نئاندرتالها با مداد شمعی عصر حجر نقاشی میکردند
دانشمندان تعدادی «مداد شمعی» عصر حجر را در کریمه کشف کردهاند. بهاعتقاد آنها، احتمال میرود، نئاندرتالها از این مدادشمعیها برای نقاشی یا علامتگذاریهای نمادین استفاده میکردهاند.
به گزارش خبرنگار ایلنا به نقل از لایوساینس، یک مطالعه جدید نشان میدهد که نئاندرتالها دهها هزار سال پیش «مداد شمعی» قرمز و زرد میساختند و از تکنیکهای مختلفی برای تیز کردن لبههای این ابزارها به شکل یک نقطه بینقص استفاده میکردند.
این نئاندرتالها که در جایی که اکنون کریمه است زندگی میکردند، مداد شمعیهای خود را از اُخرامیتراشیدند، یک ماده معدنی حاوی آهن که میتواند به عنوان رنگدانه استفاده شود. در مطالعه جدید، محققان سه مداد شمعی اُخرا را که قدمت آنها به 100 هزار سال پیش میرسد، شناسایی کردهاند که به نظر میرسد "کاربرد خاصی" داشتهاند، گفته میشود یکی از این مدادشمعی نوکی تیز داشته است.
این یافته، شواهدی را در مورد اینکه آیا نئاندرتالها قادر به خلق هنری نمادین بودهاند یا خیر، مطرح میکند. در این مورد، اگرچه نویسندگان هیچ علامتگذاری واقعی کشف نکردند، اما اظهار داشتند که اگر نئاندرتالها از خاک سرخ برای کارهای دیگری مانند دباغی پوست استفاده میکردند، نیازی به نوک تیز آن نداشتهاند.
بر اساس تحقیقاتی که در مجله Science Advances منتشر شد، کشف این مداد شمعی با شواهدی از تیز کردن مکرر آن نشان میدهد که نئاندرتالهای کریمه گاهی اوقات از خاک رس برای کارهای اجتماعی و فرهنگی معنادار، مانند کشیدن علائم روی بدن، استفاده میکردند.
فرانچسکو دیاریکو ، استاد باستانشناسی دانشگاه برگن نروژ معتقد است: «یافتن قطعهای که نوک آن به وضوح تیز شده بود، هیجانانگیز بود، زیرا نشان میدهد که این مداد شمعی برای کشیدن خطوط ظریف ساخته و نگهداری میشده است.»
با این حال، هنوز بسیاری از محققان با این فرضیه موافق نیستند و اعتقاد دارند که هنوز هیچ مدرک مستقیمی مبنی بر استفاده از این مداد شمعیهای اُخرایی برای ترسیم آثار هنری فرهنگی یا اجتماعی وجود ندارد.
دیاریکو به لایو ساینس میگوید: این نتیجهگیری به این نکته اشاره دارد که نئاندرتالها از قدرت مغزی برای ایجاد نشانههای اجتماعی و تبدیل بدن خود به اشیاء فرهنگی مانند گونهی خودمان، هومو ساپینس ، برخوردار بودهاند.
رنگدانههای ماقبل تاریخ
انسانهای ماقبل تاریخ و اقوامشان صدها هزار سال است که با رنگدانهها بازی میکنند. تاکنون، تقریبا ۴۰ مکان در سراسر اروپا شواهدی از نئاندرتالها را نشان میدهد که از رنگدانههای سیاه، قرمز، زرد یا سفید استفاده میکردند، اما همه این کاربردها برای اهداف اجتماعی یا فرهنگی نبوده است.
برای مثال، نئاندرتالهایی که حدود ۵۰ هزار سال پیش در ایبریا زندگی میکردند، از رنگدانههای قرمز و زرد برای رنگآمیزی صدفها استفاده میکردند که نشاندهندهی کاربرد نمادین آنهاست، در حالی که نئاندرتالهایی که در هلند امروزی زندگی میکردند، ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار سال پیش از مواد معدنی سیاه استفاده میکردند، بدون اینکه شواهدی از معنای نمادین آنها وجود داشته باشد.
درحالحاضر نیز برای تعیین اینکه آیا خاک سرخ کشفشده در مکانهای نئاندرتالهای کریمه میتوانسته برای ایجاد معنای فرهنگی مورد استفاده قرار گیرد، محققان بر روی ۱۶ قطعه خاک سرخ از سه پناهگاه سنگی کریمه و یک مکان روباز در شمال شرقی اوکراین که قدمت آنها به حدود 100 هزار تا 330 هزار سال پیش برمیگردد، تمرکز کردند.
با این حال، نویسندگان در این مطالعه نوشتند که شواهد کمتری از استفاده نئاندرتالها از خاک سرخ در اروپای شرقی و آسیای غربی وجود دارد و گونههای فرهنگی یافت شده در آن مناطق کمتر مورد توجه قرار گرفتهاند.
این تیم شکل و نشانههای قطعات اُخرا را از نزدیک بررسی کرد تا ببیند چگونه ساخته و استفاده شدهاند و ترکیب عنصری هر قطعه را بررسی کرد تا منشأ آن را مشخص کند.
دیاریکو و تیمش سه قطعه پیدا کردند که همگی از کریمه به دست آمدهاند و میگویند احتمالا برای اهداف فرهنگی معنادار استفاده میشدند، نه صرفا برای کاربردهای عملی، مانند دباغی پوست یا دفع حشرات.
اولین مورد، ابزاری بود که پس از کند شدن، بارها تراشیده و ساییده شده بود تا نوک آن تیز شود. محققان اظهار داشتند که این نشان میدهد که از خاک سرخ مانند مداد رنگی برای کشیدن خطوط نازک روی سطوحی مانند پوست یا سنگ استفاده میشده است. قطعه دیگر به نظر میرسد بخشی از یک مداد شمعی شکسته باشد، در حالی که قطعه سوم خطوطی دارد که عمداً در پایه آن حکاکی شدهاند.
دیاریکو گفت که ردیابی محل تهیه مواد رنگآمیزی توسط نئاندرتالها، دریچهای به سوی انتخابهای این افراد و چگونگی درک آنها از تفاوتهای رنگ و کیفیت فراهم میکند. با این حال، نمونه فعلی مداد شمعیها برای رسیدن به نتیجهگیری قطعی در مورد تصمیمگیری این افراد بسیار کوچک است.