منشور حقوق بشر کوروش، جهانی شد

به گزارش ایلنا، در رویدادی تاریخی که در ۶ نوامبر ۲۰۲۵ برابر با ۱۵ آبان ۱۴۰۴ در صحن چهل‌وسومین کنفرانس عمومی یونسکودر سمرقند به ثبت رسید، «منشور کوروش کبیر» به‌عنوان یکی از نخستین منشورهای حقوق بشر جهان که بر احترام به تنوع فرهنگی تأکید دارد، به رسمیت شناخته شد و از سویکشورهای عضو یونسکو مورد تأیید قرار گرفت.

اقدامی که بار دیگر جایگاه فراملی ایران در پاسداشت میراث انسانی و ارزش‌های جهانی را برجسته می‌سازد. 

این قطعنامه که در جلسه امروز با اجماع به تصویب رسید، منشور کوروش را «سندی بنیادین در تاریخ تمدن بشری» و «نخستین نمود مکتوب از اصول آزادی، عدالت، مدارا و احترام به تنوع فرهنگی» توصیف می‌کند. طبق این تصمیم، یونسکوموظف است آموزه‌های برگرفته از منشور کوروش را در برنامه‌های آموزشی، فرهنگی و حقوق بشری خود تقویت کند. 

این رخداد هم‌زمان با برگزاری روز ششم نوامبر ۲۰۲۵ (۱۵ آبان ۱۴۰۴) در سمرقند اعلام شد؛ همان‌جایی که دکتر احمد پاکتچی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران و دکتر حسن فرطوسی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران در یونسکو، با تلاش‌های بی‌وقفه و با حمایت کامل دکتر حسینسیمایی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رئیس کمیسیونملی یونسکو در ایران، زمینه طرح و تصویب این سند را فراهم کردند. 

مصر، عراق، کلمبیا، هند، نیجریه، الجزایر، پاکستان، بنگلادش، کنیا، سنگال، ارمنستان و لهستان از جمله کشورهاییبودند که در روز ۶ نوامبر در تصویب منشور کوروش به‌عنوان نخستین منشور حقوق بشر و تنوع فرهنگی، حمایت خود را از ایران نشان دادند. 

هدف این ابتکار آن است که ارزش‌های جهانی نهفته در اینسند تاریخی از جمله مدارا، عدالت و احترام به تنوع فرهنگی و مذهبی برجسته شود. همچنین این ابتکار در راستایمأموریت یونسکو برای گسترش صلح، گفت‌وگوی بین‌فرهنگیو پاسداشت میراث انسانی ارزیابی می‌شود و با اهداف توسعه پایدار، به‌ویژه با هدف شماره ۱۶ (صلح، عدالت و نهادهای قوی) و هدف شماره ۱۷ (مشارکت برای تحقق اهداف) نیز پیوند دارد، چراکه اصول منشور کوروش بر ترویججامعه‌ای فراگیر و مبتنی بر همکاری فرهنگی تأکید می‌کند. 

این قطعنامه که به‌طور مشترک از سوی ایران و تاجیکستان و عراق به کنفرانس عمومی ارائه شد، با تأکید بر اهمیت جهانی منشور کوروش، از مدیرکل یونسکو می‌خواهد اصول آن را در برنامه‌های مرتبط با عدالت، حقوق بشر و گفت‌وگوی بین‌فرهنگی به کار گیرد و همچنین از دولت‌ها می‌خواهد برای افزایش آگاهیجهانی نسبت به ارزش‌های این سند تاریخی تلاش کنند. 

فرطوسی در جریان این رویداد در سمرقند تأکید کرد: تصویب این قطعنامه، تنها یک موفقیت ملی نیست، بلکه تأییدی جهانی بر واقعیتی تاریخی است؛ این‌که احترام به انسان و تنوع فرهنگی، از دل تمدن ایرانی به جهان معرفیشده است. 

این نخستین بار است که یک سند باستانی ایرانی در سطح جهانی به‌عنوان منشوری در پیوند با حقوق بشر شناخته می‌شود. حالا، پس از گذشت بیش از ۲۵ قرن، منشور کوروش در یکی از بزرگ‌ترین مجامع جهانی طنین‌انداز شد؛ با پیامی دربردارنده روح همزیستی، احترام به تنوع فرهنگی و حقوق بشر.