نگرانی مجله نشنال ریویو برای کتابخوانهای آینده؛
آیا کتابهای خلاصه شده برای بچهها مفید هستند؟
«سارا شوت»، نویسنده و منتقد ادبی، طی یادداشتی برای مجله نشنال ریویو مینویسد که کتابهای خلاصهشده نهتنها کمکی به کودکان نمیکنند، بلکه به رشد ذهنی و تخیل آنها آسیب میزنند. او معتقد است این تصور که برای فهم و لذت بردنِ کودکان باید متنها را «سادهسازی» یا «کوتاه» کرد، هم به نویسنده توهین است و هم به کودک.
به گزارش خبرنگار ایلنا، یکی از دبیران مجله نشنال ریویو در جواب یادداشت، سارا شوت، نویسنده و منتقد ادبی مخالفت خود را با نظر او درباره آسیبهای کتابهای خلاصه شده اعلام کرد.
«سارا شوت» نویسنده و منتقد ادبی، طی یادداشتی برای مجله نشنال ریویو مینویسد که کتابهای خلاصهشده نهتنها کمکی به کودکان نمیکنند، بلکه به رشد ذهنی و تخیل آنها آسیب میزنند. او معتقد است این تصور که برای فهم و لذت بردنِ کودکان باید متنها را «سادهسازی» یا «کوتاه» کرد، هم به نویسنده توهین است و هم به کودک.
شوت سه دلیل اصلی برای مخالفت خود برمیشمارد: نخست اینکه حذف بخشهای اصلی یک کتاب، دایره واژگان کودک را محدود میکند و فرصت آشنایی با زبان غنیتر را از او میگیرد. او به نقل از اس. دی. اسمیت، نویسنده مجموعه Green Ember، تاکید میکند که باید «برای بچهها توضیح داد، نه اینکه متن را تنزل داد». به باور او، واژگان قوی تخیل را گسترش میدهند و ظرفیت درک را بالا میبرند.
دلیل دوم شوت این است که کتابهای خلاصهشده خواندن را به یک «کار اداری» تبدیل میکنند؛ اینکه کودک فقط بتواند بگوید کتابی را خوانده است، بدون آنکه تجربه واقعی داستان را درک کند. او مینویسد اگر کودکی هنوز برای یک کتاب دشوار آماده نیست، باید صبر کرد نه اینکه نسخه تقلیلیافتهای به دستش داد.
شوت کوتاهکردن آثاری را که در اصل برای کودکان نوشته شدهاند از «تام سایر» تا «هایدی» کاملاً بیمعنی میداند. به باور او، چنین کارهایی هم زبانی سادهتر عرضه میکند و هم کودک را از تجربه کامل و اصیل داستان محروم میسازد.
او تاکید میکند کودکان باید نسخه کامل داستانها را در زمان مناسب و متناسب با توانایی خود بخوانند، یا اینکه خانواده آنها را با صدای بلند برایشان بخواند. نسخههای خلاصهشده از کلاسیکهای بزرگ مثل «کنت مونتکریستو» یا «آخرین موهیکان»، از نظر او چیزی جز سایهای از اثر اصلی نیستند. شوت توصیه میکند والدین و معلمان این بخش از کتابخانه را کنار بگذارند و به کودکان فرصت دهند تا از لذت تمامعیار ادبیات بهرهمند شوند.
خداحافظی با دنیای ایدهآل ...
حال لوتر ری ایبل، ادیتور نشنال ریویو در یادداشتی کوتاه، مخالفت خود را با او اعلام کرده است. جواب ری ایبل را در ادامه میخوانید:
سارا شوتِ بیهمتای ما آخر هفته یادداشتی منتشر کرد که در آن استدلال میکند چرا باید چاقوی ویراستارانِ نسخههای مختصرشده را از آثار کلاسیک دور نگه داشت.
این باور راسخ و غیرقابلتزلزل من است که کتابهای خلاصهشده به جامعه آسیب میزنند. ما این تصور عجیب را داریم که کتابها باید سادهسازی شوند تا کودکان بتوانند از آنها لذت ببرند و درکشان کنند. صادقانه بگویم، این نگاه هم به کودک توهینآمیز است و هم به نویسنده، و برای جهان ادبیات و ذهن کودک زیانبار است. دلایل زیادی وجود دارد که چرا باید از کتابهای مختصرشده پرهیز کرد، اما فعلاً با فروتنی سه دلیل را برای توجه شما مطرح میکنم: این کتابها دایره واژگان کودک را کاهش میدهند، خواندن را به فعالیتی شبیه تیکزدن در چکلیست تبدیل میکنند، و کودکان را از لذت کامل یک داستان محروم میسازند.
در یک دنیای ایدهآل، با او موافقم. اما دنیای ما جهانی سقوطکرده است؛ پر از سوئیچ، تیکتاک و کمیکبوکهای چپگرایی که فضای سرگرمی کودکان را اشغال کردهاند، و من حاضرم برای تقویت توانِ توجه و سلیقهی سرگرمیِ بچهها کمی کوتاه بیایم. در نظر بگیر که کتابهایی که بچهها امروز در مدرسه میخوانند طوری انتخاب شدهاند که بیشترین سازگاری فرهنگی را داشته باشند. کنت مونت کریستو حتی در نسخهی خلاصهشده هم برایشان متنی بیگانه خواهد بود، چون متون کلاسیک عملاً در مدارس دولتی وجود ندارد. وقتی هنگام نوشتن این متن با خواهرزادهام (دانشآموز کلاس چهارم) حرف میزدم، فهمیدم او تنها کسی در میان دوستانش است که برای تفریح کتاب میخواند. ما اینجا داریم برای بقایمان میجنگیم.
هدف همیشه این خواهد بود که خوانندگان جوان (و بزرگسال) را به درگیر شدن با تمام اندیشه و طعم نبوغ یک نویسنده برسانیم، اما در این مسیر ناچاریم ایستگاههای میانی هم فراهم کنیم.