویچ، اقتصاددان و جامعه‌شناس صرب و عضو اندیشکده اقتصادی بروگل مستقر در بروکسل، در مصاحبه‌ای می‌گوید: «ما سایر موضوعاتی که به شکل سیستماتیک جوانان صرب را ناراضی کرده است، بررسی کردیم و به موضوع بازار کار رسیدیم که بخش مهمی از مشکل مردم این کشور محسوب می‌شود؛ موضوعی که دولت جدید هم برای آن کاری نکرده است». 

در حالی که تمرکز اصلی اعتراضات همچنان فرسایش استانداردهای دموکراتیک، عدم شفافیت و فساد گسترده است، در نظرسنجی‌ها، مهمترین مشکل شخصی افراد، فقدان آینده شغلی و نبود یک بازار کار عادلانه عنوان می‌شود. 

نینا ویانوویچ و همکارش نینا با استفاده از چندین داده رسمی، بررسی کردند که چگونه شرایط بازار کار صربستان، سرخوردگی و خشم جوانان را تشدید می‌کند. بخش قابل توجهی از جمعیت جوان این کشور (حدود ۴۱٪) در حال بررسی امکان مهاجرت به خارج از کشور برای کار هستند و از هر دو مهاجر صربستانی، یک نفر آلمان یا اتریش را به عنوان مقصد خود انتخاب می‌کند و علت مهاجرت او فقط «یافتن شغل» است. 

نرخ بیکاری صربستان در سال ۲۰۲۳٪ میلادی حدود ۹.۴ درصد و همچنان تک رقمی بود، اما در دو سال گذشته نرخ بیکاری دو رقمی شده است. اکنون این نرخ برای جوانان ۲۰ تا ۳۰ ساله، دو برابر و نزدیک ۲۰ درصد است. 

ویانوویچ خاطرنشان می‌کند: اگرچه بیکاری جوانان در بسیاری از کشورهای اروپای شرقی یک چالش است، اما در صربستان شکاف بین نرخ بیکاری جوانان و نرخ بیکاری بطور ویژه بسیار زیاد است.